Những kết quả đạt được

Đánh giá về những kết quả đạt được trong cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, Chương trình số 04-CTr/TU, ngày 17-3-2021, của Thành ủy Hà Nội, về “Đẩy mạnh thực hiện hiệu quả chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021 - 2025” khẳng định: Trong cơ cấu lại ngành nông nghiệp, sản xuất nông nghiệp của Thủ đô tiếp tục phát triển, tăng trưởng ngành nông nghiệp giai đoạn 2016 - 2020 đạt 2,53%. Cơ cấu giá trị sản xuất năm 2020: trồng trọt, lâm nghiệp 38,76%; chăn nuôi, thủy sản 58,11%; dịch vụ nông nghiệp 3,13%. Thành phố thực hiện hoàn thành công tác dồn điền đổi thửa, cơ bản cấp xong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân (đạt 99,21%), có 141 chuỗi liên kết an toàn thực phẩm, 164 mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; giá trị sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao chiếm 32% tổng giá trị sản xuất nông nghiệp⁽¹⁾. Bên cạnh đó, việc thực hiện Quyết định số 3629/QĐ-UBND, ngày 8-7-2019, của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, về việc ban hành kế hoạch triển khai thực hiện chương trình mỗi xã một sản phẩm bước đầu mang lại những kết quả nhất định. Tính đến hết năm 2020, thành phố có 1.054 sản phẩm OCOP, trong đó có 17 sản phẩm tiềm năng 5 sao (chiếm 1,6%), 731 sản phẩm 4 sao (chiếm 69,4%), 306 sản phẩm 3 sao (chiếm 29%)… Phát triển được 14 điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP trên địa bàn thành phố⁽²⁾.

Là một mắt xích quan trọng trong mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, các hợp tác xã sản xuất nông nghiệp trên địa bàn thành phố giai đoạn vừa qua có những đóng góp lớn cho sự phát triển kinh tế của Thủ đô. Bên cạnh đó, hợp tác xã nông nghiệp phát huy được đầy đủ giá trị của khu vực kinh tế tập thể ở khía cạnh giúp đỡ những người lao động, khuyến khích những người nông dân sản xuất nhỏ lẻ tập hợp lại trong một tổ chức kinh tế chung để sản xuất, kinh doanh có hiệu quả hơn, giảm thiểu sự cạnh tranh và chèn ép của các doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế lớn. Giai đoạn 2016 - 2020, mô hình hợp tác xã nông nghiệp trên địa bàn thành phố khẳng định được vai trò quan trọng của mình trong cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, là nhân tố quan trọng góp phần đảm bảo an sinh xã hội, ổn định chính trị ở cơ sở, phát triển kinh tế - xã hội. Theo thống kê, hiện nay, toàn thành phố Hà Nội có 1.235 hợp tác xã nông nghiệp, trong đó có 1.090 hợp tác xã đang hoạt động; 145 hợp tác xã ngừng hoạt động; 1.543 tổ hợp tác, trong đó có 1.049 tổ hợp tác nông nghiệp, 417 tổ hợp tác công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp và 77 tổ hợp tác thuộc các lĩnh vực khác⁽³⁾.

Định hướng cho giai đoạn tiếp theo

Phát huy những kết quả đạt được, thành phố tiếp tục đề ra những mục tiêu trong cơ cấu lại ngành nghề nông nghiệp giai đoạn 2021 - 2025. Mục tiêu này được đề cập cụ thể trong Kế hoạch số 227/KH-UBND, ngày 11-10-2021, của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, thực hiện chương trình số 04-CTr/TU, ngày 17-3-2021, của Thành ủy Hà Nội về “Đẩy mạnh thực hiện; hiệu quả Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021-2025. Một là, tăng trưởng sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản hàng năm từ 2,5-3%; Tỷ lệ giá trị sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đạt trên 70%; Hai là, triển khai có hiệu quả Quyết định số 255/QĐ-TTg, ngày 25-02-2021, của Thủ tướng Chính phủ, về “việc phê duyệt Kế hoạch cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2021-2025”. Ba là, thành phố đánh giá, phân hạng được 2.000 sản phẩm OCOP trở lên; Triển khai Đề án “Trung tâm thiết kế sáng tạo và giới thiệu, quảng bá sản phẩm OCOP gắn với du lịch sinh thái của quốc gia tại Hà Nội”. Mỗi huyện, thị xã xây dựng ít nhất 01 trung tâm thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gắn với du lịch. Bốn là, thành phố công nhận thêm trên 50 làng nghề, nghề truyền thống; có ít nhất 100 làng nghề, nghề truyền thống được hỗ trợ xây dựng thương hiệu và xác nhận quyền sở hữu nhãn hiệu tập thể; 100% làng nghề, làng nghề truyền thống được công nhận thuộc danh mục được đánh giá tác động môi trường; Năm là, phấn đấu có trên 80% hợ tác xã hoạt động hiệu quả.

Để đạt đạt được những mục tiêu trên, thành phố quyết tâm đẩy mạnh, tạo bước đột phá và xác định phát triển sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số gắn với phát triển công nghiệp chế biến nông sản, thích ứng với biến đổi khí hậu và kết nối bền vững với chuỗi giá trị nông sản toàn cầu là nền tảng thúc đẩy tăng trưởng của ngành nông nghiệp, tạo việc làm cho người lao động ở nông thôn. Theo đó, thành phố cũng đưa ra nhiều giải pháp gắn với từng lĩnh vực sản xuất, cụ thể:

Trong lĩnh vực trồng trọt, cơ cấu lại sản xuất trong lĩnh vực trồng trọt theo hướng giảm diện tích sản xuất lúa từ 165.593 ha xuống còn 140.000 ha; mở rộng diện tích trồng rau, đậu từ 32.907 ha lên 38.000 ha; tăng diện tích cây ăn quả từ 19.390 ha lên 25.750 ha; tăng diện tích hoa, cây cảnh đạt từ 8.500 ha đến 9.000 ha; giữ ổn định diện tích chè 2.500 ha. Chuyển đổi diện tích sản xuất lúa tại các vùng khó khăn về tưới tiêu sang cây trồng khác có giá trị kinh tế cao. Quản lý và sử dụng hiệu quả đất chuyên trồng lúa, chuyển đổi linh hoạt giữa trồng cây lương thực và cây thực phẩm. Phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sinh thái để đáp ứng nhu cầu của thị trường và phục vụ du lịch.

Về chăn nuôi, chuyển đổi cơ cấu đàn vật nuôi, hướng tới tăng số lượng đàn bò đạt từ 150-160 nghìn con, đàn lợn thịt khoảng 1,6 - 1,8 triệu con; duy trì đàn gia cầm từ 36 - 38 triệu con. Phát triển chăn nuôi theo hướng công nghiệp, ứng dụng công nghệ cao, chăn nuôi tuần hoàn ở cả quy mô trang trại và hộ chăn nuôi chuyên nghiệp, bảo đảm an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, thân thiện với môi trường. Gắn chăn nuôi với bảo vệ môi trường sinh thái, ứng dụng công nghệ xử lý và tái sử dụng chất thải chăn nuôi, chế biến.

Trong lĩnh vực thủy sản: phát triển nuôi trồng và khai thác thủy sản theo hướng hiệu quả, bền vững, an toàn dịch bệnh, bảo vệ môi trường sinh thái và nguồn lợi thủy sản tự nhiên. Phát triển các vùng nuôi trồng thủy sản tập trung, các mô hình ao nổi, mô hình sông trong ao để thâm canh tăng năng suất, chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm. Thực hiện chuyển đổi các vùng đất trũng, thấp sang mô hình lúa - cá bảo đảm diện tích chăn nuôi thủy sản từ 24.000 - 25.000 ha; trong đó diện tích nuôi tập trung khoảng 11.500 ha. Tập trung phát triển nuôi; các giống: cá chép lai, cá rô phi đơn tính, trắm cỏ và các loại thủy đặc sản như: trắm đen, cá lăng, diêu hồng, tôm càng xanh,...

Lĩnh vực lâm nghiệp, bảo vệ và phát triển bền vững diện tích rừng hiện có. Phát huy hiệu quả chức năng phòng hộ, bảo vệ môi trường sinh thái và đa dạng sinh học, góp phần giảm thiểu tác hại do thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu. Tiếp tục tăng cường quản lý, bảo vệ rừng tự nhiên; nghiên cứu, xây dựng cơ chế cho phép kết hợp khai thác các giá trị kinh tế của rùng để góp phần giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội các địa phương có rừng. Phát triển kinh tế lâm nghiệp bền vững; đổi mới mô hình tăng trưởng từ dựa vào mở rộng diện tích và khối lượng sang tập trung vào nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng của sản phẩm lâm nghiệp.

Trong quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm, phát triển chế biến nông sản, triển khai đồng bộ và quyết liệt các giải pháp đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm nông lâm thủy sản gắn với các nhiệm vụ tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới. Phổ biến chính sách pháp luật về chất lượng, an toàn thực phẩm. Khuyến khích đầu tư cải thiện điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm trong sơ chế, chế biến, bảo quản, kinh doanh nông lâm thủy sản với công nghệ tiên tiến, hiện đại góp phần gia tăng giá trị sản phẩm gắn với thị trường tiêu thụ theo hướng liên kết chuỗi, đáp ứng các yêu cầu của thị trường tiêu thụ trong nước và xuất khẩu./.

-----------------------

(1), (2), (3) Thành ủy Hà Nội; Chương trình Đẩy mạnh thực hiện hiệu quả chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021 – 2025.