Nhịp cầu hữu nghị

Với vị thế là trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế, xã hội - “trái tim” của cả nước, Thủ đô Hà Nội đã và đang đóng góp những thành tựu quan trọng cho sự phát triển chung, luôn đi đầu trong sự nghiệp phát triển kinh tế, hấp dẫn đầu tư và cũng là điểm đến tin cậy của bạn bè quốc tế. Nền văn hiến Hà Nội cũng là đỉnh cao của văn hóa Việt Nam, nơi gìn giữ nhưng giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, ẩn trong đó là sức sống tiềm tàng, là cốt lõi, tiền đề để dân tộc Việt Nam phát huy những giá trị đặc sắc trong thời kỳ hội nhập quốc tế ngày càng toàn diện, sâu rộng. Điều này đã được thế giới ghi nhận qua danh hiệu “Hà Nội - Thành phố vì hòa bình” và “Hà Nội - Thành phố sáng tạo” do tổ chức Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) trao tặng lần lượt vào năm 1999 và năm 2020.

Trong những thành tựu trên, không thể không kể đến sự đóng góp của công tác đối ngoại trên địa bàn thành phố Hà Nội. Sự phát triển và mở rộng quan hệ hữu nghị, hợp tác nhiều mặt ngày càng sâu rộng, góp phần nâng cao vị thế của Hà Nội trên trường quốc tế. Cùng với hoạt động đối ngoại chung của thành phố, hoạt động đối ngoại nhân dân của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội (HAUFO) tổ chức đã góp phần tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị giữa nhân dân thủ đô Hà Nội với nhân dân thủ đô, các thành phố khác trên thế giới. Khi mới được thành lập vào năm 1992, HAUFO chỉ có 3 hội hữu nghị. Đến nay, HAUFO đã có 24 hội hữu nghị và tổ chức thành viên cùng hàng trăm chi hội hữu nghị ở các đơn vị, quận, huyện với khoảng gần 40.000 hội viên. HAUFO có quan hệ với hơn 40 đối tác trong khu vực và trên thế giới. Với chức năng tổ chức các hoạt động hòa bình, hữu nghị, văn hóa, thể thao nhằm quảng bá hình ảnh Thủ đô Hà Nội đến với bạn bè quốc tế, giúp bạn bè quốc tế hiểu được con người và nền văn hóa Việt Nam với nghìn năm văn hiến. Các hoạt động hòa bình, hữu nghị đã và đang tạo ra nhiều cơ hội hợp tác trên các lĩnh vực, nhất là kinh tế, thương mại, du lịch… Mặt khác, HAUFO còn có chức năng vận động, tiếp nhận các nguồn tài trợ của bạn bè trên thế giới, các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ nhằm hỗ trợ các dự án xóa đói, giảm nghèo cho các vùng sâu, vùng xa của Hà Nội. HAUFO luôn chứng tỏ được nhiệm vụ là cầu nối hữu nghị nhân dân, đầu mối đối ngoại để Việt Nam nói chung, Hà Nội nói riêng hội nhập với thế giới theo phương châm “Việt Nam muốn là bạn và là đối tác tin cậy trong cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hòa bình, độc lập và phát triển”⁽¹⁾.

Hiện thực hóa đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước

Thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng (tháng 1-2021) và Nghị quyết Đại hội XVII của Đảng bộ thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2020 - 2025 (tháng 10-2020), công tác đối ngoại nhân dân của Hà Nội ngày càng nâng cao về chất lượng, hiệu quả hoạt động, đóng góp quan trọng vào công cuộc xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại của cả nước.

Với vai trò là một trong những lực lượng nòng cốt trong công tác đối ngoại nhân dân của Thủ đô, thời gian qua, HAUFO đã phát huy sức mạnh của toàn hệ thống, bám sát phương châm “chủ động, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả”, đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động, nỗ lực triển khai nhiều hoạt động đối ngoại nhân dân, đóng góp vào thành tựu phát triển chung của Thủ đô.

Một là, quán triệt sâu sắc tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị đối ngoại toàn quốc lần đầu tiên, ngày 14-12-2021 về “Xây dựng và phát triển một nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam hiện đại và mang đậm bản sắc dân tộc - trường phái ngoại giao “cây tre Việt Nam”, “gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển” và Chỉ thị số 12-CT/TW, ngày 5-1-2022, của Ban Bí thư, “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao hiệu quả đối ngoại nhân dân trong tình hình mới”, trong đó nêu rõ nhiệm vụ tập trung quán triệt, tạo chuyển biến nhận thức sâu sắc về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của công tác đối ngoại nhân dân, một trong ba trụ cột đối ngoại, tạo nên sức mạnh tổng hợp của nền ngoại giao toàn diện, hiện đại.

Hai là, tích cực củng cố, xây dựng tổ chức vững mạnh, tăng cường sự gắn kết giữa Trung ương với địa phương trên cơ sở phối hợp chặt chẽ với các ban Đảng của Thành ủy Hà Nội, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các sở, ngành, đơn vị, tổ chức đoàn thể của thành phố, chủ động, tích cực xây dựng các chương trình thực hiện Chỉ thị số 04-CT/TW, ngày 6-7-2011, của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XI và Thông tri số 04-TT/TU, ngày 3-11-2011, của Thành ủy Hà Nội, “Về tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại nhân dân trong tình hình mới”; Chỉ thị số 12-CT/TW, ngày 5-1-2022, “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao hiệu quả đối ngoại nhân dân trong tình hình mới”; Chỉ thị số 38-CT/TW, ngày 19-9-2019, của Ban Bí thư, “Về tiếp tục đổi mới, phát huy vai trò và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam trong tình hình mới” và Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam lần thứ VI, nhiệm kỳ 2019 - 2024…, nhằm củng cố hệ thống tổ chức HAUFO và các tổ chức thành viên, phát huy vai trò nòng cốt, đa dạng hóa công tác đối ngoại nhân dân, tranh thủ nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội; đóng góp tích cực vào cuộc đấu tranh chung vì hòa bình, phát triển, tiến bộ xã hội của nhân dân Việt Nam và thế giới. Trong những năm gần đây, mặc dù chịu tác động tiêu cực của dịch bệnh COVID-19 kéo dài nhưng với sự quyết tâm nỗ lực, HAUFO đã tuyên truyền, vận động thành lập Hội Hữu nghị Việt Nam - Bulgaria thành phố Hà Nội, nâng tổng số hội hữu nghị và tổ chức thành viên từ chỗ chỉ có 3 hội hữu nghị khi mới thành lập (năm 1992) lên 25 hội hữu nghị và tổ chức thành viên; thành lập mới 46 chi hội, phát triển rộng rãi mạng lưới hội viên.

Ba là, nỗ lực xây dựng nền tảng xã hội tích cực, thuận lợi, góp phần củng cố và làm sâu sắc hơn tình hữu nghị, thúc đẩy hợp tác với nhân dân các nước láng giềng, các đối tác quan trọng, các nước bạn bè truyền thống và mở rộng quan hệ với các đối tác mới. HAUFO đã tổ chức thành công một số hoạt động đối ngoại quan trọng, để lại dấu ấn đậm nét trong lòng người dân Thủ đô và bạn bè quốc tế, như: Chương trình giao lưu nghệ thuật chào năm mới, du xuân hữu nghị, hành trình hữu nghị; Chương trình chúc mừng tết cổ truyền của một số nước châu Á; Cuộc thi vẽ tranh quốc tế “Em yêu Hà Nội - Thành phố vì hòa bình”; Giải chạy Báo Hà Nội mới vì hòa bình; Giải tennis hữu nghị dành cho các nhà ngoại giao; Ngày đoàn kết với nhân dân Palestine; Đêm nhạc Mỹ Latinh; Hành trình xe đạp hữu nghị vì Hà Nội xanh; các chương trình giao lưu nhân kỷ niệm Ngày thành lập Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)… Đây là những hoạt động thiết thực, có ý nghĩa quan trọng trong việc quảng bá văn hóa của Việt Nam nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng, đồng thời tăng cường tình đoàn kết, sự hiểu biết và hợp tác giữa nhân dân Thủ đô Hà Nội với bạn bè quốc tế.

Bên cạnh đó, HAUFO đã phối hợp với Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam duy trì hoạt động đón các đoàn khách quốc tế đến thăm và làm việc tại Hà Nội, như: Hội hữu nghị Nga - Việt Nam, Viện Cuba hữu nghị với các dân tộc, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Cuba, Hội hữu nghị Nhật Bản - Việt Nam tỉnh Nara (Nhật Bản), Hội hữu nghị đối ngoại nhân dân thành phố Bắc Kinh (Trung Quốc), Hội hữu nghị và hợp tác văn hóa Ấn Độ; đoàn học sinh tiêu biểu của Đài Loan (Trung Quốc), sang thăm và giao lưu với một số trường học tại Hà Nội; đón các đoàn của Câu lạc bộ “Sức mạnh hữu nghị” đến từ Mỹ, Australia, New Zealand theo phương thức ở nhà dân.

Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19, hưởng ứng lời kêu gọi của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội về việc chung tay phòng, chống dịch bệnh COVID-19, HAUFO đã triển khai hiệu quả nhiều hoạt động. Năm 2020, HAUFO đã tích cực tuyên truyền, kêu gọi cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, các cơ quan, đơn vị, các hội thành viên, các tổ chức quốc tế ủng hộ 413.000.000 đồng, 21.000 khẩu trang y tế, 500 bộ quần áo bảo hộ y tế, 1030 suất quà gồm gạo và các nhu yếu phẩm… Năm 2021, HAUFO, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội và các quận, huyện, thị xã đã phối hợp tổ chức chương trình “Đoàn kết chống dịch”, hỗ trợ hơn 1.000 người nước ngoài đang sinh sống, học tập và làm việc tại Hà Nội gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19.

Bốn là, tích cực tranh thủ nguồn lực bên ngoài phục vụ công cuộc xây dựng và phát triển đất nước nói chung, Thủ đô Hà Nội nói riêng, đóng góp tích cực vào cuộc đấu tranh chung vì hòa bình, phát triển, tiến bộ xã hội của nhân dân Việt Nam và thế giới.

Năm là, tuyên truyền nhận thức về đối ngoại nhân dân đến với người dân Thủ đô, như: nắm bắt lợi thế về sự linh hoạt, mềm dẻo trong quan hệ đối ngoại, tạo mạng lưới tại các quận, huyện, thị xã của Thủ đô, là cánh tay nối dài ra khu vực, thế giới; tận dụng bề dày truyền thống trong đối ngoại nhân dân Thủ đô, gây dựng tình hữu nghị bền chặt giữa nhân dân Hà Nội với nhân dân nhiều nước trên thế giới. Đây vừa là kinh nghiệm, vừa là vốn quý, cần được thúc đẩy để cùng với đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước, tranh thủ những điều kiện thuận lợi, phục vụ xây dựng Thủ đô, phát triển đất nước, phát huy vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Sáu là, đổi mới công tác thông tin đối ngoại và nghiên cứu, tham mưu, góp phần quan trọng vào việc tạo dựng thêm các kênh thông tin đối ngoại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ thông tin đối ngoại trong tình hình mới, nhằm quảng bá, giới thiệu về Thủ đô đến với bạn bè quốc tế.

Với những thành tích đã đạt được, HAUFO không chỉ là cầu nối hữu nghị giữa nhân dân Hà Nội với nhân dân các nước trên thế giới, mà còn trở thành hình ảnh của sự tương thân tương ái, sẻ chia cùng giúp nhau vượt qua những thời khắc khó khăn chung của thế giới.

Bối cảnh mới, yêu cầu mới

Có thể thấy, tình hình thế giới và khu vực đang chuyển biến sâu sắc, nhanh chóng, khó lường. Bên cạnh đó, đại dịch COVID-19 tác động sâu sắc, đa chiều tới tất cả lĩnh vực của đời sống quốc tế và mỗi quốc gia, trong đó có Việt Nam. Trong bối cảnh như vậy, trước yêu cầu của Đảng về nâng tầm hoạt động của trụ cột đối ngoại nhân dân tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ và với các trụ cột đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước, ý thức rõ trách nhiệm của công tác đối ngoại nhân dân Thủ đô, vừa vì Thủ đô, vừa vì cả nước, HAUFO xác định:

Thứ nhất, tiếp tục quán triệt sâu sắc Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Chỉ thị số 12-CT/TW, ngày 5-1-2022, của Ban Bí thư, “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao hiệu quả đối ngoại nhân dân trong tình hình mới” và các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước về công tác đối ngoại và đối ngoại nhân dân, tạo chuyển biến nhận thức sâu sắc về vai trò, vị trí, tầm quan trọng và nhiệm vụ công tác đối ngoại nhân dân trong tình hình mới; xây dựng và triển khai các chương trình, kế hoạch hành động thực chất, có chiều sâu, phù hợp với đặc thù của HAUFO cũng như của từng hội hữu nghị và tổ chức thành viên, nhằm nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại nhân, chung sức cùng Đảng bộ và nhân dân Hà Nội phấn đấu vì mục tiêu xây dựng Thủ đô ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại.

Thứ hai, xây dựng bộ máy cơ quan thường trực tinh gọn, tổ chức chặt chẽ, chuyên nghiệp cùng có đội ngũ cán bộ có chuyên môn và ngoại ngữ, năng động, sáng tạo, tâm huyết, có thể đảm nhiệm được nhiều nhiệm vụ; chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ chuyên trách làm công tác đối ngoại nhân dân, góp phần nâng cao hơn nữa chất lượng đội ngũ làm công tác đối ngoại nhân dân Thủ đô, đưa Hà Nội bước sang giai đoạn phát triển mới, cùng đất nước hội nhập quốc tế, với thế và lực mới, vai trò, vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam ngày càng được nâng cao.

Thứ ba, cải tạo, nâng cấp công nghệ thông tin; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và thực hiện nhiệm vụ, hướng đến chuyển đổi số phù hợp với chỉ đạo của thành phố về ứng dụng công nghệ thông tin trong điều hành và cải cách hành chính.

Thứ tư, mở rộng quan hệ đối tác với nhiều cơ quan, tổ chức và các doanh nghiệp, cá nhân mong muốn xây dựng quan hệ hữu nghị, hợp tác với Việt Nam; tích cực hướng dẫn các hội hữu nghị và tổ chức thành viên thành lập chi hội hữu nghị, mở rộng mạng lưới hội viên, đáp ứng nhu cầu phát triển tổ chức; huy động sự tham gia đóng góp của các tầng lớp trong xã hội vào công tác đối ngoại nhân dân của Thủ đô./.

-------------------------

(1) Xem: Nguyễn Lan Hương: “Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội: Nhịp cầu hữu nghị”, Trang thông tin điện tử Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội, ngày 2-11-2028, https://haufo.hanoi.gov.vn/gioi-thieu-ve-lien-hiep