Tham dự buổi làm việc có: Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải; lãnh đạo các ủy ban của Quốc hội, các ban, bộ, ngành trung ương.

Buổi làm việc tiến hành trên quan điểm của Chủ tịch Quốc hội về siết chặt kỷ luật, kỷ cương lập pháp, nâng cao chất lượng xây dựng luật với tinh thần chuẩn bị kỹ lưỡng, từ sớm, từ xa, đồng hành cùng Chính phủ, không “ngồi chờ” thụ động.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, song song với quá trình tổng kết Nghị quyết số 19-NQ/TW của Trung ương, Chính phủ chủ động thành lập Ban Chỉ đạo để tổng kết thi hành Luật Đất đai và xây dựng Luật Đất đai (sửa đổi). Tới nay, cơ bản các bộ, ngành và địa phương đều tổ chức tổng kết việc thi hành Luật Đất đai và gửi báo cáo về Bộ Tài nguyên và Môi trường để cập nhật, hoàn thiện báo cáo tổng kết, đồng thời với hoàn thiện các chính sách cụ thể của dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Bộ tiếp tục xây dựng phiếu xin ý kiến gửi các bộ, ban, ngành và 63 địa phương; tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo khoa học; làm việc với các bộ, ngành, cơ quan trung ương, một số địa phương, với các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý và các tổ chức quốc tế (World bank, ADB…) về các nội dung dự thảo báo cáo tổng kết, báo cáo đề xuất đổi mới chính sách, pháp luật về đất đai; học tập kinh nghiệm quốc tế về quản lý đất đai ở các nước phát triển, cũng như các nước có điều kiện tương đồng với Việt Nam.

Trên cơ sở Nghị quyết số 19-NQ/TW của Trung ương, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cũng nêu 9 định hướng sửa đổi Luật Đất đai 2013 là: Về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; thu hồi, bồi thường, giải phóng mặt bằng; giá đất; tài chính đất đai; quy định cụ thể vai trò, trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong quản lý, sử dụng đất đai; xây dựng hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu đất đai, đo đạc, lập hồ sơ địa chính, cấp giấy chứng nhận; quyền của người sử dụng đất và chế độ sử dụng đất.

Trong thời gian tới, để triển khai Nghị quyết số 17/2021/QH15 của Quốc hội, bộ sẽ bám sát quá trình tổng kết Nghị quyết số 19-NQ/TW để phối hợp chặt chẽ với các bên nghiên cứu, xây dựng các nội dung của dự án Luật Đất đai (sửa đổi); tổ chức lấy ý kiến rộng rãi đối với nội dung dự thảo luật; tổng hợp tiếp thu, giải trình các ý kiến góp ý và hoàn thiện hồ sơ dự án luật theo quy định của pháp luật; tổ chức truyền thông chủ động về những chủ trương, định hướng lớn trong suốt quá trình sửa đổi luật để tạo sự đồng thuận trong hệ thống chính trị và nhân dân.

Tại buổi làm việc, các chủ nhiệm ủy ban của Quốc hội, bộ trưởng và lãnh đạo các cơ quan đều khẳng định vai trò, vị trí quan trọng của Luật Đất đai, góp ý nhiều nội dung liên quan tới công tác tổ chức sửa đổi luật, các bất cập trong quy định hiện hành và các định hướng lớn về nội dung của luật.

Kết luận tại buổi làm việc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, Luật Đất đai có vị trí trung tâm trong hệ thống pháp luật về đất đai, một trong những hệ thống văn bản pháp luật có tầm quan trọng đặc biệt tác động phạm vi rất lớn, tính phức tạp và độ khó rất cao, chuyên sâu.

Do vậy, để tiến hành sửa đổi Luật Đất đai 2013, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu: “Cần phải thể chế hóa, cụ thể hóa kịp thời những vấn đề được nêu trong văn kiện Đại hội XIII của Đảng, ý kiến sắp tới của Trung ương sau khi tổng kết Nghị quyết số 19-NQ/TW và tổ chức lấy ý kiến của nhân dân, các ngành, các cấp một cách thận trọng, kỹ lưỡng trong quá trình soạn thảo để hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội bảo đảm tiến độ và chất lượng... Bảo đảm hệ thống chính sách, pháp luật về đất đai có tính dự báo, có tầm nhìn dài hạn, hạn chế việc sửa đổi, bổ sung những biện pháp đặc thù chỉ mang tính chất tình thế, để bảo đảm tính khả thi, tạo hành lang pháp lý ổn định cho công tác quản lý, cũng như sự vận hành của các quan hệ kinh tế dân sự về đất đai, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu”.

Trong quá trình tổng kết thi hành Luật Đất đai năm 2013, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các bộ, ngành chức năng tham mưu cho Chính phủ rà soát để kịp thời sửa đổi, bổ sung những vấn đề bất cập, chồng chéo, vướng mắc, tồn tại, hạn chế trong tổ chức, thực thi để có phương án xử lý phù hợp.

“Đặc biệt là phải có giải pháp hiệu quả để đẩy mạnh vận hành các quan hệ đất đai theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Nâng cao chỉ số tiếp cận đất đai chuyển sang nền hành chính phục vụ hiện đại, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, thúc đẩy các giao dịch về quyền sử dụng đất, phát triển thị trường bất động sản công khai, minh bạch và lành mạnh, giải quyết hiệu quả tình trạng lãng phí, thất thoát, khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực về đất đai, bảo đảm ngày càng tốt hơn quyền lợi của người sử dụng đất, nhất là đối với người được Nhà nước giao đất nông nghiệp vốn dễ bị tổn thương, bảo đảm đời sống, việc làm cho người bị thu hồi đất”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định.

Cơ bản nhất trí với kế hoạch triển khai tiếp theo mà Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đề ra, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu quá trình soạn thảo vừa phải khắc phục tình trạng luật ống, luật khung, vừa khắc phục tình trạng chưa đủ rõ đã chốt cứng trong luật dẫn tới tuổi thọ luật ngắn. Chủ tịch Quốc hội đề nghị không xác định “cứng” 9 nội dung, mà trong quá trình đánh giá thực tiễn có thể xuất hiện nhiều nội dung khác cần chỉnh sửa và sẵn sàng bổ sung, tiếp thu. 

“Đây là cơ hội rất lớn để sửa đổi luật, nhất là bộ luật quan trọng như Luật Đất đai, nên phải tạo ra những chuyển biến căn bản, căn cơ cho việc quản lý, sử dụng, khai thác tài nguyên đặc biệt quan trọng này”, Chủ tịch Quốc hội đưa ra yêu cầu. Do phạm vi tác động của dự án luật là rất lớn, nên cần coi trọng việc đánh giá tác động một cách công khai, khách quan, những vấn đề mới mà chưa có quá trình nghiên cứu thì cần hết sức thận trọng. 

“Việc đại sự nên lắng nghe càng nhiều càng tốt, nhiều người nói, từ nhiều phía, khiêm tốn, cầu thị, gạn đục khơi trong để đây thực sự là cơ hội tạo ra sự thay đổi căn bản trong thực hiện”, Chủ tịch Quốc hội nói.

Trước mắt, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu Ủy ban Kinh tế phối hợp với các đoàn đại biểu Quốc hội, hội đồng nhân dân của 63 địa phương, các chuyên gia góp ý về Quy hoạch sử dụng đất cấp quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn tới năm 2050 để Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận, cho ý kiến tại phiên họp tháng 10-2021 tới./.

Nguyễn Thùy (tổng hợp)