Nghị quyết số 31-NQ/TW, ngày 30-12-2022, của Bộ Chính trị, “Về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, đã xác định quan điểm: “Kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội với phát triển văn hoá, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo đảm quốc phòng, an ninh và đối ngoại”⁽¹⁾. Để thực hiện có hiệu quả quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ đó thì một trong những nội dung, biện pháp quan trọng là phải giải quyết tốt mối quan hệ giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sinh thái ở Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay; bởi lẽ, đây là vấn đề vừa cấp bách trước mắt, vừa cơ bản lâu dài, bảo đảm cho sự phát triển ổn định, bền vững của Thành phố. 

Mối quan hệ biện chứng giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường sinh thái

Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội lớn nhất cả nước, nơi hội tụ tinh hoa văn hóa của dân tộc; là nơi tập trung lực lượng lao động đa dạng về cơ cấu, lứa tuổi, ngành nghề, thu hút nhiều nhà đầu tư, hằng năm đóng góp lớn vào tốc độ tăng trưởng kinh tế của cả nước. Do đó, giải quyết mối quan hệ giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sinh thái ở Thành phố Hồ Chí Minh sẽ đem lại nhiều cơ hội trên các mặt, lĩnh vực của đời sống xã hội, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân. Thực chất của giải quyết mối quan hệ giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sinh thái ở Thành phố Hồ Chí Minh là quá trình khai thác, sử dụng hợp lý, hiệu quả các nguồn lực tự nhiên, xã hội mà không ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, bảo đảm chất lượng cuộc sống của người dân. Mối quan hệ giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sinh thái là thống nhất, biện chứng, tác động qua lại với nhau; giải quyết tốt vấn đề này sẽ tạo cơ sở, tiền đề cho sự phát triển ổn định, bền vững của Thành phố, biểu hiện cụ thể trên các phương diện sau:

Một là, sự tác động của phát triển kinh tế đến bảo vệ môi trường sinh thái.

Kinh tế phát triển sẽ tác động mạnh mẽ đến môi trường sinh thái; biểu hiện ở việc xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật, hạ tầng giao thông phục vụ cho quá trình kinh doanh, sản xuất của các nhà máy, xí nghiệp, khu công nghiệp; người lao động được giải quyết việc làm; các công trình vui chơi, giải trí thu hút du khách ở trong nước và nước ngoài đến tham quan, trải nghiệm, góp phần tăng thêm thu nhập cho cơ sở kinh doanh dịch vụ, thỏa mãn nhu cầu văn hóa tinh thần của người dân, tạo sự cân bằng hệ sinh thái của con người với môi trường tự nhiên. Sự tác động của phát triển kinh tế đến môi trường sinh thái còn thông qua việc cải tạo, nâng cấp các công trình xử lý ô nhiễm môi trường, thu hút ngày càng nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư vào phát triển kinh tế - xã hội ở Thành phố; đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh, đáp ứng ngày càng tốt hơn các dịch vụ công phục vụ cho đời sống người dân. 

Hai là, sự tác động trở lại của môi trường sinh thái đến phát triển kinh tế.

Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh: “Chúng ta cần sự phát triển bền vững, hài hòa với thiên nhiên để bảo đảm môi trường sống trong lành cho các thế hệ hiện tại và tương lai, chứ không phải để khai thác, chiếm đoạt tài nguyên, tiêu dùng vật chất vô hạn độ và hủy hoại môi trường”⁽²⁾. Môi trường sinh thái được bảo vệ, con người khai thác, sử dụng đúng mục đích sẽ góp phần thúc đẩy công nghiệp chế biến, công nghiệp thủ công phát triển, giải quyết việc làm cho lao động thủ công ở nông thôn, giảm tải áp lực về dân số, việc làm cho thành phố; tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động dịch vụ, vui chơi, giải trí phát triển, thu hút nhiều nhà đầu tư ở trong nước và nước ngoài đến với Thành phố Hồ Chí Minh. Ngược lại, một khi môi trường sinh thái bị ô nhiễm, hủy hoại thì sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của người dân, gây thiệt hại lớn cho kinh tế, nhất là đối với lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, thương mại và dịch vụ. Các nhà đầu tư, kinh doanh lớn sẽ không hợp tác, ký kết với doanh nghiệp trong nước để phát triển, bởi lo ngại những bất ổn về bảo vệ môi trường sinh thái sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy khác nhau về trật tự, an toàn xã hội của người dân sinh sống xung quanh khu vực có nhà máy, xí nghiệp hoạt động. 

Thực tiễn giải quyết mối quan hệ giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sinh thái ở Thành phố Hồ Chí Minh thời gian qua 

Trong quá trình phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường sinh thái, Thành phố Hồ Chí Minh luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước, các bộ, ban, ngành của Trung ương. Vì vậy, với sự lãnh đạo, chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt của hệ thống chính trị các cấp, thường xuyên, trực tiếp là Ban Thường vụ Thành ủy, Hội đồng nhân dân, các sở, ban, ngành, việc giải quyết mối quan hệ giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sinh thái ở Thành phố đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần giữ vững tốc độ tăng trưởng kinh tế, ổn định vĩ mô, xứng đáng với vị thế, uy tín là “đầu tàu” kinh tế lớn nhất của cả nước, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Để duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế, thân thiện với môi trường, không ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân, Thành phố chủ trương phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, xây dựng đô thị thông minh, trung tâm tài chính; chính quyền điện tử; đầu tư nâng cấp hệ thống giao thông vận tải, sửa chữa, xây dựng hệ thống thoát nước ở các kênh, rạch; khuyến khích người dân đầu tư sử dụng điện mặt trời trên mái nhà. Đặc biệt, ngành tài nguyên - môi trường của Thành phố đã tiến hành xây dựng các nhà máy xử lý chất thải, bảo vệ môi trường ở các huyện cách xa trung tâm, khu dân cư; vận động nhân dân sử dụng nước sạch do Sở Tài nguyên và Môi trường cung cấp, không sử dụng nước ngầm; khuyến khích, đẩy mạnh phát triển các phương tiện giao thông công cộng sử dụng nhiên liệu sạch; lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải tự động tại các khu công nghiệp, khu chế xuất; xây dựng nhà máy xử lý nước thải Bình Hưng giai đoạn 2 và đang xây dựng nhà máy xử lý nước thải Nhiêu Lộc - Thị Nghè; ứng dụng khoa học - công nghệ vào xử lý chất thải, lắp đặt thiết bị định vị GPS, camera để giám sát quá trình vận chuyển chất thải của các phương tiện… 

Thành phố ban hành nhiều cơ chế, chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển; đầu tư ngân sách cho hoạt động khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo, xây dựng khu vui chơi, giải trí. Giá trị xuất khẩu của Khu Công nghệ cao giai đoạn 2016 - 2020 ước đạt khoảng 70 tỷ USD, tăng hơn 5 lần so với giai đoạn 2011 - 2015. Các doanh nghiệp tại Khu Công nghệ cao đóng góp vào ngân sách nhà nước ngày càng gia tăng, đạt 123,36 triệu USD (giai đoạn 2011 - 2015) và 819,47 triệu USD (giai đoạn 2016 - 2020)⁽³⁾. Thành phố chú trọng thúc đẩy hợp tác với các tổ chức quốc tế, các nước trên thế giới trong quá trình vừa phát triển kinh tế - xã hội, vừa bảo vệ môi trường sinh thái. Hiện nay, trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, 100% số khu công nghiệp, cụm công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải tập trung và hệ thống quan trắc nước thải tự động có đường truyền dữ liệu về cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực môi trường; 100% tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt, chất thải nguy hại, chất thải rắn y tế được lưu giữ, thu gom, vận chuyển, xử lý, tái chế, tái sử dụng bảo đảm tiêu chuẩn môi trường; 100% số bãi chôn lấp chất thải đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và hợp vệ sinh; 100% số hộ dân thành phố được sử dụng nước sạch⁽⁴⁾. 

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường sinh thái ở Thành phố Hồ Chí Minh còn một số hạn chế, như công tác thông tin, tuyên truyền cho các doanh nghiệp, khu công nghiệp, khu chế xuất và người dân về gắn kết phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường chưa thường xuyên, thiếu hiệu quả, có thời điểm, giai đoạn làm chưa tốt; một số doanh nghiệp mở rộng phạm vi, quy mô kinh doanh sản xuất, nhưng không chú trọng đến bảo vệ môi trường, không xây dựng khu vực xử lý chất thải hiệu quả để bảo đảm sức khỏe cho người lao động và người dân; tình trạng ô nhiễm môi trường ở khu vực ngoại thành vẫn còn trầm trọng, nhiều kênh, rạch ô nhiễm nặng nhưng chưa được chính quyền các cấp xử lý kịp thời, hiệu quả; đầu tư nhân lực, kinh phí cho bảo vệ môi trường sinh thái còn chưa tương xứng với tốc độ phát triển kinh tế và dân số của Thành phố; hợp tác quốc tế về bảo vệ môi trường sinh thái của Thành phố chưa nhiều, chưa có dự án, chương trình mang tầm cỡ quốc gia để xử lý dứt điểm những tồn đọng, khó khăn trong giải quyết vấn đề ngập úng, triều cường cho người dân; chưa có cơ chế đặc thù trong phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường sinh thái; xử lý vấn đề môi trường chỉ mang tính trước mắt, chưa mang tính cơ bản, lâu dài. 

Nguyên nhân của hạn chế, khuyết điểm trên là do: 1- Nhận thức, trách nhiệm của một số cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong tuyên truyền, giáo dục cho các doanh nghiệp, người dân về phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường sinh thái chưa sâu sắc, toàn diện, đầy đủ, thiếu trọng tâm, trọng điểm; 2- Ý thức, trách nhiệm của người dân và doanh nghiệp trong tham gia cùng chính quyền bảo vệ môi trường sinh thái chưa cao, còn có biểu hiện chạy theo lợi ích trước mắt, không tính đến yếu tố bền vững lâu dài; 3- Nguồn nhân lực tập trung cho bảo vệ môi trường sinh thái chưa nhiều, chưa có cơ chế đặc thù mang tính đột phá để thu hút lao động tham gia vào giải quyết những vấn đề về ô nhiễm môi trường của Thành phố; 4- Chưa có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, nhất là người dân trong gắn kết phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường sinh thái; ở một số khu vực ngoại thành, chính quyền các cấp chưa thực sự đồng hành cùng người dân trong xử lý ô nhiễm môi trường. 

Nghị quyết số 31-NQ/TW của Bộ Chính trị xác định mục tiêu đến năm 2025, Thành phố Hồ Chí Minh trở thành thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình, năng động sáng tạo, có nguồn nhân lực chất lượng cao; là thành phố dịch vụ - công nghiệp hiện đại, “đầu tàu” về kinh tế số, xã hội số, trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại, văn hóa, giáo dục, khoa học - công nghệ của cả nước, hội nhập quốc tế sâu rộng, có vị thế nổi trội trong khu vực Đông Nam Á. Tăng trưởng bình quân đạt khoảng 8% - 8,5%/năm; GRDP bình quân đầu người khoảng 14.500 USD; kinh tế số đóng góp 40% vào GRDP. Để hoàn thành chỉ tiêu, nhiệm vụ đó, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, chủ động nắm bắt thời cơ, vận hội, vượt qua khó khăn, thách thức, tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của Trung ương, các địa phương lân cận và nhân dân để kịp thời khắc phục những hạn chế trên các mặt, lĩnh vực hoạt động, đặc biệt là xử lý mối quan hệ giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường sinh thái một cách hài hòa, bền vững, mang tính ổn định, lâu dài. Bởi lẽ, đây sẽ là cơ sở, tiền đề quan trọng cho các lĩnh vực, hoạt động khác phát triển và tạo ra bước đột phá thu hút các nhà đầu tư, giữ vững hình ảnh của Thành phố trong trái tim của nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế. 

Một số giải pháp giải quyết hài hòa, hợp lý mối quan hệ giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường sinh thái ở Thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian tới

Thứ nhất, tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho người dân và doanh nghiệp về tầm quan trọng của việc gắn kết phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường sinh thái.

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng khẳng định: “Lấy bảo vệ môi trường sống và sức khỏe nhân dân làm mục tiêu hàng đầu; kiên quyết loại bỏ những dự án gây ô nhiễm môi trường, bảo đảm chất lượng môi trường sống, bảo vệ đa dạng sinh học và hệ sinh thái; xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện với môi trường”⁽⁵⁾. Theo đó, cấp ủy, tổ chức đảng và chính quyền các cấp của Thành phố Hồ Chí Minh cần đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền đến người dân và doanh nghiệp về kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường sinh thái; không phát triển kinh tế bằng mọi giá, ảnh hưởng xấu đến môi trường sống của con người và sự sinh tồn của các loài động vật. Khi phát triển kinh tế phải tính đến hậu quả xấu có thể xảy ra sau này, không chạy theo nhu cầu, lợi ích trước mắt mà không tính đến phương án tái sinh cho thế hệ mai sau. Đa dạng hóa các hình thức, biện pháp thông tin, tuyên truyền trên hệ thống truyền hình, báo chí, các phong trào, chiến dịch bảo vệ môi trường. Người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp ở từng khu vực, địa bàn chịu trách nhiệm trước Thành phố về những khó khăn, vướng mắc trong phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sinh thái. Thực hiện phương châm “lấy người dân làm trung tâm trong phát triển kinh tế”; từ đó, xây dựng chương trình, kế hoạch, dự án xử lý chất thải công nghiệp phù hợp, hiệu quả, không gây ô nhiễm môi trường xung quanh. Mỗi một chủ trương, biện pháp phát triển kinh tế - xã hội cần lồng ghép và tính đến vấn đề bảo vệ môi trường sinh thái, đem lại lợi ích thiết thực, cụ thể trong phát triển của Thành phố. Mỗi người dân và doanh nghiệp chung tay, đồng lòng cùng với Thành phố trong bảo vệ môi trường sinh thái, phát triển những ngành nghề, lĩnh vực theo hướng thân thiện với môi trường, không khai thác tài nguyên thiên nhiên bừa bãi. Sử dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại trong xử lý, giải quyết các khâu thuộc lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh. Muốn vậy, công tác truyền thông phải luôn đi trước một bước, chủ động trong mọi hoạt động để phát hiện kịp thời những sai phạm của người dân, doanh nghiệp, phản ánh qua báo chí để ngăn chặn, xử lý những tổ chức, cá nhân vì chạy theo lợi nhuận mà hủy hoại tài nguyên thiên nhiên, tiến hành sản xuất, kinh doanh gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống của các tầng lớp nhân dân. 

Thứ hai, đẩy mạnh phát triển các khu công nghiệp, khu chế xuất theo hướng kinh tế tuần hoàn.

Ủy ban nhân dân Thành phố và các sở, ban, ngành cần tiến hành quy hoạch một cách tổng thể các khu công nghiệp, khu chế xuất trong phạm vi không gian, thời gian xác định, có sự gắn kết giữa các nhà máy, xí nghiệp, tạo thành chuỗi cung ứng liên thông, chặt chẽ trong sản xuất, kinh doanh. Đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học - công nghệ hiện đại vào vận hành, sử dụng các máy móc, phương tiện ở các khu công nghiệp, khu chế xuất gắn với đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Đối với những khu công nghiệp, khu chế xuất chưa bảo đảm vấn đề bảo vệ môi trường, còn sản xuất thủ công, Thành phố cần yêu cầu thực hiện nghiêm túc những quy định có liên quan; hoặc đưa vào sử dụng ngay những công nghệ do Thành phố ký kết, hợp tác với các nước phát triển trên thế giới. Các sản phẩm ở các khu công nghiệp, khu chế xuất phải hướng đến phục vụ phát triển kinh tế của Thành phố, tạo cơ hội việc làm cho người lao động, giảm tải áp lực về quá trình đô thị hóa, ùn tắc giao thông, tiếng ồn; thu hút được nhiều hơn nhà đầu tư ở trong nước và nước ngoài đến với Thành phố. Phát triển các khu công nghiệp, khu chế xuất theo hướng kinh tế tuần hoàn phải góp phần quan trọng vào cải thiện các chỉ số về tốc độ tăng trưởng kinh tế, cải thiện đời sống của các tầng lớp nhân dân… Trong quá trình phát triển này cần có sự chung tay, đồng hành của lãnh đạo Thành phố, các sở, ban, ngành để tìm ra giải pháp hữu ích nhất trong quá trình vận hành sản xuất, bảo đảm tính đồng bộ, liên tục của từng sản phẩm, để lại ấn tượng tốt đẹp cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư mỗi khi đến với Thành phố Hồ Chí Minh. Cần có sự liên doanh, liên kết một cách thường xuyên, chặt chẽ giữa Nhà nước, nhà nông, nhà máy, bảo đảm đầy đủ nguyên vật liệu cho các sản phẩm, không để xảy ra tình trạng bị gián đoạn, thiếu hụt cho các khu công nghiệp, khu chế xuất. 

Thứ ba, nâng cao chất lượng quy hoạch, phát triển đô thị bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Công tác quy hoạch, phát triển đô thị bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu có ý nghĩa rất quan trọng, bảo đảm cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố, vừa tạo ra lợi nhuận, vừa bảo đảm cho việc trao đổi, lưu thông hàng hóa giữa Thành phố với các tỉnh, thành phố, giữa Thành phố với các nước trong khu vực và trên thế giới diễn ra thuận lợi, không bị cản trở, khó khăn về mặt giao thông, cơ sở hạ tầng. Thực tiễn vừa qua cho thấy, mặc dù Thành phố đã có nhiều nỗ lực, cố gắng trong quy hoạch, phát triển đô thị, xây dựng hạ tầng giao thông phục vụ nhu cầu đi lại của người dân, phát triển kinh tế - xã hội; song, vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế. Tình trạng ùn tắc giao thông xảy ra thường xuyên; triều cường dâng cao, thời tiết bất thường dẫn đến tình trạng ngập úng vẫn chưa được khắc phục kịp thời. Vì vậy, việc quy hoạch, phát triển đô thị bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu cần có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự đồng tình ủng hộ của các tầng lớp nhân dân. Đầu tư kinh phí, cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại cho quy hoạch, phát triển đô thị, lựa chọn những khu vực có nhiều tiềm năng, lợi thế để thực hiện thí điểm việc xây dựng khu thương mại, dịch vụ mang tầm cỡ khu vực và thế giới. Quy hoạch tổng thể, từ thiết kế mặt bằng cho đến hệ thống giao thông đô thị, khu công nghiệp, trung tâm mua sắm, vui chơi giải trí của người dân, đặc biệt là dịch vụ công phục vụ người dân được bảo đảm một cách tốt nhất. Nghị quyết số 31-NQ/TW của Bộ Chính trị xác định nhiệm vụ thực hiện đồng bộ các quy hoạch: Quy hoạch phát triển không gian ngầm, không gian xanh, không gian sông nước, không gian văn hóa, đặc biệt là khu vực trung tâm Thành phố, các khu đô thị mới, xung quanh các nhà ga Metro theo mô hình phát triển đô thị gắn kết với giao thông công cộng (TOD). Việc quy hoạch, phát triển đô thị bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu sẽ góp phần quan trọng trong triển khai tổ chức thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra; thu hút ngày càng nhiều hơn các dự án của các doanh nghiệp, nhà đầu tư ở khu vực và thế giới đến với Thành phố Hồ Chí Minh. 

Thứ tư, nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường sinh thái.

Nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố quyết định đến giải quyết hài hòa, hợp lý mối quan hệ giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sinh thái ở nước ta nói chung và ở Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng. Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao của cả nước, ở mọi lĩnh vực, hoạt động đều có nhân tài; vì vậy, Thành phố cần có những cơ chế, chính sách đúng đắn, phù hợp để nguồn nhân lực chất lượng cao có thể phát huy hết năng lực, sở trường, trí tuệ tham gia hiến kế, góp ý cho Thành phố về phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường sinh thái. Sắp xếp, bố trí những người có đủ đức, đủ tài giữ những vị trí quan trọng để cùng với lãnh đạo Thành phố tổ chức quản lý thực hiện có hiệu quả các chương trình, dự án đã xác định; phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường sinh thái cần có những con người có tư duy đột phá, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Vì vậy, Thành phố cần đẩy mạnh việc tuyển dụng, bố trí những người có năng lực thực sự trong thực hiện các giao dịch, đưa ra các phương án hữu ích có lợi nhất cho người dân. Phân cấp, phân quyền cho lãnh đạo cơ sở tự chịu trách nhiệm về đào tạo, sử dụng nguồn nhân lực trong thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái. Đẩy mạnh chương trình đào tạo hợp tác, liên doanh, liên kết với nước ngoài về những lĩnh vực, ngành, nghề mà Thành phố chưa có. Tăng cường thông tin tuyên truyền, trao đổi về đào tạo, sử dụng nguồn nhân lực giữa Thành phố với các nước phát triển để học hỏi, tham khảo kinh nghiệm, phương pháp sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao trong phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo vệ môi trường sinh thái. Chú trọng đến việc lựa chọn bố trí nguồn nhân lực chất lượng cao có khả năng ứng dụng, sử dụng thành thạo công nghệ - thông tin hiện đại trong nghiên cứu, chế tạo ra mô hình, cách thức, phương pháp chống biến đổi khí hậu, giảm ngập úng cho Thành phố; phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn ở các khu công nghiệp, khu chế xuất.

Sự phát triển năng động, sáng tạo của Thành phố Hồ Chí Minh trong phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường sinh thái có ảnh hướng lớn đến các tỉnh, thành phố lân cận và cả nước. Vì vậy, mỗi bước phát triển về kinh tế của Thành phố đều phải gắn kết chặt chẽ với bảo vệ môi trường sinh thái và chỉ khi đó, mới đem lại sự phát triển ổn định, bền vững lâu dài trong từng mục tiêu, lộ trình bước đi. Giải quyết tốt, hài hòa, hợp lý mối quan hệ giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sinh thái ở Thành phố cần được các cấp, các ngành quán triệt và thực hiện nghiêm túc ở mọi lúc, mọi nơi, nhất là trong quá trình đô thị hóa đang diễn ra mạnh mẽ, quyết liệt hiện nay, thì lại càng phải đặc biệt chú trọng đến sự phát triển bền vững. Chỉ có như vậy, mới bảo đảm cho Thành phố Hồ Chí Minh giữ được vị thế, uy tín là trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại lớn nhất cả nước; là điểm đến tin cậy của các nhà đầu tư ở trong nước và nước ngoài./.

----------------------

(1) Xem: Nghị quyết số 31-NQ/TW, ngày 30-12-2022, của Bộ Chính trị, “Về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thuong-mai/Nghi-quyet-31-NQ-TW-2022-phuong-huong-nhiem-vu-phat-trien-Ho-Chi-Minh-548559.aspx
(2) Nguyễn Phú Trọng: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2022, tr. 21
(3) Dẫn theo: Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025.
(4) Dẫn theo: Thanh Tùng: “TP.HCM: Chú trọng công tác bảo vệ môi trường trong thời kỳ mới”, Tạp chí điện tử Kinh tế môi trường, ngày 3-5-2022, https://kinhtemoitruong.vn/tphcm-chu-trong-cong-tac-bao-ve-moi-truong-trong-thoi-ky-moi-66566.html#google_vignette 
(5) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. II, tr. 330 - 331