Những tác hại chết người của việc sử dụng thuốc lá

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã xếp sử dụng thuốc lá là yếu tố nguy cơ thứ 2 trong số 10 yếu tố nguy cơ hàng đầu đe dọa sức khỏe người dân ở các nước đang phát triển. Sử dụng thuốc lá gây ra 25 loại bệnh khác nhau, như: ung thư phổi, ung thư thanh quản, ung thư khoang miệng, ung thư da, các bệnh tim mạch, trên thế giới mỗi năm có hơn 5 triệu người chết vì các bệnh liên quan đến thuốc lá. Dự báo con số này sẽ tăng lên thành 8 triệu người vào năm 2020, trong đó 70% số ca tử vong sẽ xảy ra ở các nước đang phát triển. Các nghiên cứu cũng cho thấy hơn 90% các ca ung thư phổi, 75% các ca bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính do sử dụng thuốc lá gây ra.

Một kết quả nghiên cứu vừa được trình bày tại Hội nghiên cứu ung thư Mỹ cho biết, các nhà khoa học đã phát hiện hai chất trong khói thuốc lá là "thủ phạm" gây ra căn bệnh ung thư phổi. Theo công trình nghiên cứu, người hút thuốc nào có nồng độ cao chất NNAL (một sản phẩm phụ của chất nicotine) trong nước tiểu, thì có nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp đôi người khác. Và người hút thuốc lá nào có nồng độ cao chất NNAL và chất cotinine (một sản phẩm phụ khác của nicotine), thì nguy cơ ung thư phổi sẽ cao gấp 8 lần so với những người bình thường.

Để có được kết quả này, các nhà nghiên cứu Mỹ đã tiến hành thu thập dữ liệu đối với 50 nghìn người cả nam lẫn nữ ở Trung Quốc trong độ tuổi từ 45 đến 74. Ngoài việc thăm dò về mức độ hút thuốc lá, các nhà khoa học còn thu thập dữ liệu về cách thức ăn uống và sinh hoạt hàng ngày, các mẫu máu và nước tiểu của họ. Mục tiêu của các nhà nghiên cứu trong 3 đến 5 năm tới là thu thập thông tin để có thể dùng làm mẫu trắc nghiệm nhằm báo động người hút thuốc về mối đe dọa ung thư. Hàng năm trên thế giới, bệnh ung thư phổi cướp đi sinh mạng của 1,2 triệu người. Ung thư phổi cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các loại ung thư.

Theo số liệu điều tra mới nhất (2010) về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành, tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc là 47,7%, có nghĩa là cứ 2 nam giới thì có một người hút thuốc. Một nghiên cứu mới, được công bố tại Hội nghị thế giới lần thứ 14 về thuốc lá và sức khoẻ ở Mum-bai (Ấn Độ) ngày 9/3, đã nêu bật quan ngại về tình trạng gia tăng tỷ lệ tử vong do hút thuốc lá cũng như hiện tượng phụ nữ hút thuốc lá tại các nước đang phát triển.

Theo số liệu do Hiệp hội nghiên cứu bệnh ung thư Mỹ và Quỹ bệnh phổi thế giới thống kê, hiện Trung Quốc và Ấn Độ là hai quốc gia có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới, trong đó khoảng 311 triệu nam giới ở Trung Quốc và 229 triệu nam giới ở Ấn Độ sử dụng thuốc lá ở những hình thức khác nhau. Ở phụ nữ, con số này lần lượt là 14 triệu và 12 triệu. Như vậy, hai nước lớn châu Á này đã vượt xa các nước khác về số người hút thuốc lá.

Trên phạm vi toàn thế giới, mỗi ngày có gần 1 tỉ nam giới và 250 triệu phụ nữ sử dụng thuốc lá. Nghiên cứu trên ước đoán, vào năm tới thế giới sẽ có khoảng 6 triệu người tử vong do các nguyên nhân liên quan đến thuốc lá, đến cuối thập kỷ sau con số này là 7 triệu và sẽ lên tới 8 triệu vào năm 2030.

Nghiên cứu nhấn mạnh tình trạng tỷ lệ tử vong tăng nhanh hơn ở các nước đang phát triển. Vào năm 2010 sẽ có gần 72% số ca tử vong liên quan đến thuốc lá xảy ra ở những quốc gia mà các nhà nghiên cứu đánh giá là "các nước có mức thu nhập thấp và trung bình". Đến năm 2030 con số này sẽ lên tới 83% - tương đương khoảng 135.1 triệu người.

Các nhà nghiên cứu đặc biệt quan ngại hiện tượng gia tăng số phụ nữ hút thuốc lá tại các nước đang phát triển - nơi phụ nữ hút thuốc bị xem là không thể chấp nhận được đối với xã hội. Các chuyên gia nhận định "nếu tỷ lệ phụ nữ và nam giới hút thuốc trên thế giới bằng nhau, đó sẽ là một thảm hoạ toàn cầu về vấn đề sức khoẻ". Do đó, "ngăn chặn việc hút thuốc lá tràn lan ở phụ nữ, đặc biệt là tại các nước có mức thu nhập thấp và trung bình, sẽ có tác dụng trong nỗ lực bảo vệ sức khoẻ con người hơn bất cứ một biện pháp can thiệp đơn lẻ nào khác"

Tại Việt Nam có khoảng 15 triệu nam giới trường thành hút thuốc. Hiện nay, Việt Nam là 1trong 15 nước có tỷ lệ hút thuốc và số người hút thuốc cao nhất trên thế giới. Mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá (gấp 3 lần số người chết vì tai nạn giao thông).

Việc tiếp xúc với khói thuốc lá (còn gọi là hút thuốc thụ động) cũng đã được khoa học chứng minh là gây ra các bệnh chết người. Tại Việt Nam tỷ lệ người hút thuốc thụ động tại nhà là 67,6%, tại nơi làm việc là 49%.

Mặc dù ngành công nghiệp thuốc lá đóng góp cho ngân sách quốc gia, nhưng phần đóng góp này không đủ đề bù đắp những tổn thất kinh tế khổng lồ mà ngành thuốc lá gây ra đối với các cá nhân, gia đình và xã hội. Các chi phí trực tiếp và gián tiếp từ việc sử dụng thuốc lá và đặc biệt là thiệt hại tính mạng con người thì bao nhiêu ngàn tỷ đồng có thể bù đắp được. Năm 2007, người dân Việt Nam đã chi 14.000 tỉ đồng cho hút thuốc lá. Các hộ gia đình nghèo tại Việt Nam mất 5% thu nhập của gia đình vào thuốc lá. Ở những hộ này, khoản tiền mua thuốc thậm chí cao hơn khoản tiền chi cho y tế hay cho giáo dục.

Mới sơ bộ ước tính, mỗi năm phải chi khoảng gần 1,2 tỉ đồng ccho việc khám, chữa cho 3 trong số 25 căn bệnh do hút thuốc lá gây ra, trong đó có nhiều bệnh vô phương cứu chữa.

Từ năm 1989, Luật bảo vệ sức khỏe nhân dân đã quy định cấm hút thuốc ở nơi công cộng và Chính phủ đã ban hành một số quy định về cấm hút thuốc lá, tuy nhiên các quy định hiện tại chưa đủ mạnh để bảo vệ sức khỏe nhân dân trước sự tàn phá do hút thuốc gây ra. Để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giống nòi và phát triển đất nước. Cần có sự cam kết chính trị mạnh mẽ thông qua việc ban hành Luật phòng, chống tác hại thuốc lá với những quy định cụ thể và toàn diện./.