Nhà báo Giắc-cơ Đơ-cooc-noi viết trong tờ Thế Giới: Cụ không thích người ta sùng bái Cụ, bạn sẽ không thấy ảnh Cụ tô màu tráng lệ tràn ngập nước Việt Nam. Bạn sẽ không thấy tượng của Cụ dựng lên ở khắp nơi. Cụ không cần phải có những chuyên gia về quảng cáo để tô điểm cho Cụ. Nhân dân thế giới sẽ còn nhớ mãi đến Cụ, khi mà chẳng còn ai chú ý đến tên tuổi Giôn-Xơn và Ních-Xơn trên danh sách các tổng thống Mỹ. Nhân dân Việt Nam yêu mến Cụ vì những gì Cụ đã làm cho họ và vì những gì mà Cụ là hiện thân... . Đúng là Người từng và vẫn sẽ là độc nhất vô song....

Thủ tướng Ấn Độ P.J.Nê-Ru đã nhận xét về Chủ tịch Hồ Chí Minh: Người không phải chỉ là một người yêu hòa bình mà còn là một nhân vật đặc biệt đáng yêu và hữu nghị, một con người không nghĩ gì đến mình, giản dị và khiêm tốn. Là Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Người không tự giam mình trong tháp ngà. Về cơ bản, Người là một con người của quần chúng, một lãnh tụ có sự kết hợp hiếm có giữa lòng khoan dung tột độ và ý chí kiên quyết nhất xét theo bất cứ tiêu chuẩn nào Người cũng là một nhân vật nổi bật nhất trong thời đại chúng ta”. “Hồ Chí Minh là một trong những nhân vật kì lạ của thời đại ngày nay, hơi giống Găng-Đi, hơi giống Lênin, hoàn toàn Việt Nam. Có lẽ hơn bất kì một người nào khác của thế kỉ này, đối với dân tộc của ông và đối với cả thế giới ông là hiên thân của một cuộc cánh mạng. Ông là một người Bôn-sê-vích kì cựu và một thành viên sáng lập của Đảng Cộng Sản Pháp (có điều gì xa lạ hơn đối với nông dân bình thường?). Thế nhưng đối với hầu hết nông dân Việt Nam ông là biểu tượng của đời sống, hi vọng, đấu tranh, hi sinh và thắng lợi của họ...

Tướng P.Va Luy (người Pháp) trong bài trả lời phỏng vấn tạp chí Hành Tinh – Hành Động đã khẳng định : Người tỏ ra có quyền lực lãnh đạo đối với mọi người bằng tấm lòng nhân hậu, chí công vô tư, bằng tuổi tác, bằng trí thông minh và trình độ học thức, nói chung bằng tất cả vốn văn hóa cách mạng đã tích tụ được ở Pháp, ở Nga và có thể ở nhiều nơi khác. Đó là một nhân vật trung tâm điều hành công việc hoàn toàn xả thân vì nhiệm vụ không một chút lợi riêng tư. Trong ánh mắt những người xung quanh và người đối thọai, Hồ Chí Minh là một người vô cùng đức độ.

Trong con người Chủ tịch Hồ Chí Minh có một sức mạnh khiến người ta vững tin rằng, có Người ở Việt Nam thì không có chuyện gì xảy ra, rằng không bao giờ vắng Người ở Việt Nam, rằng Người mãi mãi ở Việt Nam và vì thế Việt Nam mãi mãi có Người, Việt Nam mãi mãi là của Người và Người mãi mãi là của dân tộc Việt Nam, kể cả những khi Bác ở xa Tổ quốc. Và trên Tạp chí Tổ quốc số 9-1985, E-Ca-Tê-Ri-Na-Véc-ni Sê-va đã đánh giá mối liên hệ giữa Chủ tịch Hồ Chí Minh với đất nước và đồng bào mình là mối liên hệ thường xuyên và vững chắc. Trong nhiều năm Người sống xa Việt Nam nhưng không bao giờ mối liên hệ đó suy giảm đi, đó là nguồn sức mạnh và là chỗ dựa vững chắc của Người trong những năm khó khăn nhất. Làm cách mạng, tìm kiếm con đường đi đến tự do, đó là tính chất chủ yếu trong nhân cách Hồ Chí Minh.

E Len Tuôc-me-rơ của Viện Hàn lâm Béc-lin năm 1966, đã tổng kết con người Chủ tịch Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hòa của tinh hoa nhân loại và thế giới. Nếu so sánh với vũ khí thì điều đó quan trọng không kém tất cả vũ khí của hạm đội 7...  Hình ảnh của Hồ Chí Minh đã hoàn chỉnh với sự kết hợp đức khôn ngan của Phật, lòng bác ái của Chúa, triết học Mác thiên tài, cách mạng của Lênin và tình cảm của một người chủ gia tộc, tất cả bao bọc trong một dáng dấp rất tự nhiên. Có thể nói vận mệnh của hành tinh chúng ta nằm trong tay Hồ Chí Minh nếu không phải là suy diễn quá xa.

Thủ tướng Thụy Điển dù chưa có dịp được hân hạnh gặp Người, nhưng qua nhiều tài liệu mà ông đã đọc và qua những hoạt động của Người, ông đã khẳng định rằng, “sự thật Người là một nhà cách mạng vĩ đại, một người vĩ đại của thời đại chúng ta” (Trích báo Nhân Dân ngày 09-9-1969).

Thế giới nghiêng mình, loài người tiếc thương khi trái tim Người ngừng đập. Trong thời khắc thiêng liêng ấy, kẻ thù của Người cũng tôn kính và thương nhớ Người. Người ta kể lại rằng, trong những ngày này, khi gặp người Việt Nam trên đường phố Sài Gòn, lính Mỹ sợ không dám ngước mắt lên. Để tỏ lòng tôn kính và tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhiều người dân Sài Gòn đã đóng cửa hàng và tiệm cà phê. Mặc dù bị cấm, một số tờ báo vẫn đăng chân dung Hồ Chủ tịch trong khung tang và một tờ báo khác còn đăng cả một bài xã luận dài nêu bật vị lãnh tụ vừa từ trần là “ một nhân vật truyền thuyết trong lịch sử Việt Nam” (Trích tạp chí Thời Mới số 38 – ngày 24-9-1969) .

Chính tấm gương của con người mới này - một con người xa lạ với mọi thứ của chủ nghĩa cá nhân, là hiện thân của mọi cái gì xã hội chủ nghĩa, là hình ảnh của con người tương lai. Xã luận báo Chiến Đấu của Trung ương mặt trận dân tộc An-giê-ri ngày 06-9-1969 cũng đã nói về nhận thức của phe đối lập, kẻ thù của Người, những kẻ ác ý với Người cũng phải khiếp sợ và tôn trọng Người: Những kẻ thù xấu xa nhất cũng bắt buộc phải tôn trọng Người. Những nhà văn, nhà báo dù có ác ý nhất cũng không thể tìm thấy một chút thiếu sót nhỏ nhặt nào trong cuộc đời gần 80 năm của Người. Đây cũng là một trong những bài học mà chúng ta có thể rút ra từ cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh: người ta không thể là nhà cách mạng trong những việc lớn mà lại thiếu sót trong những việc nhỏ .

Đến thăm ngôi nhà của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã giúp cho các vị khách quốc tế hiểu biết hơn nữa và khắc sâu thêm lòng kính yêu Người. Từ cách sinh hoạt, cách bài trí các đồ dùng trong nhà của Người... tất cả đều toát lên một tấm gương tuyệt đẹp trong cuộc đời khiêm tốn, giản dị của Người. Xa-phích Ho-rê hơ Ha-đen, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản En xan-va-đo đã viết cảm nhận: Ngôi nhà nhỏ bé giản dị của Bác Hồ chứa đựng một bài học hùng hồn và rõ ràng về đức tính khiêm tốn cách mạng, trí thông minh, bình tĩnh phục vụ nhân dân và sự nghiệp giải phóng, kiên quyết lên án mọi biểu hiện sùng bái cá nhân...” ( Trích sổ ghi cảm tưởng khu di tích Hồ Chí Minh ngày 01-6-1980).

Còn đối với những người Xô Viết, hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quý giá và gần gũi, bởi vì Người là người bạn lớn của Liên Xô. Tên tuổi của Người được yêu mến và kính trọng sâu sắc trên tổ quốc của cách mạng Tháng Mười” ( Thông tấn xã Liên Xô - TASS ngày 17-5-1989).

Cuộc đời của Người, sự nghiệp cách mạng của Người sẽ là nguồn cổ vũ cho thế hệ mai sau. Cựu Thủ tướng Ấn Độ Jn-đi-ra Găng-đi đã khẳng định: Đức độ lượng, tính giản dị, tình yêu nhân loại, sự tận tụy hy sinh và lòng dũng cảm của Người sẽ cổ vũ thế hệ mai sau. Chủ tịch Đảng Cộng Sản cộng hòa Liên bang Đức Hơ-bớt Mi Sơ cũng phát biểu: Có biết bao nhiêu tấm gương cổ vũ lớp người trẻ đứng vào hàng ngũ của phong trào cộng sản. Hồ Chí Minh đã và đang là những tấm gương như vậy. Bởi vậy đồng chí Hồ Chí Minh đã dựng nên một đài kỉ niệm sống vĩ đại ở nước Cộng hòa Liên bang Đức.

Ở xa nước ta nửa vòng trái đất, Đây-vít Hên-bớc-xtơn của nhà xuất bản Răng-đôm Hao-sơ, New Yook, năm 1971 đã viết: ông Hồ không cố ý tìm kiếm những cái trang sức cho quyền lực, vì ông tự tin ở mình và ở mối quan hệ của ông với nhân dân và với lịch sử đến nỗi không cần những pho tượng, những cái cầu, những pho sách và những tấm ảnh để chứng tỏ điều đó cho mình và cho thiên hạ thấy. Người ta cảm thấy ở ông Hồ một niềm tự tin: mình là ai, cái mình đã làm, một niềm tin sâu sắc đến nỗi không khó khăn gì mà không làm cho nhân dân thấy được điều đó. Việc ông từ chối sự sùng bái cá nhân là đặc biệt đáng chú ý trong cái xã hội kém phát triển, nơi mà trong một thời gian ngắn từ một nông dân nghèo lên địa vị một người đứng đầu nhà nước thường làm đề tài cho người ta bàn tán xôn xao và gây ảnh hưởng nhiều hơn là những vật kỉ niệm tự mình xây dựng nên.

Thái độ ân cần, niềm nỡ với bất kì ai: gái, trai,trẻ, già của Bác đã gây được thiện cảm của họ ngay từ lúc ban đầu gạp gỡ. Ai tiếp xúc với Bác Hồ cũng đều thấy được vốn sống dồi dào, một sự hiểu biết rộng lớn, với trình độ văn hóa của một người mà không ai quên rằng người đó đã là nhà báo, một nhà văn và một nhà thơ trong số những nhà báo, nhà văn, nhà thơ ưu tú nhất ở Việt Nam. Vì từ con người của Hồ Chủ tịch còn tỏa ra ánh sáng của người chiến sĩ cách mạng đã hoạt động tích cực ngay từ những ngày còn nhỏ tuổi của nhà yêu nước, yêu dân tộc, yêu xứ sở mình và suốt đời chỉ có một mục đích là làm sao cho dân tộc mình được tự do.

Chủ tịch Hồ Chí Minh không muốn ai sùng bái mình nhưng lại hiếm có một lãnh tụ nào được người ta tôn kính như Người. Đó là lòng yêu mến tuyệt đối của cả một dân tộc đối với Người, khi cả dân tộc đó đều thấy có mình trong con người đó và con người đó đã hi sinh tất cả cho dân tộc mình” ( Hồ Chí Minh- Nxb Sơi, Pa-ri, 1967- tác giả: Lê-ô-Phi-ghe).

Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh được báo Cộng hòa Liên bang Đức ngày 04-9-1969 viết, Chủ tịch Hồ Chí Minh xứng đáng được đặt vào đền thờ những anh hùng của thời đại, hay nói một cách mạnh hơn - đúng với ảnh hưởng của Cụ thì xứng đáng được đặt vào đền thờ những bậc vĩ nhân.

Hiện nay, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đang triển khai thực hiện nghị quyết Trung ương 4 (khoá XI) của Đảng. Từ lãnh đạo Đảng các cấp và hết thảy đảng viên sẽ tiến hành tự kiểm điểm bản thân theo tinh thần Nghị quyết, tiến hành chỉnh đốn Đảng để không ngừng tăng cường sức lãnh đạo và chiến đấu trong tổ chức Đảng. Chúng ta cần lấy “Hình mẫu nhân cách hoàn hảo của Bác Hồ” làm thước đo, tự rà soát, chấm điểm cho từng cá nhân mình. Có thể khái quát lại “Hình mẫu nhân cách hoàn hảo của Bác Hồ” là: Cần – Kiệm – Liêm chính – Chí công – Vô tư. Cuộc đời đức độ, giản dị, trong sáng, sống có nghĩa có tình và đức hy sinh của Người. Bác luôn giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc, dân chủ với quần chúng nhân dân.

Học tập gương Người – Hồ Chí Minh

Trọn đời vì nước đức hy sinh

Kiệm cần giản dị tìm chân lý

Liêm chính sáng trong sống chí tình

Độc lập nước nhà luôn cẩn trọng

Tự do dân chúng chớ coi khinh

Cuộc đời đức độ nêu gương sáng

Mong muốn nhân dân hưởng thái bình./.

----
Tài liệu tham khảo:
Xem “Hồ Chí Minh - Một huyền thoại kỳ vĩ”, Nxb Lao động, Hà Nội, năm 2008