Đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của một vị nguyên thủ Ấn Độ sau khi Ấn Độ vừa kết thúc bầu cử Hạ viện và thành lập Chính phủ mới, thể hiện sự coi trọng đặc biệt của Ấn Độ đối với mối quan hệ hữu nghị truyền thống và Đối tác chiến lược giữa Ấn Độ và Việt Nam.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, các nhà lãnh đạo Việt Nam đã dành cho Tổng thống Ấn Độ sự đón tiếp trọng thị và thân tình nhất.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã có cuộc gặp riêng, hội đàm và chiêu đãi Tổng thống Ấn Độ; cùng Tổng thống Pranab Mukherjee tới dự lễ khánh thành Trung tâm nghiên cứu Ấn Độ tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và trồng cây lưu niệm tại Phủ Chủ tịch. Đây là cây bồ đề có nguồn gốc từ Bồ Đề Đạo Tràng (đất Phật), thể hiện mối liên hệ về Phật giáo có nguồn gốc từ xa xưa giữa hai nước.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cũng đã có các cuộc gặp riêng với Tổng thống Ấn Độ. Tại Thành phố Hồ Chí Minh, Tổng thống Pranab Mukherjee đã được Bí thư Thành ủy Lê Thanh Hải và Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Lê Hoàng Quân đón tiếp và chiêu đãi trọng thể.

Với tình cảm gắn bó, gần gũi với Việt Nam, Tổng thống Ấn Độ cũng đã dành thời gian đi thăm khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh, viếng Đài Tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ, xem múa rối nước, thăm Văn miếu Quốc tử giám, chùa Trấn Quốc tại Hà Nội; thăm Bảo tàng Chứng tích chiến tranh và địa đạo Củ Chi tại Thành phố Hồ Chí Minh và một số cơ sở lịch sử văn hóa khác.

Nhân chuyến thăm, dưới sự chứng kiến của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Pranab Mukherjee, các bộ, ngành và doanh nghiệp hai nước đã ký 7 văn kiện hợp tác, trong đó có Hiệp định về tín dụng đô la Mỹ; Hiệp định về hợp tác Hải quan; các Thỏa thuận về hợp tác lập trang trại cá basa tại Ấn Độ, hợp tác thú y, hợp tác thanh niên, hợp tác thúc đẩy mở đường bay thẳng và hợp tác trong lĩnh vực dầu khí tại Biển Đông.

Tại buổi hội đàm và các cuộc tiếp xúc, trao đổi giữa Tổng thống Ấn Độ với các Lãnh đạo cấp cao của ta, hai bên cùng chia sẻ những tình cảm sâu đậm và đánh giá tốt đẹp về mối quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam - Ấn Độ.

Hai bên nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của mối quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời giữa Việt Nam và Ấn Độ, được hai vị lãnh tụ kiệt xuất là Chủ tịch Hồ Chí Minh và Thủ tướng Jawaharlal Nehru đặt nền móng, các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước dày công vun đắp. Hai bên nhất trí cho đây là di sản vô cùng quý giá mà hai dân tộc cần phát huy để thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác song phương Việt Nam - Ấn Độ trong bối cảnh tình hình thế giới đang có nhiều biến động phức tạp hiện nay.

Trong phát biểu chiêu đãi Đoàn, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã trích lời của Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng ca ngợi “quan hệ Việt Nam - Ấn Độ trong sáng như bầu trời không một gợn mây” và nhấn mạnh “Việt Nam tự hào có một người bạn Ấn Độ thủy chung, luôn ủng hộ Việt Nam trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước trước đây, cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước ngày nay”.

Tổng thống Ấn Độ nhắc lại việc 60 năm trước đây, Thủ tướng Jawaharlal Nehru là vị nguyên thủ nước ngoài đầu tiên đến thăm Việt Nam ngay sau khi Hà Nội vừa được giải phóng (ngày 17-10-1954); đồng thời cho rằng “quan hệ hai nước chưa bao giờ tốt hơn ngày hôm nay”, nhấn mạnh “để bảo vệ được lợi ích dân tộc và lợi ích chung như hòa bình và thịnh vượng, Ấn Độ và Việt Nam phải đứng cạnh nhau” và “Ấn Độ sẽ luôn là người bạn tin cậy và thủy chung của Việt Nam”. Đặc biệt, Tổng thống Ấn Độ nhiều lần khẳng định “tại Ấn Độ, mọi đảng phái chính trị đều nhất trí coi trọng tăng cường quan hệ với Việt Nam”.

Hai bên cũng bày tỏ hài lòng về sự phát triển tích cực của quan hệ hai nước trong thời gian qua, nhất là từ khi thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược năm 2007, theo đó quan hệ chính trị ngày càng gần gũi và tin cậy, hợp tác kinh tế ngày càng khởi sắc, kim ngạch thương mại hai chiều đã vượt 8 tỷ USD trước hạn định đặt ra vào năm 2015, nhiều lĩnh vực như hợp tác dầu khí, năng lượng có ý nghĩa chiến lược đang được triển khai và mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Trên tinh thần đó, Lãnh đạo hai nước đã thống nhất các phương hướng lớn nhằm tiếp tục làm sâu đậm và thúc đẩy hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai nước trong thời gian tới cả trong khuôn khổ song phương, cũng như tại các diễn đàn khu vực và quốc tế.

Ấn Độ tái khẳng định tiếp tục coi Việt Nam là một trụ cột trong chính sách hướng Đông của Ấn Độ. Đồng thời, Việt Nam cũng khẳng định tiếp tục ủng hộ chính sách hướng Đông và kết nối về mọi mặt của Ấn Độ với khu vực Đông Nam Á và ủng hộ Ấn Độ có vai trò quan trọng hơn nữa tại các diễn đàn khu vực và quốc tế.

Hai bên nhất trí tăng cường và làm sâu sắc quan hệ Đối tác chiến lược với trọng tâm là hợp tác chính trị, quốc phòng, an ninh, kinh tế, khoa học và kỹ thuật, dầu khí, văn hóa, kết nối nhân dân, hợp tác khu vực và đa phương. Hai bên thỏa thuận tăng cường trao đổi đoàn cấp cao và các cấp trong thời gian tới; thúc đẩy các cơ chế hợp tác song phương, trong đó có việc tổ chức họp Ủy ban liên Chính phủ hai nước vào năm 2015 tại Việt Nam.

Hai bên nhất trí rằng hợp tác an ninh - quốc phòng là một trụ cột quan trọng của quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai nước; bày tỏ hài lòng về hợp tác hiện nay trong lĩnh vực này cũng như việc ký kết Bản ghi nhớ về Hạn mức tín dụng trị giá 100 triệu USD mà Ấn Độ dành cho Việt Nam mở ra những cơ hội hợp tác mới.

Lãnh đạo hai bên đã nhất trí cần khai thác các tiềm năng và tăng cường hơn quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa hai nước, trong đó phấn đấu nâng kim ngạch hai chiều lên mức 15 tỷ USD vào năm 2020; thúc đẩy việc thành lập các liên doanh; mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực du lịch, dệt may và nông nghiệp và xem đây là những lĩnh vực quan trọng trong quan hệ hợp tác kinh tế hai nước, đồng thời góp phần giúp Việt Nam đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và nguồn cung cấp hàng nhập khẩu.

Hai bên cũng nhất trí tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp hai nước trong các hoạt động đầu tư tại mỗi nước. Phía Việt Nam khuyến khích doanh nghiệp Ấn Độ tăng cường đầu tư trong các lĩnh vực Ấn Độ có thế mạnh và Việt Nam cần như công nghệ thông tin, năng lượng, dầu khí, sinh học, chế tạo, dược phẩm, điện tử, cơ khí. Đồng thời hai bên cũng nhất trí tăng cường hợp tác về văn hóa, giáo dục, du lịch, giao lưu nhân dân…

Lãnh đạo hai nước cũng đánh giá cao việc hai bên chia sẻ quan điểm chung đối với nhiều vấn đề khu vực và quốc tế; đồng thời nhất trí tiếp tục tăng cường quan hệ hợp tác và phối hợp tốt đẹp tại các diễn đàn khu vực và quốc tế, đặc biệt là tại ASEAN, Diễn đàn an ninh khu vực (ARF), Hội nghị Bộ trưởng quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM Plus), Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á (EAS), Liên hợp quốc và Phong trào không liên kết…

Tổng thống Ấn Độ cảm ơn Việt Nam đã dành sự ủng hộ nhất quán cho vị trí thành viên thường trực của Ấn Độ trong Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc khi cơ chế này được cải cách và mở rộng. Hai bên cũng cam kết ủng hộ lẫn nhau ứng cử vào vị trí thành viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, trong đó Việt Nam là nhiệm kỳ 2020 - 2021 và Ấn Độ là nhiệm kỳ 2021 - 2022.

Về vấn đề biển Đông, hai bên khẳng định mong muốn và quyết tâm cùng hợp tác nhằm duy trì hòa bình, ổn định, tăng trưởng và thịnh vượng ở châu Á; nhất trí tự do hàng hải ở Biển Đông không thể bị cản trở và kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, tránh đe dọa hoặc sử dụng vũ lực và giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình phù hợp với các nguyên tắc của luật pháp quốc tế được thế giới công nhận bao gồm Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS); tuân thủ và thực hiện DOC, tiến tới thông qua COC trên cơ sở đồng thuận. Ấn Độ cũng cam kết tiếp tục hợp tác với Việt Nam thăm dò khai thác dầu khí tại các vùng biển của Việt Nam ở Biển Đông.

Chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Ấn Độ Pranab Mukherjee đã thành công hết sức tốt đẹp, thể hiện tầm vóc to lớn và đánh dấu thêm một mốc son mới trong mối quan hệ hữu nghị truyền thống và Đối tác chiến lược Việt Nam - Ấn Độ.

Với những kết quả thực chất đạt được trong chuyến thăm này, cũng như với quyết tâm mạnh mẽ của lãnh đạo và nhân dân hai nước, quan hệ hợp tác Việt Nam - Ấn Độ chắc chắn sẽ tiếp tục vươn lên những tầm cao mới trong thời gian tới, vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển thịnh vượng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và trên thế giới./.