Đối ngoại địa phương góp phần thực thi hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới

Những đóng góp của đối ngoại địa phương trong thúc đẩy thực thi các FTA thế hệ mới ở Việt Nam

Trước hết, đối ngoại địa phương đã góp phần tích cực vào việc thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) và mở rộng hợp tác kinh tế quốc tế. Nhiều địa phương đã tận dụng cơ hội từ các FTA thế hệ mới để cải thiện môi trường đầu tư, đơn giản hóa thủ tục hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh, từ đó trở thành điểm đến hấp dẫn của các tập đoàn đa quốc gia. Các trung tâm kinh tế lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Quảng Ninh đã thu hút hàng chục tỷ USD vốn FDI từ các đối tác trong Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA), đặc biệt trong các lĩnh vực công nghiệp chế biến - chế tạo, năng lượng tái tạo, logistics, công nghệ cao và dịch vụ hiện đại.  

Các địa phương đã xây dựng chiến lược thu hút FDI phù hợp với các cam kết FTA thế hệ mới, nhất là trong lĩnh vực công nghệ cao, xanh, bền vững. Có thể kể đến một số địa phương tiêu biểu, như Bắc Ninh⁽¹⁾ và Hải Phòng. Hai địa phương đã xây dựng khu công nghiệp công nghệ cao (như Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore (VSIP) Bắc Ninh, Khu công nghiệp Đình Vũ (Deep C) Hải Phòng, Yên Phong 2C Bắc Ninh) thu hút doanh nghiệp điện tử, vi mạch, năng lượng sạch đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Liên minh châu Âu (EU) - những thị trường có FTA với Việt Nam. Đà Nẵng - địa phương tiêu biểu về thu hút FDI phục vụ phát triển trung tâm đổi mới sáng tạo và đô thị xanh⁽²⁾. Đà Nẵng hướng tới trở thành trung tâm công nghệ thông tin và đổi mới sáng tạo khu vực miền Trung. Thành phố ưu tiên thu hút FDI vào các lĩnh vực phần mềm, tự động hóa, công nghệ sinh học và năng lượng tái tạo, phù hợp định hướng FTA về chuyển đổi số, tăng trưởng xanh và phát triển bền vững. Ngoài ra, Đà Nẵng triển khai các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp cùng nghiên cứu và phát triển (R&D), nhằm tạo hệ sinh thái đầu tư thân thiện với môi trường và công nghệ cao. Các dự án FDI trong lĩnh vực này không chỉ tạo ra năng lượng sạch, mà còn giúp nâng cao vị thế Việt Nam trong chuỗi cung ứng năng lượng khu vực.

Thứ hai, đối ngoại địa phương đóng vai trò quan trọng trong xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu và quảng bá sản phẩm địa phương. Thành phố đã chủ động tổ chức các hội chợ quốc tế, Tuần lễ hàng Việt Nam ở nước ngoài, kết nối giao thương trực tuyến với các đối tác tham gia CPTPP và EVFTA. Nhờ đó, nhiều sản phẩm đặc trưng của Việt Nam như nông sản, thủy sản, dệt may, đồ gỗ, sản phẩm công nghiệp nhẹ… đã thâm nhập thành công vào các thị trường khó tính như Nhật Bản, Canada, Đức, Pháp và Hà Lan.

Tỉnh Quảng Ninh là địa phương tiêu biểu trong việc thông qua đối ngoại địa phương thúc đẩy xúc tiến thương mại biên mậu và quảng bá sản phẩm OCOP⁽³⁾. Chủ động tăng cường hợp tác đối ngoại với các địa phương của Trung Quốc, như Quảng Tây, Phúc Kiến, Hải Nam thông qua các cơ chế giao lưu, hội nghị xúc tiến thương mại biên giới. Tỉnh đã tổ chức “Hội chợ thương mại quốc tế Việt Nam - Trung Quốc (Móng Cái)” hằng năm, thu hút hàng nghìn doanh nghiệp trong và ngoài nước tham dự. Thông qua các hoạt động đối ngoại như “Hội nghị quốc tế OCOP”, “Tuần lễ kết nối sản phẩm OCOP với thị trường ASEAN”, tỉnh Quảng Ninh đẩy mạnh quảng bá thương hiệu địa phương, đưa các sản phẩm đặc trưng như chả mực Hạ Long, sá sùng Vân Đồn, gốm Đông Triều… ra thị trường quốc tế. Thành phố Hồ Chí Minh với vai trò đầu tàu kinh tế cả nước đã triển khai mạnh mẽ chương trình xúc tiến thương mại song phương và đa phương với nhiều quốc gia, thông qua Hội nghị xúc tiến đầu tư - thương mại với Mỹ, Hàn Quốc, Singapore, EU.... Thành phố tổ chức “Hội chợ triển lãm quốc tế sản phẩm Việt Nam - Vietnam Expo”, giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ quảng bá sản phẩm, tìm kiếm đối tác quốc tế, mở rộng thị trường xuất khẩu.

Thứ ba, thông qua các FTA thế hệ mới, nhiều địa phương đã mở rộng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục, khoa học - công nghệ và phát triển bền vững. Các chương trình kết nghĩa “thành phố anh em”, hợp tác giữa các tỉnh, thành phố với địa phương của các nước được tăng cường, góp phần thúc đẩy trao đổi tri thức, chuyển giao công nghệ và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Một số địa phương đã hợp tác hiệu quả với các tổ chức phi chính phủ (NGO) và các quỹ quốc tế trong các dự án về bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu, chuyển đổi xanh, phát triển nông nghiệp thông minh, cũng như đào tạo nghề và hỗ trợ khởi nghiệp cho thanh niên, phụ nữ và nhóm người yếu thế.

Thành phố Hồ Chí Minh thúc đẩy hợp tác giáo dục và khoa học - công nghệ trong khuôn khổ EVFTA và CPTPP. Nhờ các cam kết mở cửa trong EVFTA, Thành phố Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều chương trình hợp tác giáo dục - đào tạo và nghiên cứu khoa học với các quốc gia châu Âu, như Đại học Leipzig (Đức)⁽⁴⁾ và Đại học Kinh tế Praha (Cộng hòa Séc) trong lĩnh vực đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và chuyển giao công nghệ xanh. Thông qua CPTPP, Thành phố mở rộng hợp tác với Australia và New Zealand trong đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, hình thành các trung tâm hỗ trợ startup công nghệ và nghiên cứu năng lượng sạch.

Tận dụng cơ hội từ EVFTA và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA), tỉnh Quảng Ninh đã mở rộng hợp tác với các đối tác châu Âu trong lĩnh vực du lịch văn hóa và phát triển bền vững. Tỉnh đã triển khai dự án “Du lịch xanh Hạ Long” với sự hỗ trợ kỹ thuật của Cơ quan Phát triển Pháp (AFD)⁽⁵⁾, tập trung vào quản lý rác thải, bảo tồn di sản và quảng bá du lịch xanh.

Thứ tư, đối ngoại nhân dân và ngoại giao văn hóa địa phương được chú trọng, góp phần tăng cường hiểu biết và tình hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và bạn bè quốc tế. Các hoạt động giao lưu văn hóa, lễ hội quốc tế, ngày hội Việt Nam ở nước ngoài… đã giúp quảng bá hình ảnh địa phương năng động, thân thiện, hội nhập, đồng thời củng cố niềm tin và thiện cảm của cộng đồng quốc tế đối với Việt Nam. Đây là yếu tố quan trọng tạo nên môi trường chính trị - xã hội ổn định và bền vững cho hội nhập quốc tế, nhất là trong quá trình thực thi các FTA thế hệ mới.

Là địa phương tiêu biểu thông qua đối ngoại nhân dân kết nối cộng đồng và doanh nghiệp quốc tế, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Thành phố Hồ Chí Minh thường xuyên tổ chức các chương trình “Giao lưu hữu nghị nhân dân Việt Nam - EU”⁽⁶⁾, “Tuần lễ hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản”⁽⁷⁾ và diễn đàn doanh nghiệp vì phát triển bền vững. Những hoạt động này thúc đẩy giao lưu văn hóa, giáo dục và hiểu biết lẫn nhau, tạo nền tảng kết nối doanh nghiệp địa phương với các đối tác FTA lớn, hỗ trợ mở rộng hợp tác thương mại - đầu tư theo hướng trách nhiệm xã hội, minh bạch và thân thiện với môi trường.

Thứ năm, công tác đối ngoại địa phương góp phần tăng cường liên kết vùng và phối hợp giữa Trung ương - địa phương trong thực hiện các cam kết FTA. Nhiều tỉnh, thành phố đã chủ động ban hành kế hoạch hành động thực hiện FTA, thành lập ban chỉ đạo hội nhập quốc tế cấp tỉnh, tổ chức đào tạo, tập huấn cán bộ, doanh nghiệp về cam kết FTA, quy tắc xuất xứ, tiêu chuẩn kỹ thuật và thương mại số. Nhờ đó, năng lực quản trị hội nhập ở cấp địa phương ngày càng được nâng cao, tạo nền tảng cho việc triển khai thống nhất chính sách hội nhập quốc gia.

Trong khuôn khổ thực hiện các FTA thế hệ mới, đặc biệt là EVFTA và Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), các địa phương thuộc Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ đã tăng cường phối hợp đối ngoại và xúc tiến thương mại liên vùng⁽⁸⁾. Thông qua các chương trình do Bộ Công Thương và Bộ Ngoại giao chủ trì, các tỉnh, thành phố trong vùng đã phối hợp tổ chức “Diễn đàn Kết nối chuỗi cung ứng và xuất khẩu sang thị trường EU”⁽⁹⁾, chia sẻ kinh nghiệm tận dụng quy tắc xuất xứ, tiêu chuẩn chất lượng và logistics phục vụ xuất khẩu.

Thứ sáu, nhiều địa phương của Việt Nam đã nâng cao uy tín và vị thế quốc tế, xây dựng, quảng bá hình ảnh và được đánh giá là đối tác tin cậy, môi trường đầu tư an toàn và điểm đến hấp dẫn trong khu vực. Các mối quan hệ hợp tác cấp địa phương ngày càng đa dạng về hình thức, thực chất về nội dung và bền vững về hiệu quả, đóng góp tích cực vào việc thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển của Đảng và Nhà nước, cũng như thúc đẩy tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của Việt Nam.

Đà Nẵng là địa phương tiêu biểu về xây dựng thương hiệu “Thành phố sự kiện và du lịch xanh”⁽¹⁰⁾. Trong bối cảnh thực thi EVFTA và CPTPP, Đà Nẵng đã định hướng đối ngoại kinh tế gắn với phát triển du lịch bền vững và đô thị xanh. Thành phố thường xuyên tổ chức các diễn đàn đầu tư quốc tế, tuần lễ du lịch xanh, sự kiện xúc tiến với các đối tác châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc. Đồng thời, Đà Nẵng tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế như JICA (Nhật Bản)⁽¹¹⁾ và GIZ (Đức)⁽¹²⁾ trong quản lý môi trường và phát triển hạ tầng thông minh. Những hoạt động này không chỉ giúp Đà Nẵng thu hút đầu tư chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ, năng lượng sạch, du lịch sinh thái, mà còn quảng bá mạnh mẽ hình ảnh “Thành phố đáng sống”, năng động, xanh và thân thiện quốc tế.

Có thể khẳng định rằng, đối ngoại địa phương đã trở thành một trong những động lực quan trọng thúc đẩy quá trình thực thi các FTA thế hệ mới ở Việt Nam. Thông qua việc chủ động, sáng tạo và linh hoạt trong hợp tác quốc tế, các địa phương không chỉ tận dụng tốt hơn cơ hội từ hội nhập, mà còn đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế, phát triển xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vị thế Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

Một vài khuyến nghị nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại địa phương trong thực thi các FTA thế hệ mới

Trong bối cảnh toàn cầu hóa sâu rộng và sự hình thành của các FTA thế hệ mới, công tác đối ngoại địa phương khẳng định vai trò then chốt trong quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở việc triển khai chính sách đối ngoại của Trung ương, đối ngoại địa phương đã trở thành một trụ cột quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, góp phần đưa các cam kết quốc tế đi vào thực tiễn đời sống kinh tế ở cơ sở. Bên cạnh những kết quả tích cực, nhiều khó khăn và thách thức vẫn còn hiện hữu: 1- Nhận thức về vai trò và tầm quan trọng của đối ngoại địa phương trong thực thi FTA thế hệ mới ở một số địa phương chưa thật sự đầy đủ và toàn diện. Nhiều địa phương vẫn xem đối ngoại là lĩnh vực mang tính hình thức hoặc chỉ giới hạn trong các hoạt động hợp tác văn hóa - hữu nghị, mà chưa gắn kết chặt chẽ với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập thương mại quốc tế; 2- Thiếu nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn cao và am hiểu về hội nhập quốc; 3- Công tác phối hợp giữa các cơ quan Trung ương và địa phương, cũng như giữa các sở, ngành của địa phương còn thiếu đồng bộ dẫn đến chưa mang lại hiệu quả cao; 4- Nguồn lực tài chính dành cho công tác đối ngoại địa phương còn hạn chế; 5- Nhiều doanh nghiệp địa phương, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, vẫn chưa nắm vững nội dung và lợi ích của các FTA thế hệ mới.

Thực trạng trên đặt ra yêu cầu các địa phương cần đổi mới tư duy và phương thức triển khai đối ngoại để tận dụng tốt hơn cơ hội và giảm thiểu rủi ro trong quá trình thực thi các FTA thế hệ mới. Cụ thể:

Một là, về thể chế - chính sách. Các thể chế, chính sách cần bảo đảm phát huy tính chủ động, sáng tạo của địa phương, duy trì sự thống nhất trong tổng thể chính sách hội nhập quốc gia. Các chủ trương, văn bản và hoạt động đối ngoại của địa phương, đặc biệt là những nội dung liên quan đến việc triển khai các FTA thế hệ mới, phải bảo đảm không trái với cam kết quốc tế của Việt Nam và phù hợp với hướng dẫn của các bộ, ngành Trung ương. Trong quá trình thực hiện, các địa phương có thể linh hoạt, song cần có cơ chế kiểm soát chặt chẽ để tránh xung đột pháp lý hoặc vi phạm cam kết quốc tế. Bên cạnh đó, cần phân cấp hợp lý và minh bạch quyền hạn cho chính quyền địa phương nhằm chủ động trong các lĩnh vực như xúc tiến đầu tư, ký kết thỏa thuận hợp tác quốc tế, tổ chức hội nghị - sự kiện quốc tế hay triển khai dự án hợp tác phi chính phủ. Việc trao quyền phải đi đôi với trách nhiệm giải trình và tuân thủ các quy định quốc gia, bảo đảm tính nhất quán trong quản lý nhà nước về đối ngoại. Đồng thời, khuyến khích cạnh tranh chính sách lành mạnh giữa các địa phương, trong đó các chính sách ưu đãi đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp cần hướng đến tăng sức hấp dẫn chung của nền kinh tế. Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ đặc thù cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, qua đó giảm khoảng cách phát triển giữa các địa phương.

Hai là, về năng lực cán bộ. Cần tăng cường năng lực chuyên môn và kỹ năng thực thi FTA cho đội ngũ cán bộ làm công tác đối ngoại. Nâng cao kiến thức chuyên môn về FTA và hội nhập quốc tế, tổ chức khóa đào tạo chuyên sâu cho cán bộ đối ngoại, công thương, kế hoạch - đầu tư, tài chính, hải quan về Quy tắc xuất xứ, tiêu chuẩn hàng hóa, thương mại số, dịch vụ xuyên biên giới, lao động - môi trường, thương mại xanh; cách nhận diện rào cản kỹ thuật, cơ chế phòng vệ thương mại, các quy trình pháp lý trong EVFTA, CPTPP, RCEP; bồi dưỡng kỹ năng thực hành đối ngoại hiện đại, trang bị kỹ năng đàm phán quốc tế, thuyết trình, ngoại ngữ chuyên ngành thương mại - đầu tư - pháp lý quốc tế, kỹ năng tổ chức hội nghị, sự kiện quốc tế. Xây dựng đội ngũ kế cận - chuyên viên trẻ chất lượng cao nhằm tạo nguồn nhân sự trẻ thông qua tuyển dụng, luân chuyển nội bộ từ các ngành kinh tế, luật, thương mại, quốc tế học; có chính sách khuyến khích nhân tài hội nhập quốc tế, như cấp học bổng, cử đi đào tạo ở nước ngoài, chế độ khen thưởng theo kết quả dự án đối ngoại; từng bước hình thành đội ngũ “chuyên gia hội nhập địa phương”, đủ năng lực tham mưu và làm việc độc lập trong môi trường quốc tế.

Ba là, về hỗ trợ doanh nghiệp. Nhằm tăng cường năng lực cạnh tranh, khả năng tham gia chuỗi cung ứng và mức độ tận dụng ưu đãi FTA của doanh nghiệp địa phương thông qua các hoạt động đối ngoại kinh tế chủ động - đồng hành - hỗ trợ thực chất, cần xây dựng Trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp hội nhập FTA cấp tỉnh. Đây là đầu mối tư vấn, hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện các cam kết FTA; cấp chứng nhận xuất xứ (C/O), hướng dẫn quy trình truy xuất nguồn gốc, đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế; cung cấp dịch vụ đào tạo, tư vấn chiến lược xuất khẩu, hỗ trợ chuyển đổi mô hình sản xuất theo hướng xanh, số hóa và bền vững - phù hợp tiêu chuẩn CPTPP, EVFTA, RCEP. Hỗ trợ chuyển đổi số và xanh hóa sản xuất, hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng phần mềm quản trị chuỗi cung ứng để quản lý truy xuất nguồn gốc và tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế; triển khai Quỹ hỗ trợ chuyển đổi xanh FTA - đồng tài trợ từ ngân sách địa phương và các tổ chức quốc tế (như Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Cơ quan Hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA)) giúp doanh nghiệp đầu tư công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng, chứng chỉ môi trường; đào tạo chuyên đề “Doanh nghiệp xanh - FTA bền vững” cho ngành dệt may, nông sản, logistics.

Bốn là, về hạ tầng và logistics. Tăng cường năng lực hạ tầng kinh tế đối ngoại - đặc biệt là logistics, cảng biển, khu công nghiệp và hạ tầng số sẽ góp phần giảm thiểu chi phí thương mại, rút ngắn chuỗi cung ứng, nâng cao năng lực cạnh tranh xuất nhập khẩu, từ đó tận dụng tối đa các cơ hội thuế quan, đầu tư và chuỗi giá trị toàn cầu mà các FTA thế hệ mới mang lại. Cần chú trọng phát triển hạ tầng giao thông - logistics - yếu tố nền tảng trong chiến lược đối ngoại địa phương, giúp kết nối vùng, quốc gia và quốc tế; phát triển hạ tầng theo hướng “mở - kết nối - bền vững”, tức là phát triển mạng lưới giao thông, khu công nghiệp, trung tâm logistics liên thông với các hành lang kinh tế quốc tế, giảm chi phí thương mại, đồng thời bảo đảm tiêu chuẩn xanh - số hóa - hiệu quả năng lượng. Lồng ghép đối ngoại kinh tế với quy hoạch hạ tầng vùng FTA, mỗi dự án hạ tầng cần được xem như công cụ đối ngoại kinh tế, có khả năng thu hút FDI, hình thành cụm sản xuất - xuất khẩu - logistics liên kết với đối tác FTA. Phát triển hạ tầng logistics số và quản lý thông minh; xây dựng nền tảng “Smart Logistics” cấp địa phương, ứng dụng công nghệ số (IoT, Big Data, AI, Blockchain) trong quản lý vận tải, kho bãi, truy xuất nguồn gốc, cấp chứng từ điện tử (e-C/O), tích hợp dữ liệu logistics địa phương với Cổng thông tin điện tử của Bộ Công Thương.

Năm là, về truyền thông - quảng bá địa phương. Để các doanh nghiệp, nhà đầu tư và cộng đồng quốc tế hiểu rõ, tin tưởng và thúc đẩy hợp tác hiệu quả trong khuôn khổ các FTA thế hệ mới, cần chú trọng vào việc tăng cường quảng bá hình ảnh, sức hấp dẫn quốc tế của địa phương, tạo dựng thương hiệu địa phương gắn với năng lực hội nhập và đầu tư. Trong đó, cần chuyển từ “truyền thông sự kiện” sang “truyền thông chiến lược”. Truyền thông đối ngoại không chỉ giới thiệu hoạt động, mà còn phải định vị rõ hình ảnh - giá trị - năng lực hội nhập của địa phương trong mạng lưới FTA toàn cầu. Truyền thông gắn với mục tiêu hội nhập và xúc tiến đầu tư, mỗi hoạt động đối ngoại, xúc tiến, hợp tác quốc tế cần có kế hoạch truyền thông riêng, được thiết kế hướng đến nhà đầu tư, doanh nghiệp và cộng đồng quốc tế, kết hợp hài hòa giữa truyền thông trong nước và quốc tế. Đẩy mạnh xúc tiến thương mại và đầu tư thông qua truyền thông đối ngoại, tổ chức diễn đàn kinh tế - FTA địa phương. Ứng dụng chuyển đổi số trong truyền thông đối ngoại. Phát triển nền tảng “FTA Digital Hub” của tỉnh, qua đó cung cấp thông tin thị trường, chính sách, đối tác đầu tư; tích hợp dữ liệu truyền thông (tin tức, video, báo cáo, dữ liệu thống kê) trên một hệ thống quản lý tập trung; cho phép doanh nghiệp tra cứu thông tin FTA, tải tài liệu quảng bá và đăng ký tham gia sự kiện trực tuyến.

Có thể khẳng định rằng, đối ngoại địa phương chính là “bánh răng trung gian” kết nối chiến lược hội nhập quốc tế của quốc gia với thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Việc nâng cao vai trò và hiệu quả công tác này không chỉ giúp Việt Nam thực thi đầy đủ và hiệu quả các FTA thế hệ mới, mà còn tạo nền tảng cho một mô hình phát triển bền vững, tự cường và chủ động hội nhập toàn diện, sâu rộng với thế giới./.

------------------------------

(1) Diệu Hoa: “Bắc Ninh: Công nghiệp - dịch vụ bứt phá, tạo nền tảng vững chắc hướng tới mục tiêu 2030”, Cổng Thông tin điện tử Bắc Ninh, ngày 1-10-2025, https://bacninh.gov.vn/news/-/details/37632/bac-ninh-cong-nghiep-dich-vu-but-pha-tao-nen-tang-vung-chac-huong-toi-muc-tieu-2030-22024102
(2) Vinh Thông: “Xây dựng Đà Nẵng thành Trung tâm đổi mới, sáng tạo, công nghệ cao và khởi nghiệp”, Báo Điện tử tiếng nói Việt Nam, ngày 14-9-2025, https://vov.vn/kinh-te/xay-dung-da-nang-thanh-trung-tam-doi-moi-sang-tao-cong-nghe-cao-va-khoi-nghiep-post1229923.vov
(3) Minh Đức: “OCOP Quảng Ninh và chiến lược vươn tầm quốc tế”, Báo Quảng Ninh điện tử, ngày 11-7-2025, https://baoquangninh.vn/ocop-quang-ninh-va-chien-luoc-vuon-tam-quoc-te-3366018.html
(4) Ngọc Xuân: “Thành phố Hồ Chí Minh là cầu nối quan trọng trong hợp tác Việt Nam - Đức”, Báo Điện tử tiếng nói Việt Nam, ngày 24-9-2025, https://vov.vn/xa-hoi/tphcm-la-cau-noi-quan-trong-trong-hop-tac-viet-nam-duc-post1232493.vov
(5)  Thiện Trần: “Pháp tài trợ 1,2 triệu Euro cho dự án quản lý vùng cửa biển và các vịnh ở Quảng Ninh, Hải Phòng”, Trang điện tử Báo Kiểm toán nhà nước, ngày 14-6-2021, http://baokiemtoan.vn/phap-tai-tro-1-2-trieu-euro-cho-du-an-quan-ly-vung-cua-bien-va-cac-vinh-o-quang-ninh-hai-phong-11993.html
(6) Bảo Phương: “Thành phố Hồ Chí Minh khẳng định vai trò tiên phong trong hợp tác với EU”, Báo điện tử Pháp Luật thành phố Hồ Chí Minh,  https://plo.vn/tphcm-khang-dinh-vai-tro-tien-phong-trong-hop-tac-voi-eu-post850189.html
(7) Ngọc Xuân: “Nhiều hoạt động đặc sắc tại Lễ hội Việt - Nhật 2025 tại thành phố Hồ Chí Minh”, Báo Điện tử tiếng nói Việt Nam, ngày 28-2-2025, https://vov.vn/van-hoa/nhieu-hoat-dong-dac-sac-tai-le-hoi-viet-nhat-2025-tai-tphcm-post1158044.vov
(8) Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài từ các FTA thế hệ mới trong bối cảnh đại dịch Covid-19, Trang điện tử Trung tâm WTO và hội nhập, https://trungtamwto.vn/hiep-dinh-khac/18434-thu-hut-dau-tu-truc-tiep-nuoc-ngoai-tu-cac-fta-the-he-moi-trong-boi-canh-dai-dich-covid-19
(9) Đinh Hằng: “Diễn đàn Thương mại Việt Nam-EU: Cơ hội mở rộng chuỗi cung ứng”, Trang tin của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, ngày 14-9-2023, https://baocaovien.vn/tin-tuc/dien-dan-thuong-mai-viet-nam-eu-co-hoi-mo-rong-chuoi-cung-ung/108041.html
(10) Đà Nẵng: Định vị thương hiệu thành phố sự kiện, Cổng thông tin điện tử Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, ngày 17-9-2025, https://bvhttdl.gov.vn/da-nang-dinh-vi-thuong-hieu-thanh-pho-su-kien-20250917104350072.htm
(11) Ngô Huyền: “JICA tiếp tục đồng hành, hỗ trợ Đà Nẵng trong triển khai các dự án quan trọng”, Cổng Thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng, ngày 13-4-2021, https://www.danang.gov.vn/vi/web/dng/w/jica-tiep-tuc-dong-hanh-ho-tro-da-nang-trong-trien-khai-cac-du-an-quan-trong-i
(12) Khánh Ly: “Việt Nam - Đức hợp tác chuyển giao công nghệ năng lượng giảm phát thải”, Trang điện tử Báo Nông nghiệp và Môi trường, ngày 1-10-2025, https://nongnghiepmoitruong.vn/viet-nam-duc-hop-tac-chuyen-giao-cong-nghe-nang-luong-giam-phat-thai-d776280.html