Ngày 13-1,tại Hà Nội diễn ra Hội nghị tổng kết chương trình xây dựng thí điểm mô hình nông thôn mới giai đoạn 2009-2011. Dự và chỉ đạo hội nghị có Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trưởng ban chỉ đạo chương trình thí điểm mô hình nông thôn mới Trung ương; đồng chí Ngô Văn Dụ, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Trung ương, Phó trưởng ban; Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh, Trưởng ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu toàn quốc xây dựng nông thôn mới.

Trình bày báo cáo tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát, phó trưởng ban chỉ đạo Trung ương cho biết: triển khai Nghị quyết 26/NQ-TW của BCHTW khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, ngày 30-12-2008, Ban bí thư đã ban hành quyết định số 205/QĐ/TW thành lập ban chỉ đạo thí điểm chương trình nông thôn mới với mục tiêu xây dựng được mô hình thực tế nông thôn mới thời kỳ đẩy mạnh Công nghiệp hóa, hiện đại hóa, trên cơ sở tổng kết chương trình để nhân rộng ra toàn quốc. Với mục tiêu này, Ban chỉ đạo đã chọn 11 xã đại diện cho các vùng kinh tế-văn hóa trong cả nước để làm thí điểm.

Đến nay, sau 3 năm triển khai thực hiện kết quả đạt được ở mỗi xã khác nhau nhưng đã hình thành mô hình nông thôn mới với sản xuất phát triển như các xã Tân Thông Hội (TPHCM), Tân Hội (Lâm Đồng) Tân Thịnh (Bắc Giang)... đã hình thành được các vùng sản xuất hàng hóa, thu nhập của người dân các xã thí điểm tăng hơn 62%, cơ sở hạ tầng các xã được cải tạo, nâng cấp khá đồng bộ đã làm thay đổi rõ nét diện mạo nông thôn tác động trực tiếp đến việc cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân, thúc đẩy hoạt động văn hóa và phát triển kinh tế-xã hội từng bước được hoàn thiện; bản sắc văn hóa được gìn giữ, trình độ dân trí và chất lượng hệ thống cơ sở được nâng cao.

Từ thực tiễn triển khai thí điểm tại 11 xã, tham luận tại hội nghị các đại biểu đã chia sẻ những kinh nghiệm về tổ chức hoạt động của các cơ quan chỉ đạo, về phương pháp giải quyết những nội dung khó trong xây dựng nông thôn mới như quy hoạch, phát triển sản xuất, huy động nguồn nhân lực, cơ chế tài chính, đầu tư trên địa bàn xã, nâng cao hệ thống chính trị... Đây là những bài học kinh nghiệm rất cần thiết cho việc chỉ đạo triển khai chương trình mục tiêu xây dựng nông thôn mới.

Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trưởng Ban chỉ đạo chương trình thí điểm mô hình nông thôn mới Trung ương khẳng định: Xây dựng nông thôn mới là một chủ trương lớn của Đảng được đề ra trong Nghị quyết Hội nghị trung ương 7. Đây là chủ trương hết sức quan trọng để tạo ra sự phát triển nhằm thay đổi căn bản trong khu vực này, rút ngắn khoảng cách phát triển, mức sống ngày càng tăng giữa thành phố và nông thôn.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhấn mạnh: Xây dựng nông thôn mới là vấn đề lớn, vì vậy khi làm trên diện rộng, Bộ Chính trị giao Ban Bí thư chỉ đạo làm điểm với mục tiêu xây dựng được mô hình nông thôn mới trên thực tế để tạo niềm tin, để các địa phương đến nghiên cứu, trao đổi kinh nghiệm; rút ra kinh nghiệm về phương pháp, cách làm, cơ chế, kiểm nghiệm Bộ tiêu chí quốc gia nông thôn mới để bổ sung cho phù hợp với từng vùng miền, từng địa phương. Qua 3 năm triển khai các Ban chỉ đạo với ý thức trách nhiệm cao đã hoạt động năng động, sáng tạo do đó cơ bản đạt đã đạt được mục tiêu chương trình.

Cùng với đánh giá cao kết quả qua 3 năm thực hiện thí điểm xây dựng nông thôn mới, Chủ tịch nước cũng chỉ ra một số hạn chế trong việc triển khai đó là mô hình nông thôn mới tuy đã hình thành nhưng một số nội dung còn chưa hoàn chỉnh, chưa bền vững; một số nội dung trong chương trình triển khai còn chậm, việc phát huy dân chủ của nhân địa phương tham gia chưa cụ thể hóa, còn cứng nhắc trong chỉ tiêu chỉ tiêu chuyển dịch cơ cấu kinh tế: “Chuyển dịch cơ cấu kinh tế chúng ta quy định là mấy mươi phần trăm trong thực tế là không phù hợp, có những vùng mang tính thuần nông nhưng rõ ràng không thể hạn chế thuần nông đó mà do cái lợi thế của từng vùng đất, thế mạnh như xã Tân Hội của Lâm Đồng làm sao mà hạn chế trồng cà phê. Cơ cấu kinh tế không chỉ giới hạn trong 1 xã mà phải 1 huyện, 1 tỉnh thậm chí có sản phẩm cơ cấu kinh tế cả nước, cho nên cái này phải có sự điều chỉnh phù hợp”.

Chủ tịch nước đề nghị Ban chỉ đạo trung ương và các địa phương cần tiếp thu những ý kiến thảo luận được các địa phương nêu lên, rút ra những bài học kinh nghiệm sau 3 năm triển khai tiếp tục chỉ đạo hoàn thiện mô hình nông thôn ở các xã điểm nhằm hoàn chỉnh mô hình nông thôn mới thật sự bền vững để trình Ban Bí thư và giúp ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc ra nhân ra diện rộng trong thời gian tới.

Nhân tổng kết hội nghị, ban chỉ đạo Trung ương về xây dựng thí điểm nông thôn mới đã trao bằng khen thưởng của Thủ tướng Chính phủ cho 10 tập thể và 14 cá nhân có thành tích xuất sắc trong xây dựng nông thôn mới./.