TCCS -  Nhận lời mới của Chủ tịch Đại hội đồng Liên nghị viện các nước ASEAN (AIPA) Puan Maharani và Chủ tịch Quốc hội Iran Mohammad Baqer Qalibaf, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã tham dự Đại hội đồng AIPA-44 và thăm chính thức Iran từ ngày 8 đến ngày 10-8-2023. Chuyến thăm đánh dấu mốc son mới trong quan hệ giữa Việt Nam với các nước trong khu vực.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại Phiên toàn thể thứ nhất AIPA-44 _ Ảnh: TTXVN

Thúc đẩy liên kết đa phương, đóng góp tích cực cho hòa bình và phát triển

Đại hội đồng AIPA-44 năm 2023 có chủ đề: “Nghị viện chủ động thích ứng vì một ASEAN ổn định và thịnh vượng”. Trong phát biểu khai mạc, với vai trò là nước chủ nhà, Chủ tịch Hạ viện Indonesia, bà Puan Maharani cho rằng, AIPA cần tiếp tục bảo đảm một Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) bao trùm, lấy người dân làm trung tâm, hướng tới người dân và luôn hành động, như chống đói nghèo, bất bình đẳng, tạo việc làm và cung cấp tiếp cận các dịch vụ giáo dục và y tế có chất lượng cho người dân, đồng thời phối hợp với các chính phủ để biến các thách thức toàn cầu thành cơ hội. Tham dự Phiên khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã có bài phát biểu quan trọng tại Phiên họp toàn thể lần thứ nhất Đại hội đồng AIPA-44. Chủ tịch Quốc hội đã đưa ra 5 đề xuất:

Thứ nhất, tăng cường đoàn kết, thúc đẩy vai trò trung tâm và giá trị chiến lược của ASEAN; tranh thủ sự ủng hộ của các đối tác và cộng đồng quốc tế trong bảo đảm môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; bảo đảm nguyên tắc độc lập, tự chủ, duy trì đồng thuận với lập trường, quan điểm chung của ASEAN, theo “phương cách ASEAN”; kiên trì lấy hòa bình làm mục tiêu, đối thoại làm công cụ, hợp tác làm phương châm để giải quyết các tranh chấp trên tinh thần thượng tôn pháp luật, phù hợp với các quy tắc, chuẩn mực ứng xử chung và luật pháp quốc tế.

Thứ hai, tăng cường và mở rộng hợp tác nội khối cả về thương mại, đầu tư, du lịch, giao lưu nhân dân và chuyển giao công nghệ, hợp tác tài chính và tiền tệ, hợp tác trong lĩnh vực chuyển đổi số an toàn và bền vững, chuyển đổi năng lượng công bằng. Đồng thời, tăng cường quan hệ ASEAN với các đối tác nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển, ứng phó hiệu quả với những thách thức an ninh phi truyền thống trong khu vực và trên toàn cầu.

Thứ ba, Nghị viện các nước ASEAN cần tiếp tục nâng cao vai trò xây dựng luật, tạo hành lang pháp lý thuận lợi và tăng cường vai trò giám sát chính phủ các nước ASEAN triển khai thành công các Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng ASEAN 2025 trên cả 3 trụ cột: Chính trị - an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội và hướng tới Tầm nhìn sau 2025.

Thứ tư, đề nghị AIPA cần tiếp tục đổi mới, trở thành kênh hợp tác nghị viện có hiệu quả, phối hợp tốt giữa kênh nghị viện và chính phủ các nước, tiếp tục chú trọng tăng cường quan hệ với các đối tác là Quan sát viên của AIPA để tạo ra “sức mạnh tập thể” góp phần hóa giải những thách thức mà khu vực đang phải đối mặt. Trên cơ sở đó, Việt Nam ủng hộ kết nạp Nghị viện Cuba, Thổ Nhĩ Kỳ và Armenia làm Quan sát viên của AIPA.

Thứ năm, tại Đại hội đồng AIPA-44 lần này, Việt Nam đề xuất 3 dự thảo nghị quyết giúp ASEAN có thể khai thác lợi thế về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo phục vụ cho phục hồi và phát triển kinh tế, khai thác tiềm năng để phát triển lĩnh vực nông nghiệp, lương thực và lâm nghiệp. Việt Nam mong muốn nhận được sự đồng tình, ủng hộ của Nghị viện các nước ASEAN.

Trong 5 đề xuất trên, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường đoàn kết, thúc đẩy vai trò trung tâm và giá trị chiến lược của ASEAN; nêu bật tầm quan trọng của Nghị viện các nước ASEAN trong việc tiếp tục nâng cao vai trò xây dựng luật, tạo hành lang pháp lý thuận lợi và tăng cường vai trò giám sát chính phủ các nước ASEAN triển khai thành công các kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng ASEAN 2025. Tại Đại hội đồng AIPA-44 lần này, Đoàn Việt Nam cũng đưa ra 3 sáng kiến thông qua 3 dự thảo nghị quyết về chuyển đổi số do phụ nữ dẫn dắt và vì phụ nữ; thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển giao, ứng dụng và phát triển khoa học, công nghệ phục vụ tăng trưởng và phát triển bền vững; thúc đẩy áp dụng các hướng dẫn của ASEAN về đầu tư có trách nhiệm trong lĩnh vực lương thực, nông nghiệp, lâm nghiệp. Việt Nam cũng đồng bảo trợ một số nghị quyết quan trọng khác. Các dự thảo của đoàn Việt Nam đã được các nước hoan nghênh và tại các cuộc họp Ủy ban đã thống nhất thông qua và trình Đại hội đồng thông qua vào phiên họp cuối cùng.

Hợp tác vì hòa bình và phát triển giữa Việt Nam và Iran

Chuyến thăm chính thức Iran đầu tiên của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng là chuyến thăm của một vị Chủ tịch Quốc hội Việt Nam tới Iran sau 24 năm. Chuyến thăm diễn ra đúng vào dịp hai nước kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Nồng nhiệt chào mừng Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Iran Mohammad Bagher Ghalibaf bày tỏ ngưỡng mộ lịch sử hào hùng và các thành tựu Việt Nam đạt được trong xây dựng và phát triển đất nước; khẳng định Quốc hội và nhân dân Iran luôn coi trọng việc thúc đẩy hơn nữa quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt với Việt Nam, đối tác quan trọng của Iran ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Chủ tịch Quốc hội Iran Mohammad Bagher Ghalibaf _ Ảnh: TTXVN

Lãnh đạo các cấp của Iran đã dành cho Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam sự đón tiếp rất trọng thị và nồng hậu. Với thông điệp “Việt Nam - Iran hợp tác vì hòa bình và phát triển”, chuyến thăm đã thành công tốt đẹp sau 3 ngày làm việc hiệu quả tại hai thành phố Tehran và Isfahan. Các nhà lãnh đạo cấp cao, các học giả, doanh nghiệp và bạn bè Iran đều khẳng định kết quả của chuyến thăm sẽ đưa quan hệ giữa hai nước bước vào giai đoạn phát triển mới, đồng thời nhấn mạnh tin tưởng vào "tương lai hợp tác tươi sáng" giữa hai nước. 

Quốc hội hai bên nhất trí hình thành cơ chế hợp tác trong giám sát triển khai các thỏa thuận hợp tác song phương; góp phần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý với một số văn bản hợp tác được ký kết, trong đó có Hiệp định tương trợ tư pháp về hình sự giữa Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và Bộ Tư pháp Iran và những thỏa thuận hợp tác trong những lĩnh vực hết sức cần thiết cho hợp tác kinh tế như xúc tiến thương mại; kiểm dịch động, thực vật... Chuyến thăm đã tạo động lực mới, đưa hợp tác kinh tế giữa hai nước phát triển thực chất, hiệu quả, tương xứng với quan hệ chính trị tốt đẹp. 

Tại Iran, lần đầu tiên "Diễn đàn chính sách, pháp luật thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư" được tổ chức đã thu hút sự tham gia của hơn 400 đại biểu Iran và Việt Nam. Việt Nam và Iran cũng nhất trí đẩy mạnh hợp tác về khoa học - công nghệ, công nghiệp, y tế, dược phẩm, nông nghiệp...; nhất trí sớm tổ chức Kỳ họp lần thứ 10 Ủy ban hỗn hợp Việt Nam - Iran ngay đầu quý IV-2023. Đây cũng là lần đầu tiên “Tuần văn hóa Việt Nam” được tổ chức với quy mô lớn tại Iran giúp công chúng Iran hiểu hơn về đất nước, con người Việt Nam; tạo tiền đề thuận lợi cho hợp tác nhiều mặt giữa hai nước. 

Bài phát biểu về chính sách của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại Viện Nghiên cứu Chính trị và Quan hệ quốc tế Iran cũng nhận được sự quan tâm của dư luận chính giới, các học giả đánh giá cao việc Chủ tịch Quốc hội chia sẻ tầm nhìn về quan hệ giữa Việt Nam và các nước cũng như nhiều kinh nghiệm quý về phát triển đất nước, đặc biệt là tư tưởng “lấy dân làm gốc”. Trong bài phát biểu này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã nhấn mạnh  tăng cường kết nối và hợp tác hữu nghị thân tình gắn bó Việt Nam - Iran vì hoà bình và phát triển.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã tiếp lãnh đạo Hội hữu nghị Iran - Việt Nam. Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, giao lưu nhân dân là yếu tố, gốc rễ bền chặt nhất trong thúc đẩy quan hệ nhiều mặt giữa các quốc gia; đồng thời bày tỏ mong muốn, ngoài tổ chức giao lưu nhân dân, các hội hữu nghị tiếp tục là cầu nối giữa hai đất nước, góp phần tăng cường sự hiểu biết giữa nhân dân cũng như sự hợp tác giữa các quốc gia. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã tới thăm cán bộ nhân viên Đại sứ quán Việt Nam, gặp gỡ đại diện cộng đồng người Việt Nam tại Iran. Trong không khí đầm ấm và thân tình, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ bày tỏ vui mừng khi biết cộng đồng người Việt luôn đoàn kết, tương trợ lẫn nhau và duy trì tiếng Việt, văn hóa Việt Nam... 

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Iran tiếp tục làm tốt công tác bảo hộ công dân, đồng thời nêu rõ Đảng và Nhà nước luôn coi cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là một bộ phận không tách rời của cộng đồng dân tộc Việt Nam, là nhân tố quan trọng góp phần tăng cường quan hệ hợp tác, hữu nghị giữa Việt Nam với các nước; đã ban hành nhiều chính sách đặt ưu tiên hàng đầu cho công tác bảo hộ công dân; chăm lo giữ gìn tiếng Việt cũng như bản sắc văn hóa trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài… Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chúc cộng đồng người Việt Nam cùng cán bộ, nhân viên Đại sứ quán tại Iran luôn phát huy tinh thần đoàn kết, đùm bọc lẫn nhau; tuân thủ các quy định pháp luật của nước sở tại; tiếp tục xây dựng hình ảnh đẹp về đất nước, con người Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế, trở thành cầu nối cho quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam với các nước ở khu vực Trung Đông./.

Thùy Linh (tổng hợp)