Từ thực tiễn và những kết quả đạt được cho thấy, việc sắp xếp tổ chức bộ máy các cơ quan, đơn vị, gắn với thực hiện tinh giản biên chế của tỉnh Hà Giang trong thời gian qua là chủ trương đúng đắn, khoa học, phù hợp với xu thế phát triển của đất nước, theo đúng theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Các cơ quan, đơn vị sau sắp xếp, kiện toàn đã nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy, xác định rõ hơn thẩm quyền, trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân, nhất là người đứng đầu, tiết kiệm chi phí hoạt động và giảm gánh nặng cho ngân sách, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển của tỉnh trong thời gian tới.

Một số kết quả đạt được đáng khích lệ

Trong điều kiện thực tiễn, tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị ở tỉnh Hà Giang còn bộc lộ một số hạn chế, bất cập. Chức năng, nhiệm vụ giữa một số cơ quan tham mưu, giúp việc còn trùng lắp, chồng chéo, chưa liên thông. Tổ chức bộ máy của một số sở, ngành chưa tinh gọn; các đơn vị sự nghiệp số lượng nhiều nhưng chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn; một số đơn vị hành chính cấp xã chưa bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật. Nhìn nhận rõ những bất cập, hạn chế còn tồn tại, tỉnh Hà Giang chủ động, tích cực tiên phong trong việc sắp xếp tổ chức bộ máy gắn với tinh giản biên chế. Ngay sau khi Ban Chấp hành Trung ương ban hành Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25-10-2017, về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” và Nghị quyết số 19-NQ/TW, ngày 25-10-2017, “Về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập”, Tỉnh ủy Hà Giang đã chủ động xây dựng Đề án số 22-ĐA/TU, ngày 8-2-2018, “Về tổng thể đổi mới, sắp xếp các cơ quan trong hệ thống chính trị theo hướng tinh gọn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII trên địa bàn tỉnh”, thống nhất thí điểm thực hiện hợp nhất các mô hình tổ chức bộ máy tại cấp tỉnh và cấp huyện có chức năng, nhiệm vụ tương đồng, như thí điểm hợp nhất Ban Tổ chức Tỉnh ủy với Sở Nội vụ, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy với Thanh tra tỉnh; ban tổ chức huyện ủy, thành ủy với phòng nội vụ huyện, thành phố và ủy ban kiểm tra huyện ủy, thành ủy với thanh tra huyện, thành phố; hợp nhất Trường Trung cấp Kinh tế với Trường Cao đẳng nghề; các đơn vị sự nghiệp trực thuộc cấp sở,...

Cùng với việc sáp nhập các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh, cấp huyện, thực hiện Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13, ngày 25-5-2016, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, “Về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính” và Nghị quyết số 653/2019/UBTVQH14, ngày 12-3-2019, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, “Về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019 - 2021”, tỉnh Hà Giang đã báo cáo, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết sáp nhập 4 xã thành 2 xã, gồm xã Nậm Dịch với xã Bản Péo thuộc huyện Hoàng Su Phì, xã Ngán Chiên với xã Trung Thịnh thuộc huyện Xín Mần. Các huyện Hoàng Su Phì, Xín Mần chủ động tập trung quán triệt, tuyên truyền đến cán bộ, đảng viên và nhân dân về nội dung, ý nghĩa của việc sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã, bảo đảm sự đồng thuận cao; kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc ở cơ sở, ổn định đời sống của nhân dân. Sau hợp nhất, Ban Thường vụ Tỉnh ủy giao Ban Tổ chức Tỉnh ủy tham mưu sơ kết, đánh giá kết quả để thống nhất giải pháp triển khai phù hợp. Sau hơn hai năm triển khai thực hiện, tỉnh tiến hành tổng kết mô hình thí điểm hợp nhất một số cơ quan, đơn vị. Trong đó, Tỉnh ủy Hà Giang chỉ đạo chủ trương thôi hợp nhất đối với những cơ quan cấp tỉnh, gồm Ban Tổ chức - Nội vụ, Ủy ban Kiểm tra - Thanh tra; tiếp tục duy trì mô hình hoạt động hiệu quả, gồm Đảng bộ Khối Cơ quan - Doanh nghiệp tỉnh, Trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh, các trung tâm trực thuộc Sở Y tế,...

Để tiếp tục thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 18-NQ/TW, của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Đề án số 29/ĐA-UBND, ngày 31-5-2021, về “Kiện toàn, sắp xếp các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh theo quy định tại Nghị định số 107/2020/NĐ-CP và các phòng chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện theo quy định tại Nghị định 108/2020/NĐ-CP của Chính phủ”. Theo đó, các sở, ban, ngành rà soát, sửa đổi, bổ sung đề án vị trí việc làm của cơ quan, đơn vị gắn với sắp xếp, tinh gọn đầu mối bên trong cho phù hợp; rà soát, sắp xếp các phòng chuyên môn theo đúng lộ trình và quy định của pháp luật. Công tác quản lý biên chế được thực hiện theo đúng quy định. Tổng số biên chế công chức, viên chức, người lao động hiện nay của tỉnh Hà Giang là 26.379 chỉ tiêu, trong đó có 2.104 biên chế công chức; 23.872 chỉ tiêu số lượng người làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập; 132 chỉ tiêu tại các hội; hợp đồng lao động theo Nghị định số 68/2000/NĐ-CP, ngày 17-11-2000, của Chính phủ,“Về thực hiện chế độ hợp đồng một số loại công việc trong cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp” là 271 chỉ tiêu. Trong 6 tháng đầu năm 2021, toàn tỉnh thực hiện tinh giảm được 704 chỉ tiêu so với năm 2020, hoàn thành mục tiêu giảm 10% biên chế theo Nghị quyết số 39-NQ/TW, ngày 17-4-2015, của Bộ Chính trị, “Về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức”.

Trong quá trình thực hiện sắp xếp bộ máy gắn với tinh giản biên chế, với quyết tâm chính trị cao và hành động quyết liệt từ tỉnh đến cơ sở, mở rộng dân chủ trong thảo luận phương án sắp xếp, làm tốt công tác tư tưởng cho cán bộ, công chức, viên chức nên các mô hình thí điểm của tỉnh đã đạt được hiệu quả bước đầu. Đặc biệt, trong công tác cán bộ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Giang đã lãnh đạo thực hiện đúng quy trình, lựa chọn được những cán bộ có đạo đức tốt, có năng lực, trình độ, có tư duy đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, vì lợi ích chung,... để bố trí, sắp xếp vào các vị trí chủ chốt, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong hành động và triển khai thực hiện. Qua đó, góp phần củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tỉnh Hà Giang ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Để đạt được những kết quả trên, Tỉnh ủy Hà Giang đã thường xuyên quan tâm đến việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng. Trong lãnh đạo, điều hành luôn giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, bám sát chủ trương, đường lối của Trung ương, vận dụng sáng tạo vào tình hình thực tiễn của địa phương, xuất phát từ nguyện vọng, quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân. Cùng với đó, Tỉnh ủy nghiêm túc quán triệt và cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chỉ đạo ban hành các đề án, kế hoạch với nhiều giải pháp quyết liệt nhằm kiện toàn, sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở. Ban Thường vụ Tỉnh ủy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy, thí điểm một số mô hình mới về tổ chức bộ máy theo Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 khóa XII và thực hiện chính sách tinh giản biên chế theo Nghị quyết số 39-NQ/TW, của Bộ Chính trị. Đồng thời, trong quá trình tổ chức thực hiện luôn có quyết tâm chính trị cao, hành động quyết liệt, thường xuyên kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện để kịp thời chấn chỉnh. Với cách làm thận trọng, từng bước, chắc chắn nên việc thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy trên địa bàn tỉnh nhận được sự đồng thuận cao của cán bộ, đảng viên và nhân dân; hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị từng bước được nâng lên.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc đổi mới, sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trên địa bàn tỉnh còn một số hạn chế, khó khăn, vướng mắc. Công tác đổi mới, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy có nội dung còn có biểu hiện nóng vội. Việc sắp xếp tổ chức bộ máy bên trong các sở, ngành gắn với tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chưa thực sự hiệu quả. Việc nắm bắt tư tưởng, tâm tư, tình cảm cán bộ, đảng viên trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy ở một số nơi chưa kịp thời. Do việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy tác động tới lợi ích của nhiều người, khi triển khai thực hiện thí điểm một số mô hình mới về tổ chức bộ máy chưa có hướng dẫn cụ thể của Trung ương, nên trong quá trình thực hiện còn nhiều lúng túng, trong đó có việc xác định cơ cấu tổ chức, cơ chế hoạt động, chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức dôi dư chưa thực sự hợp lý, khoa học. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt và chỉ đạo thực hiện rà soát, sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế của một số cấp ủy, tổ chức đảng chưa toàn diện, chưa quyết liệt. Một số cán bộ lãnh đạo, quản lý, nhất là người đứng đầu ở một số cơ quan, đơn vị còn thiếu quyết tâm trong quá trình triển khai thực hiện... 

Bài học kinh nghiệm và một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới

Từ thực tế trên, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2021 rút ra một số bài học kinh nghiệm trong công tác xây dựng Đảng. Đó là, phải thường xuyên quan tâm đổi mới, nâng cao chất lượng công tác cán bộ bảo đảm dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch, chú trọng năng lực, phẩm chất đạo đức cán bộ; mạnh dạn giao nhiệm vụ, phân công cho cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người dân tộc thiểu số để đào tạo, bồi dưỡng. Tăng cường tự phê bình và phê bình, kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng. Kỷ luật kịp thời, nghiêm minh những tổ chức đảng, đảng viên vi phạm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Để thực hiện tốt định hướng Đại hội XIII của Đảng: “Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”⁽¹⁾, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Hà Giang tập trung thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt, tuyên truyền sâu rộng và triển khai thực hiện quyết liệt các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương về công tác tổ chức, cán bộ, nhất là Nghị quyết số 18-NQ/TW và Nghị quyết số 19-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII gắn với tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa về nhận thức và hành động trong tổ chức thực hiện. Đồng thời, rà soát, nghiên cứu, xây dựng và ban hành nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về đổi mới công tác cán bộ giai đoạn 2021 - 2025.

Hai là, quyết liệt triển khai Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Theo đó, Tỉnh ủy cần ban hành các nghị quyết, chỉ thị, đề ra các giải pháp chủ yếu để thực hiện, hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ trọng tâm, đột phá của Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; tạo sự thống nhất, hiệu quả trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện của các cấp, các ngành, cán bộ, đảng viên và nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Đồng thời, chủ động triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp theo kế hoạch đề ra với quyết tâm chính trị cao, hành động quyết liệt, xác định rõ vai trò, trách nhiệm tập thể, cá nhân, nhất là người đứng đầu. Phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong quá trình thực hiện, bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm. Khắc phục khuynh hướng thụ động, trông chờ hoặc chủ quan, nóng vội. Sắp xếp tổ chức, bộ máy phải gắn chặt chẽ với tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động theo đề án vị trí việc làm. Thực hiện tốt công tác tư tưởng trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động, tạo sự đồng thuận cao về chủ trương sắp xếp lại tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế. Quan tâm bố trí đủ nguồn lực để thực hiện các chế độ, chính sách đối với những cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong cơ quan, đơn vị thuộc diện phải sắp xếp, cơ cấu lại và tinh giản biên chế theo mục tiêu đề ra.

Ba là, tiếp tục rà soát, sắp xếp tổ chức bộ máy, giảm số lượng cấp phó ở các cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh, cấp huyện theo quy định của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Khẩn trương thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy bên trong, giảm số lượng cấp phó ở các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, các huyện, thành phố theo đúng nghị định của Chính phủ gắn với thực hiện nghị quyết về cải cách hành chính, nâng cao chất lượng công vụ giai đoạn 2021 - 2025.

Bốn là, định kỳ sơ kết, tổng kết việc thực hiện nghị quyết, các chương trình, đề án về tổ chức bộ máy gắn với mục tiêu đề ra; biểu dương những mô hình mới, cách làm hay, hiệu quả để phổ biến, nhân rộng. Trước mắt, tập trung tiến hành sơ kết, đánh giá những mô hình thí điểm về tổ chức bộ máy nhằm nhân rộng mô hình có hiệu quả. Đồng thời, tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cấp xã và sắp xếp tổ chức bộ máy các đơn vị sự nghiệp công lập gắn với tinh giản biên chế giai đoạn 2021 - 2026.

Năm là, cùng với việc kiện toàn, sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, một nhiệm vụ hết sức quan trọng là phải nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị. Trong đó, tập trung rà soát hoàn thiện quy chế làm việc, quy định rõ chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị. Thực hiện tốt việc phân cấp, phân quyền cho các cơ quan tham mưu và các cấp chính quyền bảo đảm giải quyết các công việc nhanh, hiệu quả, tránh chồng chéo. Đẩy mạnh cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính, triển khai có hiệu quả khung kiến trúc chính quyền điện tử tỉnh và mở rộng các dịch vụ công trực tuyến, gắn với thực hiện hiệu quả Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về chuyển đổi số. Chỉ đạo quyết liệt thực hiện chương trình hợp tác với Tập đoàn FPT về chuyển đổi số ở tỉnh Hà Giang giai đoạn 2021 - 2025. Xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao bản lĩnh chính trị, tính chuyên nghiệp, tinh thần đổi mới, sáng tạo, thái độ phục vụ nhân dân của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Thực hiện đồng bộ các giải pháp xây dựng, nâng cao chất lượng toàn diện đội ngũ cán bộ các cấp theo tinh thần Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 19-5-2018, của Hội nghị Trung ương 7 khóa XII, “Về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”.

Sáu là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo các địa phương, cơ quan, đơn vị nhằm kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, phát hiện, chấn chỉnh những hạn chế, khuyết điểm để tổ chức thực hiện hiệu quả các nghị quyết của Đảng về sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế của hệ thống chính trị. Triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ Nghị quyết số 08-NQ/TU, ngày 18-5-2021, của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, “Về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng đối với công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng trong Đảng bộ, giai đoạn 2021 - 2025”.

Phát huy những kết quả, kinh nghiệm đã đạt được trong thời gian qua, Tỉnh ủy Hà Giang quyết tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm; phấn đấu trở thành một trong những địa phương thực hiện hiệu quả việc đẩy mạnh xây dựng hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng./.

----------------

(1) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. I, tr. 185