Chủ trương, định hướng sắp xếp các cơ quan báo chí

Quyết định số 362/QĐ-TTg ngày 03-4-2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 xác định báo chí là phương tiện thông tin, công cụ tuyên truyền, vũ khí tư tưởng quan trọng của Đảng và Nhà nước, diễn đàn của nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật. Phát triển báo chí đi đôi với quản lý tốt, theo hướng cách mạng, chuyên nghiệp, hiện đại, chất lượng, hiệu quả đáp ứng nhu cầu thông tin của nhân dân, tuyên truyền đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đoàn kết tập hợp quần chúng, tạo đồng thuận trong xã hội, định hướng tư tưởng và thẩm mỹ, góp phần nâng cao dân trí, phát triển văn hóa và con người Việt Nam. Quyết định cũng nêu rõ Nhà nước có cơ chế, chính sách tài chính, đào tạo, tạo điều kiện cần thiết cho báo chí phục vụ nhiệm vụ chính trị, tuyên truyền đồng thời khuyến khích các cơ quan báo chí tăng cường huy động nguồn lực phát triển nhưng phải bảo đảm đúng tôn chỉ, mục đích, không chạy theo lợi nhuận thuần túy, không để tư nhân sở hữu báo chí, không để nhóm lợi ích chi phối báo chí.

Mục tiêu đặt ra là sắp xếp hệ thống báo chí gắn với đổi mới mô hình tổ chức, nâng cao hiệu quả lãnh đạo, quản lý báo chí để phát triển hệ thống báo in, báo hình, báo nói, báo điện tử. Xây dựng một số cơ quan báo chí chủ lực, đa phương tiện làm nòng cốt, có vai trò định hướng dư luận xã hội, thông tin đối ngoại. Sắp xếp hệ thống báo chí, khắc phục tình trạng chồng chéo, đầu tư dàn trải, buông lỏng quản lý, hoạt động xa rời tôn chỉ, mục đích; gắn với việc xác định rõ trách nhiệm lãnh đạo, quản lý báo chí của các cấp ủy Đảng, chính quyền, nhất là của người đứng đầu cơ quan chủ quản và cơ quan báo chí. Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý, phóng viên, biên tập viên có đủ phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu phát triển báo chí trong tình hình mới.

Quyết định số 362/QĐ-TTg nêu rõ, việc sắp xếp hệ thống các cơ quan báo in gắn với đổi mới mô hình tổ chức, quản lý theo hướng giảm số lượng cơ quan báo in, mỗi cơ quan có thể có nhiều ấn phẩm (trong đó có 01 ấn phẩm chính và có thể có một số ấn phẩm khác). Các cơ quan báo sau khi sắp xếp đều có cơ quan chủ quản trực tiếp là cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hoặc cấp bộ, ngành trung ương (trừ các quân khu, quân chủng) tạo điều kiện thuận lợi hơn cho công tác chỉ đạo, quản lý. Các cơ quan báo chí được giao quyền tự chủ tài chính. Nhà nước tập trung đầu tư ngân sách cho một số cơ quan báo chủ lực, thực hiện cơ chế đặt hàng đối với một số báo và tạp chí phục vụ các nhiệm vụ chính trị được xác định. Đổi mới hình thức, nội dung các ấn phẩm đáp ứng yêu cầu thông tin chung và thông tin chuyên biệt của từng nhóm độc giả, vùng miền.

Kế hoạch sắp xếp các cơ quan báo chí

Triển khai Quyết định số 362/QĐ-TTg, Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành Kế hoạch số 1738/KH-BTTTT triển khai sắp xếp các cơ quan báo chí theo Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025.

Theo Kế hoạch, bước đi và lộ trình sắp xếp các cơ quan báo chí thực hiện như sau:

Đối với các cơ quan báo chí của các tổ chức ở Trung ương

Các tổ chức được quy định tại điểm e Khoản 1 Mục III Điều 1 của Quyết định số 362/QĐ-TTg chủ động rà soát, sắp xếp các cơ quan báo chí trực thuộc theo đúng định hướng, phương án và lộ trình quy hoạch báo chí. Trước ngày 31-7-2019, các tổ chức ở Trung ương đã hoàn thành việc sắp xếp theo đúng quy hoạch, đề nghị có văn bản báo cáo gửi Bộ Thông tin và Truyền thông để tổng hợp. Các tổ chức ở Trung ương có cơ quan báo chí phải thực hiện việc sắp xếp có đề án thực hiện việc sắp xếp theo quy hoạch gửi Bộ Thông tin và Truyền thông.

Trước ngày 30-9-2019, cơ quan chủ quản của cơ quan báo chí thuộc diện sắp xếp có hồ sơ, thủ tục đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông tiến hành các thủ tục cấp phép, thu hồi giấy phép, chuyển cơ quan chủ quản theo quy định.

Trước ngày 31-12-2019, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có đề án thực hiện việc sắp xếp theo quy hoạch còn tối đa 3 cơ quan báo chí gửi Thông tin và Truyền thông. Trước ngày 30-6-2020, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có hồ sơ, thủ tục gửi Bộ Thông tin và Truyền thông để tiến hành các thủ tục cấp phép, thu hồi giấy phép, chuyển cơ quan chủ quản theo quy định.

Tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội Trung ương hiện có cơ quan báo có đề xuất chuyển cơ quan báo sang các bộ, cơ quan ngang bộ, cần có văn bản gửi cơ quan chủ quản mới và phải được cơ quan chủ quản mới đồng ý tiếp nhận bằng văn bản. Chậm nhất đến 30-9-2019, cơ quan chủ quản của cơ quan báo chí có văn bản thông báo chấm dứt hoạt động báo chí để Bộ Thông tin và Truyền thông thực hiện thủ tục chuyển cơ quan chủ quản theo quy định.

Đối với các cơ quan báo chí của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ

Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ chủ động rà soát, sắp xếp các cơ quan báo chí trực thuộc theo đúng định hướng, phương án và lộ trình quy hoạch báo chí.

Trước ngày 31-12-2019, các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ đã hoàn thành việc sắp xếp theo đúng quy hoạch, đề nghị có văn bản báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông. Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có cơ quan báo chí phải thực hiện việc sắp xếp có đề án thực hiện việc sắp xếp theo quy hoạch gửi Bộ Thông tin và Truyền thông.

Trước ngày 30-6-2020, cơ quan chủ quản của cơ quan báo chí thuộc diện sắp xếp có hồ sơ, thủ tục gửi Bộ Thông tin và Truyền thông để tiến hành các thủ tục cấp phép, thu hồi giấy phép, chuyển cơ quan chủ quản theo quy định.

Chậm nhất đến 30-9-2019, bộ, cơ quan ngang bộ nếu tiếp nhận thêm cơ quan báo thuộc các tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội Trung ương, các doanh nghiệp có hồ sơ, thủ tục đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông thực hiện thủ tục cấp phép.

Đối với bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có cơ quan báo chí hoạt động truyền hình không nằm trong định hướng, phương án sắp xếp đối với phát thanh, truyền hình nêu tại Quy hoạch, phải có phương án thực hiện sắp xếp lại, hoàn thành trước 31-12-2020. Chậm nhất đến 30-11-2019, cơ quan chủ quản của cơ quan báo chí có văn bản báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông kế hoạch thực hiện việc sắp xếp này. Sau khi hoàn thành việc sắp xếp, đề nghị có văn bản báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông trong tháng 01-2021 để Bộ tổng hợp, xử lý thu hồi các giấy phép đã cấp theo quy định.

Trước năm 2020, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Báo Nhân dân, Báo Quân đội Nhân dân, Báo Công an nhân dân xây dựng đề án cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện trình cấp có thẩm quyền phê duyệt; có văn bản báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông sau khi được phê duyệt.

Đối với các cơ quan báo chí của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương

Các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chủ động rà soát, sắp xếp các cơ quan báo chí trực thuộc theo đúng định hướng, phương án và lộ trình quy hoạch báo chí.

Trước ngày 31-12-2019, địa phương đã hoành thành việc sắp xếp theo đúng quy hoạch, đề nghị có văn bản báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông. Địa phương có cơ quan báo chí phải thực hiện việc sắp xếp, đề nghị có đề án thực hiện việc sắp xếp theo quy hoạch gửi Bộ Thông tin và Truyền thông. Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh có đề án thực hiện việc sắp xếp theo quy hoạch còn tối đa 05 cơ quan báo (không tính các cơ quan báo thuộc tổ chức tôn giáo) gửi Bộ Thông tin và Truyền thông.

Chậm nhất đến 30-6-2020, cơ quan chủ quản của cơ quan báo chí thuộc diện sắp xếp có hồ sơ, thủ tục đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông tiến hành thủ tục cấp phép, thu hồi giấy phép, chuyển cơ quan chủ quản theo quy định.

Sắp xếp các cơ quan báo chí của các Tập đoàn kinh tế, Tổng Công ty Nhà nước

Các Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty Nhà nước rà soát, sắp xếp đối với các cơ quan báo chí trực thuộc và báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông việc rà soát, sắp xếp trước ngày 31-12-2019.

Chậm nhất 30 ngày trước khi giấy phép hoạt động của cơ quan báo chí trực thuộc hết hiệu lực, Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty Nhà nước thông báo bằng văn bản cho Bộ Thông tin và Truyền thông để Bộ thực hiện các thủ tục theo quy định của pháp luật.

Trường hợp Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty Nhà nước có đề xuất chuyển cơ quan báo trực thuộc sang các bộ, cơ quan ngang bộ, cần phải được cơ quan chủ quản mới đồng ý tiếp nhận. Chậm nhất đến ngày 30-9-2020, cơ quan chủ quản của cơ quan báo chí có vản bản thông báo chấm dứt hoạt động báo chí để Bộ Thông tin và Truyền thông thực hiện thủ tục chuyển cơ quan chủ quản theo quy định.

Trước ngày 30-9-2020, Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty Nhà nước có cơ quan báo mà không đề xuất chuyển sang các bộ, cơ quan ngang bộ hoặc có đề xuất nhưng không được các bộ, cơ quan ngang bộ đồng ý, có văn bản thông báo chấm dứt hoạt động báo chí để Bộ Thông tin và Truyền thông thu hồi giấy phép theo quy định.

Đối với các cơ quan báo chí của các cơ quan, tổ chức khác

Các cơ quan, tổ chức quy định tại điểm a, điểm b, điểm d, điểm h Khoản 1 Mục III Điều 1 Quyết định 362/QĐ-TTg chủ động rà soát, chậm nhất trước ngày 30-9-2019 có văn bản báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông về hiện trạng các cơ quan báo chí hiện nay và phương án sắp xếp các cơ quan báo chí (nếu có) để Bộ tổng hợp.

Rà soát, cấp phép hoạt động cho các cơ quan báo chí

Thực hiện Quyết định số 362/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ tiến hành rà soát, cấp lại giấy phép hoạt động của các cơ quan báo chí, đảm bảo phù hợp với định hướng quy hoạch báo chí, các quy định của pháp luật và tránh tình trạng “ báo hóa” tạp chí.

Các tổ chức ở Trung ương rà soát tôn chỉ, mục đích các cơ quan báo, trước ngày 30-9-2019, có đề nghị thay đổi cho phù hợp với mô hình hoạt động mới khi làm thủ tục gửi Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép hoạt động theo quy định.

Các tổ chức ở trung ương rà soát tôn chỉ, mục đích của các tạp chí, trước ngày 30-9-2019, có hồ sơ, thủ tục đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông cấp lại giấy phép, sửa đổi, bổ sung giấy phép, đảm bảo phù hợp với định hướng quy hoạch báo chí, các quy định của pháp luật và tránh tình trạng “báo hóa” tạp chí.

Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh rà soát tôn chỉ, mục đích các cơ quan báo chí hiện có, trước ngày 30-6-2020, có đề nghị thay đổi cho phù hợp với mô hình mới khi làm thủ tục gửi Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép theo quy định.

Các bộ, cơ quan ngang bộ nếu tiếp nhận thêm cơ quan báo thuộc các tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội trung ương, các doanh nghiệp rà soát tôn chỉ, mục đích của cơ quan báo tiếp nhận, trước ngày 30-9-2019, có đề nghị thay đổi cho phù hợp khi làm thủ tục gửi Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép hoạt động báo chí.

Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ rà soát tôn chỉ, mục đích của các cơ quan báo chí hiện có, trước ngày 30-6-2020, có hồ sơ, thủ tục gửi Bộ Thông tin và Truyền thông để cấp phép lại giấy phép, sửa đổi, bổ sung giấy phép, đảm bảo phù hợp với định hướng quy hoạch báo chí, các quy định của pháp luật và tránh tình trạng “báo hóa” tạp chí.

Các địa phương rà soát tôn chỉ, mục đích của các cơ quan báo chí hiện có, trước ngày 30-6-2020, có hồ sơ, thủ tục gửi Bộ Thông tin và Truyền thông để cấp lại giấy phép, sửa đổi, bổ sung giấy phép, đảm bảo phù hợp với định hướng quy hoạch báo chí, các quy định của pháp luật và tránh tình trạng “báo hóa” tạp chí.

Hồ sơ, thủ tục đề nghị cấp phép hoạt động báo chí thực hiện theo quy định tại Luật Báo chí năm 2016; Thông tư số 48/2016/TT-BTTTT ngày 26-12-2016 của Bộ Thông tin và Truyền thông quy định chi tiết và hướng dẫn việc cấp giấy phép hoạt động báo in và báo điện tử, xuất bản thêm ấn phẩm, mở chuyên trang của báo điện tử, xuất bản phụ trương, xuất bản bản tin, xuất bản đặc san và Thông tư số 36/2016/TT-BTTTT ngày 26-12-2016 của Bộ Thông tin và Truyền thông quy định chi tiết về việc cấp phép hoạt động và chế độ báo cáo đối với loại hình báo nói, báo hình.

Đến thời hạn phải hoàn thành việc sắp xếp theo quy định của Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025, trường hợp cơ quan, tổ chức không thực hiện việc sắp xếp, không gửi hồ sơ cấp lại giấy phép, không làm thủ tục chuyển cơ quan chủ quản (nếu có), Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ đình bản tạm thời hoặc thu hồi giấy phép hoạt động báo chí của cơ quan báo chí theo quy định./.