Dự tọa đàm có đồng chí Phạm Thế Duyệt, nguyên Ủy viên Bộ chính trị, Thường trực Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; Đặng Ngọc Tùng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, cùng các đồng chí lãnh đạo các cơ quan trung ương, các chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ công đoàn…

Các đồng chí: Nguyễn Đình Khang, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; Lê Hải Bình, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản đồng chủ trì tọa đàm.

Báo cáo đề dẫn tọa đàm, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang nhấn mạnh, trong suốt chặng đường vẻ vang đồng hành cùng dân tộc, giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn Việt Nam rất vinh dự và tự hào đã giáo dục, rèn luyện và đóng góp cho Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị nhiều đồng chí lãnh đạo ưu tú trưởng thành từ phong trào công nhân, công đoàn. Đặc biệt, ở Trung ương, từ khi thành lập Đảng đến nay, giai cấp công nhân và tổ chức công đoàn là điểm xuất phát, môi trường hoạt động, phấn đấu và trưởng thành của nhiều đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, trong đó có 6 đồng chí giữ cương vị Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng; 3 đồng chí giữ cương vị Chủ tịch nước; 1 đồng chí giữ cương vị Chủ tịch Quốc hội; 2 đồng chí giữ cương vị Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; tiêu biểu như các đồng chí: Tôn Đức Thắng, Hoàng Quốc Việt, Nguyễn Đức Cảnh, Nguyễn Văn Linh, Phạm Thế Duyệt… Ở các cấp địa phương, các ngành, nhiều công nhân, cán bộ công đoàn được cấp ủy, chính quyền và nhân dân tin tưởng giao phó những nhiệm vụ quan trọng ở địa phương. Hiện nay, cả nước có 4 địa phương tiêu biểu là Hà Nội, Đà Nẵng, Bình Dương, Thái Nguyên, hai nhiệm kỳ lãnh đạo liên đoàn lao động tỉnh, thành phố trưởng thành, được giao các trọng trách quan trọng, chủ chốt. Dù ở cương vị nào, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị các cấp trưởng thành từ công nhân, công đoàn cũng đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó, gắn bó với nhân dân, trung thành với lợi ích của Đảng, của dân tộc, của giai cấp… Sự tham gia và khẳng định về năng lực, phẩm chất của các đồng chí cán bộ liên đoàn lao động trong hệ thống chính trị trưởng thành từ công nhân, công đoàn đã góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng ta.

Theo đồng chí Nguyễn Đình Khang, xây dựng đội ngũ cán bộ trưởng thành từ công nhân, công đoàn luôn được Đảng ta quan tâm với nhiều chủ trương, định hướng đúng đắn, khoa học. Đặc biệt, Nghị quyết số 20-NQ/TW, ngày 20-1-2008, của Ban Chấp hành Trung ương khóa X, “Về tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” đặt mục tiêu tăng tỷ lệ đảng viên và cán bộ lãnh đạo, quản lý xuất thân từ công nhân. Nghị quyết số 02-NQ/TW, ngày 21-6-2021, của Bộ Chính trị khóa XIII, “Về đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới” đặt ra yêu cầu cơ cấu cấp ủy các cấp có tỷ lệ hợp lý người trưởng thành từ công nhân, công đoàn... Tuy nhiên, ở khâu tổ chức thực hiện, nhiều nơi còn chưa quán triệt đầy đủ những chủ trương, quan điểm của Đảng nên kết quả đạt được còn khiêm tốn. Cụ thể là, tỷ lệ cán bộ công đoàn trưởng thành từ công nhân, người lao động trực tiếp, tỷ lệ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của hệ thống chính trị trưởng thành từ công nhân, công đoàn còn khiêm tốn; chưa có chính sách đặc thù để bồi dưỡng, tuyển dụng cán bộ trưởng thành từ công nhân, công đoàn cơ sở, số cán bộ chủ chốt công đoàn các cấp ở nhiều địa phương không trưởng thành từ công đoàn.

Đồng chí Nguyễn Đình Khang bày tỏ mong muốn các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo, các nhà khoa học bằng sự nhiệt tình và tâm huyết, khách quan, khoa học đóng góp nhiều ý kiến quý báu, làm sâu sắc ba nhóm vấn đề chính, gồm: 1- Cơ sở chính trị, pháp lý về xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của hệ thống chính trị trưởng thành từ công nhân, công đoàn; 2- Thực trạng xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của hệ thống chính trị trưởng thành từ giai cấp công nhân, công đoàn; 3- Định hướng giải pháp xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của hệ thống chính trị trưởng thành từ công nhân, công đoàn.

Với tinh thần nghiêm túc, tích cực và hiệu quả, tại tọa đàm, các nhà khoa học đã thảo luận nhiều khía cạnh, nội dung sâu sắc, phong phú từ lý luận đến thực tiễn xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị các cấp trưởng thành từ công nhân, công đoàn; từ vai trò, trách nhiệm của các cấp uỷ đảng, của công đoàn đến số lượng, chất lượng, yêu cầu và thách thức đặt ra đối với công tác xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị các cấp trưởng thành từ công nhân, công đoàn trong tình hình mới.

Thông qua 9 tham luận và 2 ý kiến phát biểu trong 2 phiên của tọa đàm, các đại biểu đã tập trung vào những vấn đề cơ sở lý luận, thực tiễn về xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của hệ thống chính trị trưởng thành từ công nhân, công đoàn. Từ đó nêu lên một số vấn đề đặt ra và định hướng, giải pháp xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của hệ thống chính trị trưởng thành từ công nhân, công đoàn, như: Các quan điểm, chủ trương của Đảng về xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của hệ thống chính trị trưởng thành từ công nhân, công đoàn; việc bảo đảm cơ cấu, tỷ lệ hợp lý cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp trưởng thành từ công nhân, công đoàn sẽ góp phần tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng; vai trò và trách nhiệm của tổ chức công đoàn trong xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của hệ thống chính trị trưởng thành từ công nhân, công đoàn; vấn đề tuyển dụng cán bộ công đoàn chuyên trách trưởng thành từ cơ sở, trong phong trào công nhân; vai trò và trách nhiệm của tổ chức công đoàn trong xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của hệ thống chính trị trưởng thành từ công nhân, công đoàn; bối cảnh mới và vấn đề đặt ra đối với việc xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của hệ thống chính trị trưởng thành từ công nhân, công đoàn…

Kết luận tọa đàm, đồng chí Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân dân cho biết, công nhân, cán bộ công đoàn trưởng thành, phát triển sang làm lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước nhiều, nhưng tập trung vào các giai đoạn cách mạng trước đây. Hiện tại số lượng đang có xu hướng giảm rõ rệt. Số cán bộ lãnh đạo, quản lý thực sự trưởng thành từ cán bộ công đoàn, phần lớn thông qua luân chuyển, chỉ có một thời gian ngắn làm công tác công đoàn. Trình độ của đội ngũ cán bộ công đoàn đã được nâng cao, có phẩm chất, đạo đức, lối sống, gắn bó, gần gũi với đoàn viên, công nhân lao động và đang được trẻ hóa, nhưng phần lớn chưa qua trưởng thành từ phong trào công nhân lao động. Tỷ lệ cán bộ xuất thân từ công nhân hầu như không có.

Từ thực tế đó, đồng chí Lê Quốc Minh cho rằng, Tổng Liên đoàn Lao động nên phối hợp tổ chức các lớp lý luận chính trị, nghiệp vụ quản lý nhà nước theo tiêu chuẩn chức danh cán bộ lãnh đạo cho cán bộ công đoàn; có chiến lược lâu dài trong việc tuyển dụng cán bộ trưởng thành từ công nhân vào hệ thống công đoàn, từ đó đào tạo bồi dưỡng tạo nguồn cho Đảng, Nhà nước. Bộ Chính trị cho phép Tổng Liên đoàn được tăng cường tính tự chủ, tức là có cơ chế tự chủ trong bộ máy, cho phép phân cấp tự chủ về biên chế, tổ chức bộ máy, sử dụng và quản lý cán bộ; đặt cơ cấu thành phần giai cấp công nhân trong tương quan với các giai tầng khác, bảo đảm sự thống nhất giữa số lượng và chất lượng. Trong đó, cần coi trọng chất lượng, không chạy theo số lượng; cần có cơ chế tuyển dụng linh hoạt hơn để bổ sung nguồn cán bộ công đoàn, đồng thời tăng cường luân chuyển cán bộ nhằm vừa đa dạng nguồn, vừa giảm “điểm nghẽn” và sức ỳ của cán bộ. Cùng với đó, Tổng Liên đoàn Lao động cần nghiên cứu đề xuất nội dung đào tạo phù hợp cho cán bộ trong diện quy hoạch sang làm cán bộ bên Đảng và Nhà nước để đáp ứng được những yêu cầu cụ thể của từng vị trí việc làm trong khối chính quyền; đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng và trí thức hóa công nhân; nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động công đoàn tạo môi trường để công nhân và cán bộ công đoàn trưởng thành./.