Lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành giáo dục và khai giảng năm học 2025 - 2026

Buổi lễ được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1, Đài Truyền hình Việt Nam và các nền tảng số, kết nối từ đầu cầu Trung tâm Hội nghị quốc gia tới các cơ sở giáo dục trên mọi miền Tổ quốc. Đây là lần đầu tiên, tất cả các cơ sở giáo dục trên toàn quốc thực hiện nghi lễ chào cờ, hát Quốc ca cùng một thời điểm trong lễ khai giảng năm học mới.

Cùng dự có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Chủ tịch nước Lương Cường; Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú; Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến.

Tham dự có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể trung ương, lãnh đạo các địa phương tại các điểm cầu; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo, các đại sứ, tổng lãnh sự, trưởng cơ quan đại diện các tổ chức quốc tế tại Việt Nam; cùng 1,6 triệu thầy cô giáo và 26 triệu học sinh, sinh viên dự trực tiếp và trực tuyến tại các điểm cầu trong cả nước.

Trong diễn văn kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành giáo dục và khai giảng năm học 2025 - 2026, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: Hành trình 80 năm qua của ngành giáo dục được soi đường bởi tầm nhìn, tư tưởng giáo dục của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngay từ buổi đầu độc lập, Người đã không chỉ lo nâng cao dân trí, diệt ngay giặc dốt, mà quan trọng hơn là vực dậy dân khí, khích lệ ý chí, trao truyền sứ mệnh, trách nhiệm, tạo niềm cảm hứng to lớn cho lớp lớp người trẻ tuổi. Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử hào hùng, ngành giáo dục và đào tạo đã qua 3 lần cải cách giáo dục lớn, 2 lần đổi mới sâu rộng có tính chất cách mạng. Dưới sự lãnh đạo, định hướng tư tưởng, đường lối giáo dục của Đảng, toàn ngành đã từng bước xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách trong giáo dục; đã hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc dân.

Hiện cả nước có trên 52.000 trường học, đủ không gian học tập cho 26 triệu học sinh, trong đó 65% số trường phổ thông đạt chuẩn, nhiều trường học đã khang trang hiện đại. Lực lượng 1,6 triệu nhà giáo được đào tạo bài bản. Cả nước có 243 trường đại học, hơn 800 trường cao đẳng và trung cấp nghề, cả công lập, tư thục và quốc tế. Có những ngành, cơ sở giáo dục đại học thuộc nhóm 500 trường tốt nhất thế giới, đào tạo hầu hết các lĩnh vực, các ngành nghề mà thế giới có, đóng góp 75% các sản phẩm nghiên cứu khoa học, phát minh sáng chế của cả nước. 

Bước vào năm học mới, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn chia sẻ: Ngành sẽ bắt tay vào triển khai Nghị quyết số 71-NQ/TW, ngày 22-8-2025, của Bộ Chính trị, về "Đột phá phát triển giáo dục và đào tạo" ngay từ những ngày đầu tiên của năm học mới. Đồng thời, thực hiện ngay việc rà soát, tự soi, tự sửa, nhìn nhận rõ và kiên quyết khắc phục những mặt còn hạn chế. Bên cạnh đó, trình Quốc hội thông qua 3 luật, nghị quyết về cơ chế chính sách đặc biệt để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW, Nghị quyết về Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa và nâng cao chất lượng giáo dục.

Phát biểu chỉ đạo, Tổng Bí thư Tô Lâm gửi tới các thầy giáo, cô giáo, cán bộ quản lý giáo dục, cùng toàn thể học sinh, sinh viên cả nước lời chào mừng nồng nhiệt, lời chúc mừng tốt đẹp nhất; chúc ngành giáo dục tiếp tục có những bước phát triển đột phá, xứng đáng với truyền thống hiếu học và khát vọng vươn lên của dân tộc Việt Nam anh hùng. Tổng Bí thư nhắc lại, ông cha ta từng dạy “học phải đi đôi với hành”, “hiền tài là nguyên khí của quốc gia”; Bác Hồ, trong thư gửi các cháu học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên tháng 9-1945, đã viết: “Từ giờ phút này trở đi các em bắt đầu được nhận một nền giáo dục hoàn toàn Việt Nam... được hấp thụ một nền giáo dục của một nước độc lập, một nền giáo dục nó sẽ đào tạo các em nên những người công dân hữu ích cho nước Việt Nam, một nền giáo dục làm phát triển hoàn toàn những năng lực sẵn có của các em”; khẳng định những lời dạy đó đã, đang và sẽ tiếp tục là mục tiêu phấn đấu, là phương châm hành động của nền giáo dục nước nhà.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, trong suốt 80 năm qua, dù trong khói lửa chiến tranh hay trong công cuộc kiến thiết hòa bình, giáo dục cách mạng Việt Nam luôn ở tuyến đầu: tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần quyết định vào thắng lợi của sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và phát triển. Đặc biệt từ sau công cuộc đổi mới, giáo dục và đào tạo không ngừng mở rộng mạng lưới, nâng cao chất lượng, từng bước hội nhập quốc tế. Bên cạnh những thành tựu đáng tự hào, nghiêm túc nhìn nhận rằng chất lượng giáo dục còn chưa đồng đều, chênh lệch vùng miền còn lớn.

Để nhanh chóng đưa Nghị quyết số 71-NQ/TW vào cuộc sống, Tổng Bí thư đề nghị, toàn Đảng phải đổi mới mạnh mẽ tư duy lãnh đạo đối với giáo dục, không áp đặt những chuẩn mực cũ cho một nền giáo dục hiện đại, mà cần chỉ đạo sát sao, thực chất, tổ chức thực hiện quyết liệt, hiệu quả, nhất quán coi giáo dục là quốc sách hàng đầu. Quốc hội cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo hành lang pháp lý thông suốt, ổn định và tiên tiến cho sự nghiệp đổi mới giáo dục và đào tạo. Chính phủ tăng cường đầu tư, bảo đảm nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất, đội ngũ; đồng thời kiên quyết tháo gỡ điểm nghẽn về cơ chế, chính sách để khơi thông và huy động tối đa mọi nguồn lực xã hội cho giáo dục. Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, các tổ chức xã hội cần phát huy sức mạnh đại đoàn kết, khuyến khích và lan tỏa phong trào toàn dân chăm lo cho sự nghiệp trồng người.

Ngành giáo dục cần tiên phong trong đổi mới tư duy, phương pháp, quản trị; xây dựng đội ngũ nhà giáo vừa có tri thức, vừa có đạo đức và khát vọng cống hiến. Các thầy cô giáo phải là tấm gương sáng, nguồn cảm hứng cho học trò. Học sinh, sinh viên phải nuôi dưỡng chí lớn, khát vọng lớn, học tập và rèn luyện để trở thành công dân toàn cầu, từng bước hội nhập chuẩn mực quốc tế, luôn giữ vững bản sắc và tâm hồn Việt Nam. 

Để thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới giáo dục và đào tạo trong giai đoạn mới, Tổng Bí thư nhấn mạnh một số định hướng lớn, đổi mới mạnh mẽ tư duy và hành động. Chuyển từ cải cách “chỉnh sửa” sang tư duy kiến tạo - dẫn dắt phát triển quốc gia bằng giáo dục; lấy chất lượng - công bằng - hội nhập - hiệu quả làm thước đo; siết chặt kỷ luật thực thi. Bảo đảm tiếp cận bình đẳng trong giáo dục, nâng cao mặt bằng dân trí. Không để bất kỳ trẻ em nào bị bỏ lại phía sau; ưu tiên vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng khó khăn; tăng đầu tư trường lớp - dinh dưỡng học đường - đội ngũ thầy cô - hạ tầng số.

Đổi mới giáo dục phổ thông theo hướng toàn diện; không chỉ truyền thụ tri thức, mà còn nuôi dưỡng nhân cách - rèn luyện thể chất - bồi dưỡng tâm hồn, khơi dậy tinh thần công dân, ý thức kỷ luật và trách nhiệm xã hội; hình thành lớp người “vừa giỏi giang, vừa nhân ái, vừa kiên cường”; phấn đấu sớm phổ cập giáo dục phổ thông. Tạo đột phá trong giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp. Đại học phải trở thành trung tâm sản sinh tri thức, công nghệ, là hạt nhân đổi mới sáng tạo - khởi nghiệp; gắn chặt đào tạo - nghiên cứu - chuyển giao với nhu cầu phát triển đất nước; cần hình thành những đại học lớn có tầm vóc khu vực và quốc tế, những cơ sở đào tạo nghề hiện đại để đào tạo ra đội ngũ nhân lực chất lượng cao, góp phần đưa đất nước bứt phá trong khoa học - công nghệ, công nghiệp hóa và chuyển đổi số.

Đẩy mạnh hội nhập quốc tế trong giáo dục. Hội nhập để học hỏi tinh hoa, thu hẹp khoảng cách, lan tỏa chuẩn mực; khuyến khích đồng đào tạo, liên kết chương trình, công nhận tín chỉ, trao đổi giảng viên - sinh viên, thu hút học giả quốc tế; qua đó nâng cao vị thế giáo dục Việt Nam.

Chăm lo xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Thầy cô là linh hồn của giáo dục, là nhân tố quyết định sự thành bại của đổi mới. Thầy cô không chỉ truyền đạt kiến thức, mà còn gieo mầm khát vọng, hun đúc nhân cách, thắp sáng niềm tin cho học trò. Bởi vậy, bản thân các thầy cô cũng phải không ngừng học tập, sáng tạo, nêu gương mẫu mực. Luật Nhà giáo đã được Quốc hội thông qua là nền tảng để bảo đảm nâng cao đời sống vật chất, quyền, lợi ích hợp pháp, đồng thời nâng cao chuẩn nghề nghiệp, đạo đức, trách nhiệm và vị thế xã hội của nhà giáo.

Thúc đẩy chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo (AI) trong giáo dục; ưu tiên đầu tư cho giáo dục, đầu tư cho giáo dục chính là đầu tư cho tương lai dân tộc; quy hoạch tổng thể, sắp xếp hệ thống (nhất là đại học công lập) để hình thành những trung tâm đào tạo - nghiên cứu - đổi mới sáng tạo ngang tầm khu vực, vươn tầm quốc tế; sử dụng chi tiêu công hiệu quả, không dàn trải; tăng cường hợp tác công - tư, huy động mạnh mẽ các nguồn lực xã hội cùng chung tay cho sự nghiệp trồng người. Xây dựng xã hội học tập, khuyến khích học tập suốt đời chính là nền tảng vững chắc nhất cho một dân tộc tự cường. 

Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, Đảng ta luôn xác định giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là động lực then chốt quyết định tương lai dân tộc. Hơn bao giờ hết, chúng ta phải coi đầu tư cho giáo dục chính là đầu tư cho tương lai, cho sự phát triển bền vững và hùng cường của đất nước; kêu gọi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân; các cấp, các ngành, các địa phương; mỗi gia đình và từng người dân chung tay chăm lo cho sự nghiệp trồng người, vì tương lai con em chúng ta, vì phồn vinh của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.

Nhân dịp này, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm đã trao Huân chương Lao động hạng Nhất tặng Bộ Giáo dục và Đào tạo vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng học sinh, sinh viên tài năng đạt giải cao trong các kỳ thi Olympic khu vực và quốc tế, góp phần nâng cao hiệu quả đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước giai đoạn 2023 - 2025./.

Hà Phương (tổng hợp)