Những sự kiện quốc tế đáng chú ý trong tuần (từ ngày 19 đến ngày 25-4-2010)

Ngày 19-4-2010, Hội nghị lần thứ 12 của Liên hợp quốc về Phòng ngừa tội phạm và tư pháp hình sự với chủ đề “Chiến lược tổng thể đối phó với những thách thức toàn cầu: sự phát triển của hệ thống phòng ngừa tội phạm và tư pháp hình sự trong một thế giới đang thay đổi”, tại Bra-xin đã bế mạc sau 7 ngày tổ chức. Hội nghị đã thu hút sự tham dự của 1500 đại biểu đến từ các quốc gia và tổ chức quốc tế cùng hơn 100 nhà lãnh đạo cao cấp các nước. Hội nghị đã đánh giá tình trạng tội phạm trên toàn thế giới, trao đổi kinh nghiệm và thực tiễn về phòng chống các loại tội phạm, thống nhất các biện pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động của từng quốc gia, cũng như tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực phòng chống các loại tội phạm, như tội phạm xuyên quốc gia có tổ chức, tội phạm sử dụng công nghệ thông tin, buôn bán người, tội phạm liên quan tới trẻ em, thanh niên, buôn bán vật phẩm văn hóa… Các đại biểu đã nhất trí thông qua Tuyên bố về chủ trương, chiến lược tổng thể về phòng ngừa tội phạm và các biện pháp xây dựng, tăng cường hệ thống tư pháp hình sự, nhằm phục vụ cho mục tiêu phát triển của cộng đồng quốc tế, cũng như của từng quốc gia trong thế giới đang ngày ngày biến động.

2. Họp Bộ trưởng Lao động và Việc làm G20

Trong 2 ngày 20 và 21-4-2010, tại Mỹ đã diễn ra cuộc họp lần đầu tiên trong lịch sử giữa các Bộ trưởng Lao động và Việc làm Nhóm 20 nền kinh tế phát triển và mới nổi (G20). Theo ước tính của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), tỷ lệ thất nghiệp trên thế giới đã tăng lên mức 212 triệu người trong năm 2009. Thậm chí, nền kinh tế thế giới có những dấu hiệu tăng trưởng trở lại, nhưng tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức cao và lan rộng. Đối mặt với khủng hoảng việc làm trên thế giới, chính phủ các nước G20 đã áp dụng các biện pháp mạnh mẽ và đổi mới nhằm tạo công ăn việc làm cũng như duy trì số lượng việc làm hiện tại. Trong thời gian qua, nhờ khởi động một số các chương trình như: xây dựng đường xá, hệ thống thủy lợi, cầu cống, đầu tư vào các lĩnh vực y tế, giáo dục, an sinh xã hội và hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ, G20 đã tạo công ăn việc làm cho nhiều người lao động. Cuộc họp lần này giữa các Bộ trưởng Nhóm G20 đã góp phần giúp các bộ trưởng nhóm này có cơ hội bày tỏ và chia sẻ thông tin về những thành quả mà nhóm các nước này đã, đang và chưa thực hiện được trong việc giải quyết tỷ lệ thất nghiệp ở quốc gia mình. Đồng thời, mang đến những ý tưởng hỗ trợ các nước này chuẩn bị các giải pháp phụ trợ khác nhằm tạo thêm nhiều việc làm, cũng như chuẩn bị tốt về nguồn nhân lực trong thời gian tới.

3. Mỹ giới thiệu đồng tiền mới

Ngày 21-4-2010 (theo giờ địa phương), Mỹ đã tổ chức giới thiệu đồng tiền mới có mệnh giá 100 USD. Theo thiết kế mới vừa được giới thiệu, đồng tiền mệnh giá 100 USD vẫn in hình Ben-gia-min Phranh-lin (Benjamin Franklin), tuy nhiên có bổ sung một số chi tiết mới như có một vạch an ninh màu xanh sáng chạy dọc đồng tiền bao gồm hàng nghìn thấu kính nhỏ có thể phóng đại các vật. Nếu chuyển dịch đồng tiền mới này thì các vật thể sẽ chuyển động theo một hướng khác. Chủ tịch Cục dự trữ Liên bang Mỹ Ben Bơ-nan-ki (Ben Bernanke) nói rằng, cơ quan chịu trách nhiệm in tiền của Mỹ đã áp dụng công nghệ cao đối với tờ tiền mới. Đây là một trong những nỗ lực của Mỹ nhằm chống lại việc in tiền giả, khi mà công nghệ in tiền giả ngày càng tinh vi. Đến nay, tờ 100 USD vẫn là đồng tiền đang được lưu hành hay bị làm giả nhất. Chính phủ Mỹ đã chuẩn bị tài liệu để giới thiệu đồng tiền mới này với thế giới bằng 25 ngôn ngữ khác nhau và Mỹ sẽ đưa đồng 100 USD mới vào lưu hành từ ngày 10-2-2011.

4. IMF và G24 kêu gọi cải tổ khu vực tài chính

Ngày 22-4-2010, các nhà lãnh đạo kinh tế - tài chính thế giới nhóm họp tại thủ đô Oa-sinh-tơn (Mỹ), trong bối cảnh quan ngại đang ngày một tăng liên quan tới cuộc khủng hoảng nợ đang leo thang ở Hy Lạp cũng như sự vững chắc của quá trình phục hồi kinh tế toàn cầu. Giám đốc điều hành IMF Đô-mi-ních Xtrau-xơ-Can (Dominique Strauss-Kahn) cho rằng, nhu cầu cấp thiết cải tổ khu vực tài chính cần tập trung vào ba lĩnh vực then chốt, bao gồm các quy chế về vốn và khả năng thanh toán bằng tiền mặt; các công cụ tài chính để xử lý nguy cơ của hệ thống tài chính toàn cầu; khuôn khổ giải quyết các vấn đề xuyên quốc gia. Muốn vậy, cần một hiệp định quốc tế về nỗ lực cải tổ này vào cuối năm nay. Cùng ngày, các bộ trưởng tài chính của Nhóm 24 nước đang phát triển (G24) họp bên lề Hội nghị IMF và WB đã ra tuyên bố chung kêu gọi các nước và các thể chế tài chính nhanh chóng cải tổ khu vực tài chính. Đồng thời, kêu gọi các nước phát triển duy trì chính sách hỗ trợ phục hồi kinh tế toàn cầu, không áp dụng các biện pháp bảo hộ và các hạn chế khác trong các lĩnh vực như thương mại, tài chính, đầu tư, dịch vụ lao động... Các bộ trưởng G24 nhận định, cuộc khủng hoảng tài chính chắc chắn sẽ để lại những tác động lâu dài, khiến nhiều nước đang phát triển phải đối mặt với những khó khăn trong việc vay nợ từ các nước phát triển. Vì vậy, các nước giàu cần thực hiện đầy đủ cam kết ưu tiên trong việc hỗ trợ các nước đang phát triển.

5. Kỷ niệm 140 năm ngày sinh V.I.Lê-nin

Ngày 22-4-2010, nhân kỷ niệm 140 năm ngày sinh V.ILê-nin (22-4-1870 –22-4-2010), các hoạt động kỷ niệm tưởng nhớ vị lãnh tụ của giai cấp vô sản được tổ chức ở nhiều nơi trên toàn nước Nga. Tại thủ đô Mát-xcơ-va, lúc 12 giờ địa phương, tức 15 giờ Hà Nội, đoàn đại biểu khối Cộng sản trong Đu-ma quốc gia (Hạ viện Nga), do Chủ tịch Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên bang Nga Diu-ga-nốp dẫn đầu đặt vòng hoa tưởng niệm tại Lăng Lê-nin và vào Lăng viếng Người. Tham gia hoạt động này không chỉ có những người Cộng sản Nga, mà còn có đại diện các đảng Cộng sản các nước trong không gian hậu Xô-viết, nhiều vị khách mời và đặc biệt là có sự tham gia đông đảo của người dân, thanh niên học sinh. Tại thành phố U-li-a-nốp (Ulianovsk), quê hương của Lê-nin, các các đảng viên Cộng sản cũng tổ chức nhiều Hội thảo khoa học, hòa nhạc, tuần hành quần chúng, chiếu phim tư liệu, triển lãm ảnh - sách về Lê-nin, thu hút sự tham gia của nhiều người.

6. Kết thúc Hội nghị các Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng trung ương Nhóm G20

Ngày 23-4-2010, tại thủ đô Oa-sinh-tơn (Mỹ) đã kết thúc Hội nghị các Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng trung ương Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi (G20) bằng một tuyên bố nêu rõ, sau cuộc suy thoái tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ qua, nền kinh tế toàn cầu đang phục hồi với tốc độ nhanh hơn dự kiến, chủ yếu nhờ nỗ lực phối hợp chính sách của G20; đồng thời nêu rõ cam kết của các nước tiếp tục nỗ lực chung nhằm đảm bảo sự phục hồi bền vững. Một chủ đề quan trọng được bàn thảo tại Hội nghị lần này là kế hoạch rút dần các biện pháp hỗ trợ tài chính và kinh tế vĩ mô được chính phủ các nước áp dụng nhằm đối phó với khủng hoảng toàn cầu. Theo quan chức tài chính các nước, đã đến lúc các nước cần cân nhắc một chiến lược thoái lui hợp lý, phù hợp điều kiện cụ thể của mỗi nước. Ngoài ra, giới lãnh đạo tài chính và ngân hàng G20 cũng thảo luận phương thức tái cân bằng nền kinh tế toàn cầu - một nhiệm vụ khó khăn do sự chênh lệch về tốc độ phục hồi giữa những nền kinh tế phát triển và đang nổi lên. Tại Hội nghị, các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương G20 đã yêu cầu Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) cân nhắc áp dụng các mức thuế đối với những ngân hàng lớn nhằm ngăn chặn nguy cơ tái diễn các cuộc khủng hoảng tương tự trong tương lai.
Tuy nhiên, trong vấn đề này vẫn tồn tại bất đồng trong nội bộ G20.

7. Hội nghị mùa Xuân của IMF và WB

Trong 2 ngày 24 và 25-4-2010, tại Oa-sinh-tơn (Mỹ) đã khai mạc Hội nghị mùa Xuân của IMF và Ngân hàng Thế giới (WB). Bộ trưởng tài chính, thống đốc ngân hàng trung ương và chuyên gia kinh tế từ hơn 180 quốc gia đã đến tham dự và cùng thảo luận về các vấn đề lớn của kinh tế thế giới. Tại Hội nghị, phần đông các đại biểu tham dự đều nhất trí rằng, quá trình phục hồi nền kinh tế toàn cầu đang diễn ra nhanh hơn dự kiến song vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt liên quan đến khu vực tài chính công. Sau khi trải qua các giai đoạn hoảng loạn, hành động và giải cứu, thế giới đang bước vào "giai đoạn thứ tư" là "tái thiết." Tuy nhiên, theo báo cáo "Triển vọng kinh tế thế giới" và "Báo cáo ổn định tài chính toàn cầu" mà IMF công bố đầu tuần này, sự phục hồi nói trên diễn ra không đồng đều với tốc độ tăng trưởng nhanh hơn ở một số thị trường đang nổi, trong khi lại "lẹt đẹt" ở nhiều nền kinh tế tiên tiến như Liên minh châu Âu (EU) và Nhật Bản. Trước thực tế này, các đại biểu tham dự cuộc họp của Ủy ban Tiền tệ và Tài chính Quốc tế (IMFC) - cơ quan hoạch định chính sách của IMF cho rằng, các chính phủ của các nền kinh tế lớn sẽ cần cải thiện sự phối hợp điều hành của những gói kích thích kinh tế cũng như các chiến lược thoát hiểm trong khi vẫn duy trì khung chính sách phản chu kỳ.

8. Hàng không châu Âu hoạt động bình thường trở lại

Ngày 23-4-2010, hơn một tuần sau khi bị tê liệt do núi lửa phun trào tại Ai-len, hoạt động giao thông hàng không tại khu vực này đã trở lại bình thường. Bắt đầu từ ngày 19-4, một số hãng hàng không châu Âu như Ru-ma-ni, Anh, Hà Lan, Đức đã tiến hành bay thử nghiệm trong điều kiện bão bụi vẫn còn lây lan, với kết quả thử nghiệm khả quan. Tuy nhiên, việc nối lại các chuyến bay trong điều kiện vẫn còn tro bụi đòi hỏi các nhà chức trách châu Âu phải phối hợp với nhau tìm ra giải pháp để tránh mạo hiểm. Một cuộc họp đặc biệt (qua video) của bộ trưởng giao thông vận tải các nước EU đã diễn ra tối 19-4 nhằm tìm biện pháp đối phó với thực trạng các chuyến bay bị hủy trong 5 ngày qua. Theo thống kê của Tổ chức An ninh hàng không châu Âu, từ ngày 15 đến ngày 21-4, các nước châu Âu đã huỷ hơn 10.000 chuyến bay. Tổng Giám đốc Hiệp hội Hàng không quốc tế, ông Giô-van-ni Bi-xai-na-ni (Giovanni Bisignani) ước tính, ngành hàng không thế giới thiệt hại khoảng 1,7 tỉ USD sau những ngày vừa qua. Cuộc khủng hoảng đã tác động đến 29% hoạt động hàng không toàn cầu, ảnh hưởng đến hàng triệu hành khách.

9. Kỷ niệm 65 năm quân Đồng minh gặp nhau trên sông En-bơ

Ngày 25-4-2010, cách đây 65 năm, ngày 25-4-1945 đã diễn ra cuộc gặp của quân đội Xô-viết và quân đội Mỹ trên sông En-bơ, gần thành phố Torhau - một trong nhưng sự kiện quan trọng trong Chiến tranh thế giới thứ 2. Giữa cây cầu gần như hoàn toàn đổ nát, chỉ huy Trung đội vệ binh xạ kích số 58, Trung úy A-lếch-xan-đơ Xen-va-cô (Alexander Senvako) đã gặp chỉ huy nhóm trinh sát Sư đoàn bộ binh số 69 của Mỹ, trung úy Uy-li-am Rô-bớt-xơn (Wiliam Robertson). Tấm ảnh đáng ghi nhớ chụp cuộc gặp mặt này xuất hiện trên tất cả các trang báo thế giới thời ấy với tựa đề “phương Đông gặp phương Tây”. Sau khi lực lượng Đồng minh chống phát-xít gặp nhau trên sông En-bơ, tàn quân của Đức bị chia tách làm đôi giữa phía Bắc và phía Nam. Yếu tố này góp phần làm suy yếu sự chống trả của phát xít và thúc đẩy nhanh chóng thất bại của phát-xít Đức. Thật khó mà hình dung ra hết tầm cỡ sự kiện đã diễn ra cách đây 65 năm. Khi đó, từ một phía bờ sông vang lên điệu nhạc Jazz, còn từ bờ sông kia là những khúc quân hành sôi động, không khí hòa bình và chiến thắng lúc đó đã tràn ngập bên bờ sông En-bơ.

10. Thời tiết vẫn khắc nghiệt tại nhiều nơi trên thế giới

Ngày 19-4-2010, Chính phủ Ấn Độ cho biết, ít nhất 80 người Ấn Độ tử vong trong tháng qua do nắng nóng. Đây là đợt nóng nghiêm trọng nhất tại nước này trong vòng 52 năm qua. Nhiệt độ cao nhất đo được là 47^oC tại thành phố Ganganaga, tỉnh Rajasthan. Một số địa phương tại Ấn Độ phải đóng cửa trường học, cho học sinh nghỉ hè sớm vì nắng nóng. Sáng 20-4, khu vực Goldfields, miền tây Ô-xtrây-li-a phải hứng chịu một trận động đất mạnh nhất trong vòng 50 năm qua ở nước này. Trận động đất này có cường độ mạnh 5,2 độ rích-te, với tâm chấn nằm cách thị trấn Kalgoorlie - Boulder khoảng 10 km đã làm hư hại nhiều toà nhà nhưng không gây thiệt hại về người. Chiều 24-4, tại In-đô-nê-xi-a, một trận động đất mạnh 6,4 độ rích-te ở In-đô-nê-xi-a, xảy ra tại tỉnh Bắc Maluku, phía Đông Bắc nước này. Tâm chấn nằm cách thành phố Labuha 155 km về phía đông nam và ở độ sâu 30 km. Hiện chưa có thông tin thiệt hại về người và của. Ngày 25-4, bão cát hoành hành tại khu vực Thổ Lỗ Phan, Khu tự trị Tân Cương và tỉnh Cam Túc làm 3 người thiệt mạng và 1 người mất tích gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân. Những trận bão cát lớn còn tạo nên những đám mây bụi bay khắp Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và thậm chíảnh hưởng tới cả Mỹ. Theo các nhà khí tượng, nguyên nhân của các trận bão cát là do tình trạng hạn hán kéo dài ở miền bắc Trung Quốc cũng như ở Mông Cổ kèm với gió lớn, theo đó là nạn phá rừng, hiện tượng sa mạc hoá tăng lên tại miền bắc Trung Quốc./.

*** Những sự kiện quốc tế đáng chú ý trong tuần (từ ngày 12 đến ngày 18-4-2010)