Năm 2017, bên cạnh các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh, nộp ngân sách nhà nước, một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Bộ Chính trị, Chính phủ, Bộ Công Thương đặt ra cho Tập đoàn Dầu khí Việt Nam là phải “hoàn thiện” phương án xử lý 5 dự án chưa hiệu quả là Dự án Nhà máy xơ sợi Polyester Đình Vũ (PVTEX); Dự án Nhiên liệu sinh học Dung Quất; Dự án Nhiên liệu sinh học Bình Phước; Dự án Nhiên liệu sinh học Phú Thọ và Dự án Nhà máy đóng tàu Dung Quất. Có thể thấy đây là nhiệm vụ vô cùng khó khăn đối với PVN bởi bên cạnh các yếu tố khách quan như nền kinh tế còn khó khăn, giá dầu sụt giảm kéo dài, thị trường xơ sợi, nhiên liệu sinh học kém hấp dẫn nhà đầu tư... thì còn có không ít khó khăn, vướng mắc về mặt cơ chế, đặc biệt là các vấn đề về cơ chế tài chính và thuế nhập khẩu.

Xuất phát từ thực tế trên, thực hiện kết luận của Bộ Chính trị, Chỉ đạo của Thường trực Chính phủ và Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, ngày 07-7, PVN đã họp bàn giải pháp, tìm hướng tháo gỡ các vướng mắc, xử lý các dự án chưa hiệu quả của Tập đoàn. Tại cuộc họp, PVN đã thành lập ra các Tổ công tác chuyên trách xử lý từng dự án chưa hiệu quả, trong đó có quy định rõ trách nhiệm của từng cá nhân, đơn vị tham gia Tổ công tác. Sau 2 tháng vào cuộc quyết liệt, trên tinh thần định hướng của Chính phủ, Bộ Công Thương, công tác rà soát, kiểm tra, đánh giá hiện trạng và lên “phác đồ điều trị” cho các dự án chưa hiệu quả đã hoàn thành.

Nhà máy xơ sợi Polyester Đình Vũ (PVTex)

Theo đó, với Dự án Nhà máy xơ sợi Polyester Đình Vũ (PVTex), ngày 25-7-2017, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã báo cáo Ban chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Công Thương về phương án hợp tác với đối tác nước ngoài để cùng sản xuất kinh doanh. Hiện tại, các Cổ đông của PVTex đang chờ quyết định của Ban chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Công Thương để triển khai thực hiện phương án. Trong thời gian chờ quyết định của Ban chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Công Thương, PVN đã chỉ đạo người đại diện phần vốn tại PVTEX quyết liệt triển khai các công việc chuẩn bị khởi động lại Nhà máy. Cụ thể là:

PVN/PVTEX đã làm việc với Vinatex về công tác hợp tác trong giai đoạn tới. Để triển khai chi tiết, bắt đầu từ ngày 06-9-2017, đại diện PVN/PVTEX sẽ khảo sát và tiếp xúc với các đối tác tiêu thụ sản phẩm tiềm năng để triển khai công tác thị trường, theo kế hoạch, công tác khảo sát, tiếp xúc sẽ kết thúc trước ngày 15-9-2017...

Bên cạnh đó, PVN/PVTEX cũng đang tích cực triển khai việc tìm kiếm các đối tác khác để hợp tác trong quá trình sản xuất kinh doanh. Tháng 7-2016, PVTEX đã phát hành hồ sơ mời quan tâm rộng rãi để lựa chọn đối tác hợp tác sản xuất kinh doanh. Trên cơ sở kết quả lựa chọn, PVTEX đã làm việc với Tập đoàn Fortrec (Singapore) về phương án hợp tác cùng sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, do thời gian quyết định việc hợp tác kéo dài nên thời gian hiệu lực của các điều kiện cùng hợp tác SXKD đã hết, đối tác Fortrec hiện đang xem xét để trình lại HĐQT của Fortrec về điều kiện hợp tác trước khi quyết định.

Công nhân làm việc tại Nhà máy xơ sợi Polyester Đình Vũ (PVTex)

Song song, ngày 23 và 24-8-2017, PVN/PVTEX đã làm việc với đối tác Reliance của Ấn Độ và đã thống nhất các nội dung Reliance sẽ hỗ trợ PVTEX trong quá trình chuẩn bị khởi động lại và vận hành Nhà máy: Reliance sẽ hỗ trợ nhân sự vận hành bảo dưỡng, công tác tối ưu hóa, cung cấp nguyên liệu và tiêu thụ sản phẩm. Ngoài ra, cùng với đó PVN/PVTEX đang làm việc với đối tác trong nước về phương án hợp tác hỗ trợ tài chính để huy động vốn lưu động phục vụ cho quá trình SXKD sản phẩm xơ.

Theo kế hoạch, trước ngày 15-9-2017, Reliance và đối tác trong nước sẽ có bản chào chính thức về phương án triển khai. Trong tháng 9-2017, PVN/PVTEX xem xét và làm việc với đối tác và sau đó sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền.

Cùng với việc làm việc với các đối tác về hợp tác sản xuất kinh doanh sản phẩm xơ, PVN/PVTEX đã triển khai cùng với chuyên gia để đánh giá hiện trạng hệ thống dây chuyền sản xuất sợi DTY của Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ. Theo đánh giá sơ bộ, hiện tại 24/29 máy DTY đã sẵn sàng khởi động ngay và 5/29 máy DTY cần bảo dưỡng bổ sung trước khi khởi động lại. Tuy nhiên để có đánh giá chính xác hơn cần mời đối tác có kinh nghiệm cùng thực hiện để xây dưng kế hoạch...

Thời gian tới, để chuẩn bị cho việc khởi động lại nhà máy, trong tháng 9-2017, PVN sẽ hoàn thành công tác kiểm tra thiết bị, lập kế hoạch bảo dưỡng sửa chữa; hoàn thành công tác khảo sát, tiếp xúc với các đối tác tiêu thụ sản phẩm tiềm năng trước 15-9-2017; hoàn thiện phương án hợp tác kinh doanh với đối tác (Fortrec, Reliance, đối tác trong nước,...) trong tháng 9-2017, báo cáo cấp có thẩm quyền; hoàn thiện phương án hợp tác với đối tác sản xuất, bao tiêu sợi DTY...

Với Dự án nhiên liệu sinh học Dung Quất (BSR-BF), sau khi tiến hành khảo sát thực tế tại các Nhà máy ethanol Tùng Lâm, Tinh bột mỳ Tây Ninh, ngày 25-8-2017, Chủ đầu tư BSR-BF đang triển khai công tác đào đất xây hồ cigar để xử lý triệt để vấn đề nước thải. Đồng thời, BSR-BF và các cổ đông đã lập đầu bài mời nhà đầu tư tham gia hợp tác kinh doanh vận hành Nhà máy; đã phát hành thư mời hợp tác vận hành sản xuất kinh doanh. Hiện nay có 3 nhà đầu tư đang quan tâm là Công ty TNHH Điện hơi công nghiệp Tín Thành, Công ty TNHH Tùng Lâm và Công ty CP Xuất nhập khẩu tạp phẩm (Tocontap). Theo kế hoạch, các Nhà đầu tư nhận hồ sơ ngày 05-9-2017.

Nhà máy Ethanol Dung Quất

Ngoài ra, BSR - BF đã lựa chọn, ký Hợp đồng với một công ty tư vấn triển khai thẩm định giá trị doanh nghiệp/phần vốn góp tại doanh nghiệp và xây dựng phương án thoái vốn. Hiện tại, Công ty tư vấn đang tiến hành triển khai công việc. Trong thời gian tới, BSR-BF và các cổ đông (BSR, PVOil) tổ chức triển khai đánh giá, lựa chọn nhà đầu tư hợp tác kinh doanh trong tháng 9-2017 và thống nhất phương án khởi động vận hành lại Nhà máy; Tiếp tục triển khai đào đất, xây hồ cigar khắc phục triệt để hệ thống xử lý nước thải; Tiếp tục triển khai công tác định giá xác định giá trị phần vốn góp tại BSR-BF và xây dựng phương án thoái vốn.

Với Dự án nhiên liệu sinh học Bình Phước (OBF), Tổ công tác chuyên trách của PVN về Dự án nhiên liệu sinh học Bình Phước cùng PVOil đã trực tiếp khảo sát tại nhà máy và làm việc với Chủ đầu tư OBF và cổ đông Toyo (Thái Lan), Licogi 16. Qua khảo sát và làm việc với các đối tác cho thấy các bên có mong muốn tiếp tục vận hành nhà máy khi có hiệu quả và hiện là thời điểm thuận lợi để xem xét khởi động lại nhà máy. Đặc biệt là đối tác Thái Lan mong muốn các bên cùng tính toán phương án khởi động lại để xem xét.

Trong quá trình khảo sát thực tế, Tổ công tác chuyên trách của PVN đã chỉ ra một số điểm có thể giảm chi phí như cải tiến giảm tiêu hao nguyên liệu đầu vào, giá sắn, công tác quản trị, tính khấu hao,…và yêu cầu PVOil tính toán thêm và làm việc với các đối tác để trình PVN báo cáo Bộ Công thương phương án chạy lại đảm bảo có E100 vào tháng 01-2018.

PVOil đã phối hợp với Chủ đầu tư OBF rà soát, xây dựng phương án khởi động vận hành Nhà máy và làm việc với Công ty Tùng Lâm tìm giải pháp tiết giảm giá thành nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Sau khi tính toán lại và làm việc với Công ty Tùng Lâm cho thấy mặc dù phương án chạy lại chưa đạt hiệu quả như mong muốn nhưng đã bù được biến phí và một phần đáng kể định phí (chưa tính khấu hao lại, chưa tính cơ cấu lại khoản vay với ngân hàng).

Ngày 24-8-2017, các cổ đông của OBF (PVOil, Toyo, Licogi 16) đã tổ chức họp hội đồng thành viên mở rộng của OBF có mời Công ty Tùng Lâm tham dự để xem xét, đánh giá phương án vận hành lại Nhà máy. Tại cuộc họp, đại diện các cổ đông đã nhất trí Phương án vận hành lại Nhà máy Ethanol Bình Phước; một số cổ đông như Toyo, Licogi 16... xác nhận sẽ làm các thủ tục cần thiết để tiếp tục góp vốn để OBF có kinh phí sửa chữa, cải hoán kỹ thuật nhằm đưa Nhà máy vào vận hành; trong năm 2018, PVOil và các cổ đông khac sẽ chịu trách nhiệm thu xếp vốn lưu động phục vụ sản xuất cho OBF, tương đương tối đa 91,346 tỷ đồng bằng cách ứng trước tiền mua sản phẩm E100 của OBF và/hoặc làm việc với nhà cung cấp để ứng trước nguyên liệu sắn lát đáp ứng yêu cầu sản xuất...

Với Dự án nhiên liệu sinh học Phú Thọ (PVB),Tổ công tác chuyên trách của Tập đoàn đã đi khảo sát công trường Dự án và làm việc với Chủ đầu tư PVB và nhà thầu để kiểm tra thực trạng tình hình Dự án. Ngày 27-7-2017, Hội đồng quản trị PVB đã tổ chức họp, theo đó các thành viên HĐQT của PVB đang xin rút và ủy quyền cho PVOil là cổ đông lớn điều hành PVB. Hiện đang có 2 nhóm nhà đầu tư là Công ty cổ phần đầu tư Thái Sơn và Công ty Mepcom Offshore and Marine Pte, Ltd là công ty con của Tập đoàn MEPCOM (Singapore) quan tâm tới dự án. Đáng chú ý, Công ty Mepcom Offshore and Marine Pte đề xuất hợp tác theo hướng Mepcom và đối tác chiến lược sẽ mua lại cổ phần của các cổ đông hiện hữu tại PVB để cung cấp vốn theo mô hình Xây dựng-Sở hữu-Vận hành (BOO). Ngoại trừ PVOil vẫn duy trì vốn góp và sẽ là cổ đông cùng với Mepcom và đối tác chiến lược tại Dự án nhiên liệu sinh học Phú Thọ.

Song song với đó, PVOil cũng đã triển khai công tác thẩm định giá trị doanh nghiệp/phần vốn góp, xây dựng phương án thoái vốn, đến nay đã có kết quả thẩm định giá sơ bộ. Trong thời gian tới, PVN/PVOil sẽ tiếp tục trao đổi, cung cấp thông tin Dự án cho đối tác Thái Sơn, Mepcom để xây dựng phương án hợp tác đầu tư, cũng như tìm kiếm, làm việc với các đối tác khác; đồng thời PVOil tiếp tục triển khai công tác định giá tài sản, xây dựng phương án thoái vốn.

Nhà máy đóng tàu Dung Quất

Với Dự án Nhà máy đóng tàu Dung Quất (DQS), ngày 25-7-2017, PVN đã có văn bản báo cáo Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ và Bộ Công thương về phương án xử lý các khó khăn đối với công ty TNHH MTV CNTT Dung Quất. Tại văn bản trên, PVN đưa ra 3 kiến nghị là cho phép Tập đoàn Dầu khí Việt Nam bán doanh nghiệp theo hành lang quy định của Nghị định 128/2014/NĐ- CP ngày 31-12-2014 của Chính phủ về bán, giao và chuyển giao doanh nghiệp 100% vốn nhà nước. Trường hợp bán không thành công sẽ triển khai ngay phương án phá sản đấu giá tài sản; Ủy quyền cho Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí Việt Nam quyết định toàn bộ các vấn đề liên quan đến quá trình triển khai thực hiện phương án được duyệt; Có cơ chế giao cho DQS thực hiện các công việc phù hợp với chức năng/nhiệm vụ của DQS khi Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và các đơn vị trong Tập đoàn Dầu khí Việt Nam có nhu cầu, để đảm bảo đời sống, việc làm và ổn định tư tưởng, tâm lý cho cán bộ, công nhân viên chức của DQS. Hiện những kiến nghị này của Tập đoàn đang chờ ý kiến chỉ đạo của cấp có thẩm quyền.

Bên cạnh đó, PVN cũng đang quyết liệt triển khai việc quyết toán hợp đồng tàu 104.000 DWT; xử lý các tài sản không cần dùng, chờ thanh lý theo quy định để có nguồn trả nợ và phục vụ sản xuất kinh doanh và giảm bớt chi phí khấu hao...

Như vậy, với các phương án đang được triển khai, PVN tập trung thực hiện quyết liệt để xử lý dứt điểm các dự án yếu kém (xơ sợi Đình Vũ, 03 dự án nhiên liệu sinh học, đóng tàu Dung Quất) theo đúng tinh thần kết luận của Bộ Chính trị, chỉ đạo của Thường trực Chính phủ và Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, của Bộ Công Thương./.

Tổng Giám đốc PVN Nguyễn Vũ Trường Sơn: PVN đang quyết liệt triển khai các chỉ đạo của Chính phủ. Với các dự án ethanol, Tập đoàn đã có phương án để chạy lại và quyết tâm đến ngày 01-01-2018 sẽ có sản phẩm. Tại thời điểm 01-01-2018, với các chính sách nhà nước quy định về việc đưa xăng E5 vào tiêu thụ là điều kiện thuận lợi để Tập đoàn triển khai việc chạy lại các dự án. PVN cũng đang có các đối tác cam kết đi cùng với Tập đoàn để có sản phẩm vào ngày 01-01-2018. Riêng với etanol Phú Thọ, do đây là dự án dang dở nên với định hướng của Chính phủ là tìm cách chuyển nhượng cổ phần hoặc bán tài sản thì PVN đã tìm thấy một số đối tác tiềm năng, và PVN đang triển khai theo hướng định giá để bán tài sản đó. Đối với PVTEX Đình Vũ, hiện thị trường hiện nay đang tốt lên bởi sản phẩm của nhà máy phải cạnh tranh với sản phẩm bông nhập khẩu, mà với bối cảnh nông nghiệp hiện nay, giá bông nhập khẩu đang cao lên. Điều này đồng nghĩa với tính cạnh tranh của sản phẩm PVTEX sẽ tốt lên. Và với sự hợp tác của Vinatex, PVN đang được hỗ trợ rất lớn về thị trường. Đồng thời, PVN cũng đang có nhiều đối tác tiềm năng rất lớn về tài chính và uy tín trên thế giới về thị trường xơ sợi đang hợp tác với Tập đoàn. Đây cũng là một định hướng quan trọng để PVN đưa mặt bằng lợi nhuận của dự án về mức chấp nhận được với nhà đầu tư. Hy vọng là trong ngắn hạn, khoảng 2 - 3 tháng nữa, Tập đoàn sẽ chốt được phương án cuối cùng với các nhà đầu tư cộng với sự hợp tác của đối tác nước ngoài để vận hành lại dự án.