Là một tỉnh miền núi, kinh tế - xã hội phát triển chậm hơn so với nhiều địa phương khác trên cả nước, Bắc Giang xác định để thành công trong công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa, một trong những hướng ưu tiên là phải tập trung đầu tư phát triển nguồn nhân lực, nguồn nhân lực chất lượng cao, nguồn “tài nguyên mềm” có ý chí và tâm huyết với quê hương.

Nguồn nhân lực có vai trò quan trọng quyết định trong công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa được tỉnh xác định bao gồm đội ngũ cán bộ, công chức; trí thức; doanh nhân và công nhân. Theo đó, giải pháp xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao tập trung vào 4 nhóm đối tượng nêu trên.

Một là, xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý đủ tâm, tầm, bản lĩnh và ý chí đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong tình hình mới.

Xây dựng và phát huy vai trò đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý giỏi có ý nghĩa quyết định đối với sự phát triển kinh tế -xã hội. Để xây dựng, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý giỏi, Các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội Bắc Giang đã triển khai thực hiện tốt các biện pháp:

- Đẩy mạnh và thực hiện có hiệu quả việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh theo tinh thần Chỉ thị 03-CT/TW, ngày 14-5-2011 của Bộ Chính trị; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo việc làm theo gương Bác một cách thiết thực, hiệu quả nhằm nâng cao đạo đức cách mạng, ý thức trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý trước Đảng, nhân dân, Tổ quốc và dân tộc.

- Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nhằm nâng cao năng lực và kỹ năng lãnh đạo, quản lý. Lãnh đạo, quản lý vừa là khoa học vừa là nghệ thuật, bởi vậy đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý phải được đào tạo, bồi dưỡng cập nhật kiến thức, kỹ năng lãnh đạo, quản lý tiên tiến, hiện đại, không ngừng tăng cường khả năng sáng tạo trong vận dụng và thực hiện đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.

- Quán triệt nguyên tắc đúng người, đúng việc trong bố trí, sử dụng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nhằm phát huy sức mạnh của từng cán bộ với sức mạnh của cả đội ngũ theo phương châm: "Đảng phải nuôi dạy cán bộ, như người làm vườn vun trồng những cây cối quý báu"(1).

Hai là, xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học, công nghệ đầu đàn quy tụ đội ngũ trí thức có tài, có đức gắn bó và sẵn sàng phụng sự quê hương.

Thực hiện Chương trình hành động số 46-CTr/TU ngày 03-10-2008 của Tỉnh uỷ Bắc Giang thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khoá X về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành Chiến lược xây dựng, phát triển đội ngũ trí thức tỉnh Bắc Giang đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, nhằm phát huy tiềm năng trí tuệ của đội ngũ trí thức trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Trí thức là những người lao động trí óc, có trình độ học vấn cao về lĩnh vực chuyên môn nhất định, có năng lực tư duy độc lập, sáng tạo, truyền bá và làm giàu tri thức, tạo ra những sản phẩm tinh thần và vật chất có giá trị đối với xã hội. Thời gian qua, đội ngũ trí thức tỉnh Bắc Giang đã có bước phát triển đáng kể, cả về số lượng, chất lượng và cơ cấu. Tuy nhiên, trước những thời cơ và thách thức của thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế, trí thức Bắc Giang đã và đang bộc lộ không ít những hạn chế, yếu kém đòi hỏi phải có những giải pháp quyết liệt, đột phá để thực sự là lực lượng nòng cốt sáng tạo trong thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Trong công tác này, Bắc Giang đã triển khai các biện pháp “thực hiện đồng bộ chính sách đào tạo, thu hút, trọng dụng, đãi ngộ xứng đáng nhân tài khoa học, công nghệ”(2). Xây dựng và triển khai thực hiện quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng nhân lực trình độ cao, gắn với sử dụng cán bộ tài năng và trí thức trẻ, làm cơ sở phát triển đội ngũ trí thức đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng của tỉnh.

Về chính sách, phương thức tuyển dụng, thu hút trí thức, trên cơ sở quy hoạch, tỉnh thực hiện việc thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ theo Kết luận số 86-KL/TW ngày 24-01-2014 của Bộ Chính trị; mở rộng đối tượng tuyển dụng không qua thi tuyển vào bộ máy cơ quan nhà nước; tiếp tục ưu tiên xét tuyển đối với sinh viên tốt nghiệp đại học loại giỏi, người có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ; tuyển dụng không qua thi tuyển đối với người có học vị tiến sĩ vào làm việc tại các cơ quan, cơ sở sản xuất, kinh doanh thuộc các ngành thế mạnh cần ưu tiên của tỉnh (lãnh đạo, quản lý, tham mưu; công nghệ nuôi trồng thủy sản, công nghệ chế biến, công nghệ phần mềm...).

Tỉnh đã xây dựng quy chế sử dụng sau đào tạo, luân chuyển, đề bạt, đánh giá cán bộ một cách minh bạch, công bằng, hợp lý và dân chủ theo hướng khuyến khích người tài đức, phù hợp với chuyên ngành đào tạo, phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Ngoài ra, tỉnh còn quan tâm xây dựng, hoàn thiện chính sách phát hiện, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng đội ngũ trí thức; quan tâm bổ nhiệm trí thức có tư duy đổi mới, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; có chính sách và kế hoạch cụ thể để phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng trí thức trẻ, trí thức là những người đã có cống hiến trong hoạt động thực tiễn, trí thức người dân tộc thiểu số và trí thức nữ.

Ba là, xây dựng và phát triển đội ngũ công nhân lành nghề có kiến thức, có kỹ năng, trách nhiệm nghề nghiệp và tâm huyết với quê hương.

Sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức đòi hỏi bên cạnh việc đào tạo đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý, cần thiết phải xây dựng đội ngũ công nhân lành nghề, có trình độ, kỹ năng nghề và trách nhiệm nghề nghiệp. Đây vừa là yêu cầu của sự nghiệp xây dựng giai cấp công nhân, lực lượng lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên phong là Đảng Cộng sản, mà còn góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững, hiện thực hóa mục tiêu dân giàu, nước mạnh.

Trong công tác này, Bắc Giang tiếp tục thực hiện hiệu quả các chương trình, đề án về đào tạo, nâng cao trình độ học vấn, tay nghề, chuyên môn nghề nghiệp cho công nhân; quy hoạch mạng lưới cơ sở dạy nghề, nâng cao hiệu quả công tác dạy nghề gắn với các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm cung cấp đủ công nhân kỹ thuật lành nghề tại chỗ cho các doanh nghiệp trên địa bàn.

Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng phối hợp cùng các doanh nghiệp quan tâm bảo đảm việc làm, nâng cao thu nhập, tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, chăm lo cải thiện điều kiện làm việc, an toàn vệ sinh lao động cho công nhân; xây dựng và thực hiện chính sách nhà ở cho người lao động,...

Bốn là, xây dựng và phát triển đội ngũ doanh nhân cả về số lượng và chất lượng, thực sự là nòng cốt trong thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Bắc Giang hiện có hơn 4.000 doanh nghiệp, hằng năm số lượng doanh nghiệp tăng nhanh, năm sau cao hơn năm trước. Hiện nay, ước tính các doanh nghiệp trong tỉnh đóng góp khoảng trên 40% tổng thu ngân sách; giải quyết việc làm, đời sống cho hơn 110 nghìn người lao động. Doanh nghiệp hoạt động trên nhiều lĩnh vực kinh tế, xã hội, góp phần tích cực vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội theo hướng đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa của tỉnh.

Thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, quan điểm chỉ đạo quá trình xây dựng và phát triển đội ngũ doanh nhân cả về số lượng và chất lượng, được tỉnh xác định là: 1) Đội ngũ doanh nhân là lực lượng có vai trò quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Xây dựng đội ngũ doanh nhân lớn mạnh, có năng lực, trình độ, phẩm chất và uy tín cao, sẽ góp phần tích cực nâng cao chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh, phát triển nhanh, bền vững; 2) Xây dựng đội ngũ doanh nhân lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng, nâng cao trình độ, kiến thức toàn diện của doanh nhân, chú trọng nâng cao phẩm chất đạo đức, ý thức công dân, trách nhiệm xã hội của đội ngũ doanh nhân, góp phần đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của tỉnh; 3) Xây dựng đội ngũ doanh nhân lớn mạnh là trách nhiệm của Đảng, của cả hệ thống chính trị và của bản thân mỗi doanh nghiệp, doanh nhân. Xây dựng và phát huy vai trò đội ngũ doanh nhân gắn liền với hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; bảo đảm quyền sở hữu và tự do kinh doanh của doanh nhân theo pháp luật, khuyến khích doanh nhân làm giàu cho mình và cho đất nước. Tăng cường mối liên kết, hợp tác, đoàn kết cùng có lợi giữa doanh nhân với công nhân, nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Để xây dựng và phát triển đội ngũ doanh nhân, Bắc Giang triển khai thực hiện đồng bộ các biện pháp: 1) Nâng cao nhận thức về vai trò của đội ngũ doanh nhân trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; 2) Tạo môi trường sản xuất, kinh doanh bình đẳng và thuận lợi cho doanh nhân; 3) Hỗ trợ đội ngũ doanh nhân mở rộng quy mô, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, khuyến khích phát triển doanh nhân khu vực nông thôn; 4) Quan tâm, tạo chuyển biến trong đào tạo và bồi dưỡng doanh nhân; 5) Giáo dục, bồi dưỡng đạo đức, văn hoá kinh doanh, trách nhiệm xã hội, tinh thần dân tộc của đội ngũ doanh nhân, xây dựng quan hệ lao động hài hòa; 6) Phát huy vai trò của các tổ chức đại diện của cộng đồng doanh nghiệp và đội ngũ doanh nhân./.

-----------------------------------------------------------
(1) Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. CTQG, Hà Nội, 1995, tập 5, tr. 273.

(2) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2011, tr.219.