Phát biểu khai mạc và đề dẫn hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng điểm lại cuộc đời cách mạng sôi nổi của đồng chí Lê Đức Thọ từ vai trò người đảng viên lớp đầu tiên của Đảng đến nhà lãnh đạo tài năng của Đảng, cách mạng Việt Nam.

Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh, 79 năm tuổi đời, 64 năm hoạt động cách mạng liên tục, đồng chí Lê Đức Thọ là tấm gương sáng về đạo đức cách mạng. Trọn cuộc đời, đồng chí luôn hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân, không ngừng học tập, rèn luyện, trung thành tuyệt đối với lý tưởng và con đường cách mạng đã chọn; nêu cao khí tiết của người cộng sản, không khuất phục trước kẻ thù tàn bạo, nêu gương sáng về đức hy sinh, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Đồng chí là người đã thấm nhuần và thực hành tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, trở thành người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Đồng chí Lê Đức Thọ tên thật là Phan Đình Khải, sinh ngày 10-10-1911, tại xã Địch Lễ, huyện Mỹ Lộc (nay là xã Nam Vân, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định) trong một gia đình nhà nho yêu nước. Đồng chí được kết nạp vào Đảng khi mới 18 tuổi. Trong thời gian hoạt động cách mạng, đồng chí tỏ rõ là một nhà lãnh đạo xuất sắc, giàu tài năng ở nhiều mặt, đặc biệt là trên các lĩnh vực, chính trị, quân sự, ngoại giao... Đồng chí mất ngày 13-10-1990, tại Hà Nội.

Hơn 40 tham luận và bài viết của lãnh đạo Đảng, các ban, bộ ngành, tỉnh Nam Định và các nhà khoa học tại hội thảo tiếp tục làm rõ, khẳng định những cống hiến to lớn của đồng chí Lê Đức Thọ đối với cách mạng Việt Nam qua các thời kỳ, trong đó đậm nét hơn cả là những đóng góp của đồng chí trên mặt trận ngoại giao và công tác tổ chức cán bộ, xây dựng Đảng, càng khẳng định đồng chí Lê Đức Thọ là một người cộng sản kiên cường, nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam, có nhiều cống hiến to lớn đối với công tác tổ chức, xây dựng Đảng; một trong những học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người con ưu tú của quê hương Nam Định; phấn đấu, hy sinh trọn đời cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.

Trình bày tham luận tại hội thảo, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Tổ chức Trung ương Mai Văn Chính nêu bật những đóng góp của đồng chí Lê Đức Thọ trong công tác tổ chức xây dựng Đảng. Theo đó, đồng chí Lê Đức Thọ luôn quan tâm gây dựng tổ chức cơ sở đảng ngay từ giai đoạn Đảng mới ra đời cho đến các cao trào cách mạng, đấu tranh giải phóng, thống nhất và xây dựng, đổi mới đất nước.

Sau khi miền Nam được hoàn toàn giải phóng, đất nước thống nhất (30-4-1975), đồng chí được phân công làm Phó ban đại diện của Đảng và Chính phủ ở miền Nam. Tháng 12-1976, tại Đại hội lần thứ IV của Đảng, đồng chí tiếp tục được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và làm Trưởng Ban Tổ chức Trung ương. Giữa năm 1977 đến tháng 1-1979, đồng chí được Bộ Chính trị phân công phụ trách công tác đặc biệt. Năm 1980, đồng chí được cử làm Bí thư Thường trực và phụ trách công tác tổ chức; tháng 10-1980 kiêm Hiệu trưởng Trường Chính trị đặc biệt. Tại Đại hội lần thứ V của Đảng (tháng 3-1982), đồng chí được bầu lại vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và làm Bí thư Thường trực, phụ trách công tác tư tưởng, nội chính, ngoại giao. Năm 1983, đồng chí được chỉ định làm Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng của Đảng. Năm 1986, đồng chí làm Trưởng Tiểu ban nhân sự Đại hội lần thứ VI của Đảng và tại Đại hội (tháng 12-1986), đồng chí được cử làm Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Là người gắn bó sâu sắc, đồng chí Lê Đức Thọ đã có những công lao to lớn đối với công tác tổ chức, xây dựng Đảng. Nhiều năm đảm nhiệm các cương vị Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, Thường trực Ban Bí thư, phụ trách công tác tổ chức, đồng chí Lê Đức Thọ đã góp phần quan trọng vào việc tổ chức thành công các kỳ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III (năm 1960), lần thứ IV (năm 1976), lần thứ V (1982), lần thứ VI (1986). Đồng chí đã góp phần quan trọng vào việc phát triển lý luận về xây dựng Đảng trong điều kiện Đảng cầm quyền; củng cố, thống nhất hệ thống tổ chức và tăng cường đoàn kết nội bộ, phát huy dân chủ đi đôi với tăng cường kỷ luật, kỷ cương, bảo đảm giữ vững các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng; phát triển và bảo đảm chất lượng đội ngũ đảng viên, chuẩn bị và bố trí đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp cho cả trước mắt và lâu dài... Những hoạt động và đóng góp của đồng chí Lê Đức Thọ đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý đối với công tác tổ chức, xây dựng Đảng hiện nay.

Tham luận: “Đồng chí Lê Đức Thọ - nhà ngoại giao xuất sắc của Đảng và Nhà nước”, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang đã làm nổi bật phong cách ngoại giao đặc sắc cùng những đóng góp to lớn của đồng chí Lê Đức Thọ vào thắng lợi vẻ vang mặt trận ngoại giao của Đảng và Nhà nước ta. Tên tuổi đồng chí Lê Đức Thọ, cố vấn đặc biệt của phái đoàn đàm phán của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trở thành tâm điểm của giới truyền thông thế giới với cuộc đàm phán kéo dài tới hơn 4 năm - một cuộc đàm phán kéo dài nhất trong lịch sử ngoại giao Việt Nam buộc Mỹ phải ký Hiệp định Paris ngày 27-1-1973 về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam. Đối thủ trên bàn đàm phán với đồng chí Lê Đức Thọ tại Paris, cố vấn đặc biệt của Tổng thống Mỹ, Henry Kissinger, người được mệnh danh là "Giáo chủ của nền ngoại giao Mỹ" đã thừa nhận: "Nếu tôi có một chút hy vọng để lựa chọn, chắc chắn tôi sẽ chọn một người đối thoại dễ tính hơn Lê Đức Thọ". Ủy ban giải thưởng Nobel đã quyết định trao giải thưởng Nobel hòa bình năm đó cho đồng chí Lê Đức Thọ, giải Nobel duy nhất dành cho người Việt từ trước tới nay, nhưng ông đã từ chối với lý do hòa bình chưa thực sự lập lại trên đất nước Việt Nam.

Bày tỏ niềm tự hào của quê hương đồng chí Lê Đức Thọ, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nam Định Phạm Gia Túc đã phân tích, làm rõ ảnh hưởng của truyền thống quê hương đối với nhà cách mạng Lê Đức Thọ. Cuộc đời, sự nghiệp, công lao và cống hiến của đồng chí Lê Đức Thọ đã góp phần to lớn vào thắng lợi của sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc và làm rạng danh thêm những trang sử hào hùng của Đảng bộ và nhân dân tỉnh Nam Định. Học tập và làm theo tấm gương đồng chí Lê Đức Thọ, Đảng bộ và nhân dân Nam Định không ngừng nỗ lực, quyết tâm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, đưa Nam Định đến năm 2030 trở thành tỉnh phát triển khá của cả nước./.

Nguyễn Thùy (tổng hợp)