Những sự kiện quốc tế đáng chú ý trong tuần (từ ngày 28-7 đến ngày 03-8-2014)

Châu Âu và châu Á đối phó với nguy cơ lây lan vi-rút Ê-bô-la

Trong bối cảnh dịch Ê-bô-la đang diễn biến phức tạp tại Tây Phi và có nguy cơ lây lan sang các khu vực khác trên thế giới, chính phủ nhiều quốc gia ở châu Âu và châu Á đã xúc tiến chuẩn bị các biện pháp nhằm ngăn chặn dịch bệnh.

Ngày 30-7-2014, Ủy ban khẩn cấp của Chính phủ Anh có cuộc họp về vấn đề này. Giới chức Anh khẳng định các cơ quan hữu quan có đủ chuyên môn và nguồn lực để đối phó với vi-rút Ê-bô-la trong trường hợp “Xứ sở Sương mù” bị vi-rút chết người này tấn công. Cũng trong ngày 30-7, Ủy ban châu Âu (EC) thông báo sẽ phân bổ thêm 2 triệu ơ-rô (tương đương 2,6 triệu USD) giúp khống chế dịch. Ủy viên EC phụ trách viện trợ nhân đạo Cri-xta-li-na Gioóc-giơ-va (Kristalina Georgieva) cho biết, mức độ nhiễm bệnh tại thực địa là cực kỳ đáng lo ngại và cần có thêm các hành động ứng phó để cứu người.

Cùng ngày, chính quyền Khu hành chính đặc biệt Hồng Công (Trung Quốc) công bố các biện pháp cách ly những trường hợp nghi nhiễm vi-rút Ê-bô-la, đồng thời cấm tụ tập đông người ở nơi công cộng. Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) cùng ngày cũng tổ chức cuộc họp với giới chức y tế quốc tế để thảo luận các biện pháp phát hiện và kiểm soát chặt chẽ những người ra vào các sân bay.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), kể từ khi bùng phát hồi tháng 02 vừa qua tại Tây Phi, vi-rút Ê-bô-la đã khiến gần 700 người tử vong, hơn 1.200 người nhiễm bệnh, tập trung ở Ghi-nê, Li-bê-ri-a và Xi-ê-ra Lê-ôn. Khoảng 100 nhân viên y tế đang làm việc tại Tây Phi cũng bị nhiễm bệnh, trong đó hơn 50% trường hợp đã tử vong.

Chờ đợi nghị quyết về xung đột trên Dải Ga-da

Xung đột gần 4 tuần qua trên Dải Ga-da đã cướp đi sinh mạng của hàng trăm đứa trẻ vô tội. Ảnh: bbc.com

Ngày 01-8-2014, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki Mun kịch liệt lên án việc phá vỡ thỏa thuận ngừng bắn giữa I-xra-en và phong trào Hồi giáo vũ trang Ha-mát tại Dải Ga-da. Trong một tuyên bố, người phát ngôn của ông Ban Ki Mun cho biết, Tổng Thư ký rất “bàng hoàng và thất vọng” vì bạo lực tái diễn tại Ga-da và kêu gọi hai bên xung đột kiềm chế tối đa, trở lại ngừng bắn.

Trước đó, ngày 31-7, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã họp khẩn về tình hình nhân đạo đang xuống cấp nghiêm trọng tại Dải Ga-da theo đề nghị của Gioóc-đan-ni. Bà Va-lê-ri-e A-mốt (Valerie Amos), Trợ lý Tổng Thư ký về các vấn đề nhân đạo, cho biết, sau gần 4 tuần xung đột đã có hơn 1.300 người Pa-le-xtin thiệt mạng và 6.000 người bị thương. Hơn 80% số người thiệt mạng là dân thường, trong đó có 251 trẻ em. I-xra-en cũng phải gánh chịu các đợt bắn rốc-két nhưng số lượng thương vong thấp hơn với 3 dân thường và 56 binh sĩ thiệt mạng, hàng chục người bị thương.

Sau khi nghe báo cáo từ các quan chức Liên hợp quốc, các thành viên Hội đồng Bảo an bước vào phiên thảo luận kín. Dù các thành viên Hội đồng Bảo an không loại trừ khả năng sẽ đưa ra nghị quyết, nhưng vấn đề thời điểm vẫn còn để ngỏ. Việc Tổng thống B. Ô-ba-ma công khai kêu gọi ngừng bắn nhân đạo ngay lập tức và vô điều kiện tại Ga-da không đồng nghĩa với việc Mỹ sẽ ủng hộ cho một hành động khẩn cấp của Hội đồng Bảo an. Trước đây, Mỹ từng 42 lần phủ quyết các nghị quyết của Hội đồng Bảo an liên quan đến việc hạn chế khả năng hành động của I-xra-en.

Đại sứ Ri-y-át H. Man-xua (Riyad H. Mansour), Trưởng phái đoàn quan sát của Pa-le-xtin tại Liên hợp quốc, cho biết, toàn bộ 1,8 triệu dân Ga-da đã trở thành mục tiêu tấn công của I-xra-en và “tội diệt chủng” của chính phủ I-xra-en cần phải được ngăn chặn ngay lập tức. Theo ông R. Man-xua, nếu Hội đồng Bảo an không thông qua nghị quyết yêu cầu I-xra-en dừng ngay các hoạt động quân sự, người dân tại Ga-da sẽ có cơ sở để kết luận rằng Liên hợp quốc và Hội đồng Bảo an không có đủ khả năng bảo vệ họ trước sự thảm sát của I-xra-en.

WTO bỏ lỡ thời hạn chót đạt Thỏa thuận tạo thuận lợi cho thương mại

Ngày 01-8-2014, Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) thông báo 160 nước thành viên của tổ chức này đã không thể đạt được nhất trí về Thỏa thuận tạo thuận lợi cho thương mại (TFA), bỏ lỡ thời hạn chót vào ngày 31-7.

Dự thảo thỏa thuận TFA, trong đó có việc đơn giản hóa thủ tục hải quan, đồng thời thiết lập một ủy ban xúc tiến thương mại quốc tế để tiếp tục đẩy mạnh quá trình tinh giản bộ máy hành chính quan liêu, đã được các ngoại trưởng WTO thông qua tại hội nghị diễn ra tại Ba-li (In-đô-nê-xi-a) tháng 12 năm ngoái và cần phải được thông qua vào cuối tháng 7 năm nay. Tuy nhiên, theo Tổng Giám đốc WTO Rô-béc-tô A-dê-vê-đô (Roberto Azevedo), bất đồng giữa các thành viên, đặc biệt là đòi hỏi của Ấn Độ về tăng mức dự trữ nhà nước về lương thực, đã khiến mục tiêu đạt được thỏa thuận thất bại.

Liên minh châu Âu (EU) và nhóm 25 quốc gia mới nổi và phát triển chỉ trích sự thất bại này của WTO. Trong khi đó, Mỹ cũng cảnh báo rằng sự thất bại này có thể đe dọa đến các vòng đàm phán trong tương lai về tự do thương mại toàn cầu trong khuôn khổ Vòng đàm phán Đô-ha do WTO khởi động từ năm 2001 và đang rơi vào bế tắc. Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) ước tính rằng nếu TFA được thông qua, sẽ giúp tiết kiệm 10% - 15% chi phí vận chuyển hàng hóa trên toàn thế giới và tăng khối lượng thương mại toàn cầu thêm 1.000 tỷ USD.

Nga và EU đều thiệt hại hàng trăm tỷ ơ-rô do mở rộng trừng phạt

Nga và EU có thể thiệt hại hàng trăm tỷ ơ-rô do những lệnh trừng phạt mở rộng mới đây. Ảnh: DPA/TTXVN

Ngày 01-8-2014, Hãng tin Itar-Tass dẫn lời phái viên Nga tại Liên minh châu Âu (EU) khi đề cập đến cuộc khủng hoảng tại U-crai-na, cho rằng những biện pháp trừng phạt mở rộng của Mỹ và EU sẽ không giúp đạt được mục đích chính là giảm căng thẳng tại U-crai-na và giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị của nước này. Đó là chưa kể nhiều nước châu Âu cũng bị ảnh hưởng từ các biện pháp trừng phạt Nga.

Theo báo EU Observer, gói biện pháp trừng phạt mà EU áp dụng với Nga có thể khiến nước này thiệt hại khoảng 100 tỷ ơ-rô trong năm nay và năm tới, song cũng có thể gây tổn thất tương tự cho EU. Theo Ủy ban châu Âu (EC), EU có thể thiệt hại 40 tỷ ơ-rô trong năm nay và 50 tỷ ơ-rô vào năm 2015. Các biện pháp trừng phạt tiềm tàng của Nga đặc biệt gây lo ngại cho các nước có nền kinh tế yếu ớt, nhất là I-ta-li-a. Tại cuộc họp Ủy ban đại diện thường trực EU, các quốc gia Nam Âu hối thúc đồng nghiệp xem xét các hậu quả tiêu cực của việc thông qua các biện pháp trừng phạt kinh tế Nga.

Theo Ủy ban phương Đông của kinh tế Đức, các biện pháp trừng phạt sẽ gây rủi ro cho 350.000 việc làm trong các xí nghiệp lệ thuộc vào quan hệ thương mại Đức - Nga. Thủ tướng Thụy Điển Phrê-đrích Rây-phên (Fredrik Reinfeldt) ngày 31-7 nhận định các biện pháp trừng phạt mới của EU đối với Nga ảnh hưởng lớn tới lợi ích của nước này, đặc biệt tác động xấu đến lĩnh vực xuất khẩu công nghiệp. Trong khi đó, Phó Thủ tướng Ba Lan Gia-nút Pi-e-trô-xin-xki (Janusz Piechocinski) cũng cho rằng các lệnh trừng phạt mới giữa EU và Nga sẽ làm giảm 0,6% mức tăng trưởng kinh tế của quốc gia Trung Âu này trong năm nay./.