Hiện nay, đội ngũ trí thức của thành phố Hải Dương (tỉnh Hải Dương) khá đông đảo, với khoảng 1.000 người có trình độ trên đại học; 2.500 người có trình độ đại học; và 800 người có trình độ cao đẳng. Nhiều người trong số họ là thủ trưởng các phòng, ban, ngành, đoàn thể chính trị - xã hội, các đơn vị hành chính, sự nghiệp, cán bộ lãnh đạo chủ chốt các phường, xã,… của thành phố. Bởi vậy, họ thường xuyên được tham gia các cuộc họp, hội nghị, hội thảo; tích cực tham gia xây dựng các chương trình, đề án và cụ thể hóa việc thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố sát hợp với điều kiện cụ thể của cơ quan, đơn vị, góp phần hoàn thành thắng lợi các mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố đề ra trong nhiệm kỳ XX (2010 - 2015). Nhiều trí thức của Thành phố đã tham gia vào việc hoàn thành Đề tài Dư địa chí thành phố Hải Dương; Đề án nâng cấp thành phố Hải Dương lên đô thị loại II và tiếp tục hoàn thành Đề án xây dựng thành phố Hải Dương trở thành đô thị loại I. Trong lĩnh vực khoa học - công nghệ, đội ngũ trí thức Thành phố đã đầu tư nghiên cứu, xây dựng được một số đề tài khoa học, đề án, sáng kiến, phát minh; ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào các lĩnh vực phát triển nông nghiệp, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, y tế, văn hóa, giáo dục, quốc phòng - an ninh, tài nguyên - môi trường,... Qua đó, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, năng suất lao động, cũng như chất lượng, hiệu lực quản lý nhà nước, đóng góp tích cực vào việc hoàn thành tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của thành phố trong những năm qua.

Từ những đóng góp đó, đội ngũ trí thức của thành phố ngày càng xác định rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; luôn gương mẫu, nỗ lực rèn luyện, phấn đấu vươn lên, có sự đầu tư nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo trong lĩnh vực chuyên môn, nghiệp vụ, chuyên ngành để cống hiến ngày càng nhiều hơn, chất lượng và hiệu quả hơn, tạo động lực cho cán bộ, công chức địa phương ra sức thi đua phấn đấu nâng cao trình độ các mặt công tác. 

Có được sự vững mạnh đó của đội ngũ trí thức Thành phố một phần lớn là do những năm qua Thành phố đã quán triệt và thực hiện tốt Nghị quyết số 27-NQ/TW, ngày 6-8-2008, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X “Về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”.

Sau khi Hội nghị Trung ương 7 khóa X thông qua Nghị quyết số 27-NQ/TW, ngày 27-10-2008, Ban Thường vụ Thành ủy Hải Dương đã ban hành “Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW khóa X về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”. Ngay sau đó, Thành ủy đã tổ chức Hội nghị cán bộ chủ chốt cấp thành phố quán triệt, học tập Nghị quyết số 27 của Trung ương. Tiếp đó, Thành ủy chỉ đạo các chi bộ, đảng bộ cơ sở tổ chức quán triệt, triển khai Nghị quyết số 27 của Trung ương tới toàn thể cán bộ, đảng viên và trưởng, phó các đoàn thể chính trị - xã hội ở cơ sở không phải là đảng viên.

Thành ủy đã chỉ đạo các cấp ủy, các đoàn thể chính trị - xã hội, Đài Phát thanh Thành phố và hệ thống truyền thanh cơ sở đẩy mạnh tuyên truyền việc nghiên cứu, quán triệt, tổ chức thực hiện Nghị quyết số 27 của Trung ương tới các tầng lớp nhân dân trên địa bàn Thành phố. Chỉ đạo các ban xây dựng Đảng của Thành ủy căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của mình để đề xuất, tham mưu cho Thành ủy và Ủy ban nhân dân Thành phố triển khai các nhiệm vụ nêu trong Chương trình hành động của Tỉnh ủy Hải Dương và Kế hoạch của Thành ủy về thực hiện Nghị quyết số 27 của Trung ương phù hợp với điều kiện và yêu cầu của thành phố; cấp ủy và chính quyền các cấp cụ thể hóa Chương trình hành động của Tỉnh ủy và Kế hoạch của Thành ủy thành kế hoạch cụ thể, phù hợp với đặc điểm của địa phương, cơ quan, đơn vị mình trong triển khai thực hiện Nghị quyết. 

Đồng thời, Thành ủy giao Ban Tuyên giáo Thành ủy theo dõi tiến độ, đôn đốc, kiểm tra các chi bộ, đảng bộ cơ sở và các ban, ngành của Thành phố trong việc triển khai Kế hoạch nói trên và việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 27 của Trung ương. Nhìn chung, các chi bộ, đảng bộ cơ sở đã tổ chức hội nghị nghiên cứu, quán triệt, thực hiện Nghị quyết bảo đảm mục đích, yêu cầu và thời gian quy định của Thành ủy. Ngoài ra, Thành ủy còn chỉ đạo Ban Tuyên giáo Thành ủy tổ chức lớp tập trung học tập, quán triệt Nghị quyết cho các chi bộ trực thuộc có số lượng đảng viên ít.

Sau 5 năm nghiêm túc quán triệt, tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết số 27 của Trung ương, Thành phố đã thu được nhiều kết quả quan trọng trong xây dựng đội ngũ trí thức của địa phương, tạo đà để đội ngũ trí thức ngày càng lớn mạnh, đóng góp được nhiều công sức, trí tuệ hơn nữa cho sự phát triển mọi lĩnh vực của đời sống xã hội ở địa phương. Những kết quả đó được thể hiện ở một số mặt cơ bản sau:

Hoàn thiện môi trường và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của trí thức: Thành phố đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện quy chế dân chủ trong hoạt động khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, văn hóa và văn nghệ; từ đó, đội ngũ trí thức có thể phát huy được trí tuệ, sự sáng tạo, tìm tòi của mình, cống hiến được nhiều hơn cho các lĩnh vực này. Đặc biệt, đã bổ sung, hoàn thiện các cơ chế, chính sách để tạo điều kiện cho trí thức tự khẳng định, phát triển, cống hiến và được xã hội tôn vinh. Đồng thời, từng bước thực hiện xã hội hóa trong nghiên cứu khoa học; khuyến khích các tổ chức hội, các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia, đầu tư nghiên cứu ứng dụng, phát triển khoa học - công nghệ. Bên cạnh đó, Thành phố còn tạo điều kiện thuận lợi để khuyến khích và bảo đảm quyền lợi, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong việc phổ biến kiến thức và khi tham gia hoạt động tư vấn, phản biện và giám định các chủ trương, chính sách, các dự án phát triển kinh tế - xã hội. Phê phán và xóa bỏ sự coi nhẹ, thành kiến, quy chụp đối với ý kiến phản biện mang tính xây dựng. 

Thực hiện chính sách trọng dụng, đãi ngộ và tôn vinh tri thức: Thành phố đã ban hành các văn bản quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý trong việc bố trí, sử dụng cán bộ và trí thức, khắc phục tình trạng thiếu công khai, minh bạch trong các khâu tuyển dụng, bố trí, đánh giá và bổ nhiệm cán bộ; giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các ngành, các cơ quan, đơn vị trong việc bố trí, sử dụng cán bộ và trí thức theo nhu cầu của ngành, cơ quan, đơn vị mình. Có chính sách thu hút trí thức có trình độ cao, còn sức khỏe và nhiệt tình đã nghỉ hưu theo chế độ bảo hiểm xã hội tham gia phục vụ cho các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Xây dựng chính sách thu hút, tập hợp trí thức ở trong và ngoài Thành phố tích cực tham gia hiến kế, hợp tác đào tạo, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ mới,… Trọng dụng, tôn vinh những trí thức có đóng góp thiết thực, hiệu quả vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Thành phố cũng như trong sự nghiệp xây dựng thành phố giàu đẹp.

Tạo chuyển biến căn bản trong đào tạo, bồi dưỡng tri thức: Thành phố đã huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn đầu tư để phát triển giáo dục và đào tạo; thực hiện đa dạng hóa các loại hình đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, giáo viên. Tạo môi trường thuận lợi để tăng cường hoạt động nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ phục vụ giáo dục và đào tạo; đồng thời, tạo điều kiện cho các tổ chức và cá nhân trong nước và nước ngoài mở các cơ sở đào tạo, chuyển giao công nghệ tại địa phương. Có chính sách, kế hoạch cụ thể để phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng trí thức trẻ, trí thức là những người đã có cống hiến trong hoạt động thực tiễn, trí thức là nữ. Khuyến khích trí thức thường xuyên nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng kịp thời đòi hỏi của thực tiễn. Áp dụng chính sách định kỳ và cơ chế đào tạo lại chuyên môn cho đội ngũ trí thức, đồng thời khuyến khích các hình thức tự nâng cao trình độ, nhằm đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ.

Đề cao vai trò, trách nhiệm của trí thức, củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động các hội của trí thức: Thành phố luôn tạo điều kiện và môi trường thuận lợi để đội ngũ trí thức không ngừng phát huy, nâng cao vai trò, năng lực, trình độ, trách nhiệm, chất lượng hoạt động, trực tiếp tham gia tiến trình xây dựng, phát triển địa phương. Thành phố đã xây dựng quy chế, cơ chế thông tin giúp trí thức kịp thời nắm vững các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước cũng như tình hình thực tiễn của đất nước và địa phương. Có cơ chế, chính sách huy động trí thức, nhất là trí thức có trình độ cao chăm lo và thực hiện việc đào tạo đội ngũ kế cận. Tạo cơ hội để trí thức tự nguyện đi đầu trong việc truyền bá những tri thức tiến bộ trong cộng đồng, áp dụng có hiệu quả những tiến bộ đó vào sản xuất và đời sống, góp phần thiết thực nâng cao dân trí. 

Ngoài ra, quan tâm chăm lo đúng mức công tác đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng đội ngũ trí thức, xác định đây chính là nguồn lực nội tại, góp phần quan trọng thúc đẩy sự phát triển bền vững của địa phương. Bởi vậy, Thành phố thường xuyên cử trí thức đi đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị, quản lý nhà nước, kiến thức quốc phòng - an ninh; đồng thời, chú trọng công tác quy hoạch, đề bạt, bổ nhiệm, tuyển dụng trí thức, nhằm ngày càng nâng cao trình độ, năng lực, phẩm chất đội ngũ trí thức. Nhờ vậy, đa số cán bộ, công chức của Thành phố đã đạt chuẩn trình độ theo quy định; trong đó, đội ngũ giáo viên các cấp học, bậc học hầu hết đều đạt trình độ chuyên môn trên chuẩn, một số cán bộ, giáo viên, bác sĩ đạt trình độ trên đại học. 

Nâng cao chất lượng công tác lãnh đạo của Đảng đối với đội ngũ trí thức: Các cấp ủy từ Thành phố tới cơ sở đều nhận thức đúng vai trò, vị trí quan trọng của trí thức trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; xác định công tác xây dựng đội ngũ trí thức là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của cấp ủy và chính quyền. Trước hết, các cấp ủy làm tốt công tác tư tưởng để toàn xã hội hiểu đúng và đề cao vai trò của trí thức; để đội ngũ trí thức nhận thức sâu sắc về trách nhiệm của mình đối với quê hương, đất nước, đoàn kết, phấn đấu, lao động sáng tạo, hoàn thành tốt trọng trách trong thời kỳ mới. Qua đó, hình thành ý thức, tâm lý xã hội tôn trọng, tôn vinh trí thức, coi “hiền tài là nguyên khí của quốc gia”, phát huy truyền thống “tôn sư trọng đạo”.

Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho đội ngũ trí thức luôn được các cấp ủy, tổ chức đảng quan tâm thực hiện. Việc giáo dục, tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước cho đội ngũ trí thức được thông qua nhiều hình thức khác nhau,... Qua đó, ngày càng giúp cho đội ngũ trí thức nâng cao nhận thức, trình độ lý luận chính trị, hiểu biết và nắm vững hơn đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; củng cố, kiên định quan điểm, lập trường, ý thức cảnh giác cách mạng, tạo niềm tin sâu sắc vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý, điều hành của Nhà nước, tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị và khối đại đoàn kết toàn dân vững mạnh; nêu cao tinh thần yêu nước, yêu quê hương, yêu chủ nghĩa xã hội; yên tâm công tác, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng, phát triển quê hương, đất nước. 

*

Để các ngành, các cấp trong Thành phố tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 27 của Trung ương và Chương trình hành động của Tỉnh ủy Hải Dương về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Thành ủy đã đề ra nhiều giải pháp thiết thực, cụ thể, sát với yêu cầu, nhiệm vụ của Thành phố trong giai đoạn mới, trong đó đáng chú ý là các giải pháp sau:

- Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm quán triệt sâu sắc các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ đã nêu trong Nghị quyết số 27 của Trung ương và nội dung Chương trình hành động của Tỉnh ủy về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Qua đó, tạo sự chuyển biến căn bản trong nhận thức và hành động của các cấp ủy, chính quyền, của cán bộ, đảng viên và nhân dân về vị trí, vai trò quan trọng của đội ngũ trí thức đối với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh - quốc phòng, nâng cao đời sống nhân dân, nhất là trong giai đoạn hiện nay. Tạo môi trường và những điều kiện thuận lợi để trí thức được phát huy năng lực bản thân, cống hiến cho xã hội.

- Hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thu hút, đãi ngộ, tôn vinh các trí thức có tài năng, có phẩm chất đạo đức tốt, có cống hiến đối với sự phát triển của Thành phố. Bảo đảm được các điều kiện về cơ sở vật chất, chế độ, tiền lương để trí thức yên tâm công tác.

- Công tác quản lý, sử dụng trí thức, điều động, bổ nhiệm, đề bạt cán bộ cần được thực hiện nghiêm túc, đúng tiêu chuẩn, quy định, phù hợp với năng lực, chuyên môn, bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch. Quan tâm đến những cán bộ trẻ có triển vọng để có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, tạo nguồn kế cận.

- Để thu hút, phát huy trí tuệ các nhân tài, các trí thức gắn bó với địa phương, trước hết phải có biện pháp phát hiện nhân tài, từ đó có kế hoạch bồi dưỡng theo năng lực, sở trường của mỗi người, tránh tình trạng đào tạo, bồi dưỡng tràn lan, gây lãng phí. Chủ động rà soát đội ngũ cán bộ của cơ quan, đơn vị để xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, lý luận chính trị phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ. 

- Đội ngũ trí thức khối giáo dục cần nâng cao tinh thần trách nhiệm, tích cực tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, nâng cao trình độ lý luận, chuyên môn, nghiệp vụ, góp phần quan trọng trong việc xây dựng nhân tố con người.

- Thường xuyên thực hiện tốt công tác thi đua, khen thưởng nhằm tôn vinh những trí thức giỏi, tài năng, có nhiều cống hiến cho sự phát triển của địa phương. Tăng cường tiếp xúc, đối thoại với trí thức trong những vấn đề quan trọng; qua đó, lắng nghe ý kiến của họ và tạo được sự cởi mở, chân thành giữa các bên.

- Tăng cường liên kết với các cơ sở đào tạo trong cả nước cũng như của các nước trong khu vực để xây dựng các chương trình đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ trí thức, tạo điều kiện để trí thức được giao lưu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm.

- Người lãnh đạo mỗi cơ quan, đơn vị phải biết quy tụ đội ngũ trí thức quanh mình để phát huy cao nhất trí tuệ tập thể, có được sự tham mưu sâu sát trong việc đề ra mục tiêu, giải pháp cụ thể trên từng lĩnh vực công tác, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị./.