Cho cơ sở, vì cơ sở chính là chăm lo xây dựng hệ thống chính trị các cấp từ gốc. Đảng bộ và nhân dân huyện Bạch Thông đang tạo bước phát triển mới về chất trong nguồn lực ở cơ sở trong phạm vi toàn huyện.

Những vấn đề đặt ra từ cơ sở

Bạch Thông là huyện tầm trung của Bắc Cạn, một tỉnh nghèo của cả nước. Tuy cận kề và bao bọc 2/3 tỉnh lỵ, tiếp giáp với hầu hết các huyện trong tỉnh, nhưng địa kinh tế Bạch Thông không ưu thế cho giao thương: không gần chợ lớn, chẳng bên sông to, không có cảng, cửa khẩu... Huyện Bạch Thông có hơn 3 vạn dân với 5 dân tộc (Tày 60,2%, Dao 15,2%, Kinh 12,4%, Nùng 11,5%, Hoa 0,6% và số ít đồng bào các dân tộc khác), sống trên diện tích 54.649 ha, trong đó chỉ có 6,1% đất nông nghiệp, còn lại là đất đồi rừng. Do địa hình miền núi, độ dốc lớn, diện tích có thể gieo trồng lương thực đều nhỏ hẹp, manh mún nên chăn nuôi rất nhỏ lẻ, tiểu, thủ công nghiệp chưa phát triển. Tuy hơn 80% diện tích toàn huyện là đồi rừng, nhưng đều là rừng phòng hộ, rừng đang tái sinh... chưa có giá trị thực tế về kinh tế.

Số liệu năm 2007 sau đây nói lên thực lực kinh tế của Bạch Thông: thu ngân sách trên địa bàn đạt 4.968,8 triệu đồng (trong tổng thu ngân sách toàn tỉnh chưa đầy 130 tỉ đồng), trong khi đó chi ngân sách cho huyện là 49.402,5 triệu đồng.

Về nhân tố nguồn lực con người của Bạch Thông có thể thấy:

Đảng bộ Bạch Thông có 2.064 đảng viên, sinh hoạt ở 37 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc. Từ năm 2006 đến nay, Bạch Thông không còn thôn, bản “trắng” đảng viên. Theo kết quả phân loại hằng năm, từ năm 2005, Đảng bộ huyện Bạch Thông không có tổ chức cơ sở đảng yếu, kém; số đảng viên vi phạm tư cách năm 2006 là 13, năm 2007 là 14 trường hợp. Cấp ủy huyện và xã tổng cộng là 225, trong đó 195 đồng chí là người dân tộc thiểu số (chiếm 86,6%); học vấn: trung học phổ thông 141 (62,6%), đại học, cao đẳng 49 (26,7%), trung cấp 36 (16%), chưa qua đào tạo 140 (62%); trình độ lý luận chính trị: 3 cử nhân, 9 cao cấp, 53 trung cấp, 157 chưa học. Riêng cán bộ xã, thị trấn trong toàn huyện có tới 4,4% trình độ văn hóa tiểu học, hơn 50% đảng ủy viên có trình độ trung học phổ thông, 82% chưa qua đào tạo chuyên môn, 83% chưa học lý luận chính trị. Như vậy, về học vấn, đội ngũ cán bộ chủ chốt của Bạch Thông (chủ yếu cấp ủy cơ sở) so với mặt bằng chung của cấpủy cơ sở cả nước còn thấp.

Ban Chấp hành Đảng bộ huyện đã đánh giá thực chất năng lực lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng thuộc Đảng bộ Bạch Thông cơ bản chưa ngang tầm với yêu cầu vươn lên để xóa nhanh đói, giảm mạnh nghèo, tích cực chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng dần mức sống của nhân dân các dân tộc trong huyện. Hơn thế, khả năng thích ứng cơ chế mới của hầu hết các tổ chức cơ sở đảng chậm, vẫn nặng tư duy bao cấp, trông chờ ngân sách nhà nước, thiếu chủ động tạo nguồn nội lực từ cơ sở, lúng túng trong việc xử lý những vấn đề đặt ra ở ngay địa phương mình đảm trách, vai trò hạt nhân chính trị chưa ngang tầm, nhất là việc tìm kiếm phương thức phát triển kinh tế thôn, bản, xã, thị trấn nhanh, bền vững còn hạn chế.

Đội ngũ người lao động của Bạch Thông vốn giàu truyền thống yêu nước, cần cù, dũng cảm, được thử thách và chứng tỏ trong suốt chiều dài lịch sử quê hương. Hơn 80% dân số toàn huyện là đồng bào dân tộc thiểu số, mặt bằng dân trí chưa cao, ngàn đời nay gắn bó với núi rừng, quen sống theo tập quán kinh tế tự cấp, tự túc. Hộ gia đình là đơn vị kinh tế cơ bản, kết hợp trồng trọt và chăn nuôi nhỏ, đơn lẻ, chưa phát triển thành kinh tế hàng hóa theo quy mô thôn, bản hoặc xã. Do vậy, người lao động vẫn mang nặng tác phong tiểu nông, kinh tế tự trang trải, thường bằng lòng với những gì đã có, chỉ cần làm đủ ăn theo nếp sống cũ, ít mạnh dạn tìm tòi cách mới để làm giàu. Thói quen này sẽ khó thay đổi, nếu không có sự hướng dẫn của các cơ quan chức năng hoặc tác động trực tiếp của kinh tế hàng hóa thông qua các doanh nghiệp.

Người và đất Bạch Thông là thế. Vấn đề là làm thế nào xóa được đói, giảm được nghèo, nhanh chóng đưa nền kinh tế phát triển, nâng cao đời sống nhân dân? Câu trả lời trước hết và căn bản vẫn tùy thuộc vào chất lượng lãnh đạo của Đảng bộ huyện.

Tăng cường hướng về cơ sở, cùng cấp ủy cơ sở giải quyết tốt hơn việc dân

Ban Chấp hành Đảng bộ Bạch Thông khóa XII chọn việc làm quan trọng vừa trước mắt, vừa lâu dài tạo động lực căn bản cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của huyện nhanh, bền vững là phát triển nguồn lực lãnh đạo của Đảng bộ, mà trước hết là từ tổ chức cơ sở đảng.

Hội nghị lần thứ tư và Hội nghị lần thứ mười Ban Chấp hành Đảng bộ huyện khóa XII đã ra Nghị quyết chuyên đề Về việc tiếp tục tăng cường đi công tác cơ sở, và Vềnâng cao năng lực lãnh đạo của cấp ủy tổ chức cơ sở đảng.

Hai nghị quyết này xác định rõ mục tiêu, nhằm tăng cường sự lãnh đạo thống nhất của Đảng, sự quản lý điều hành của chính quyền trong việc thăm nắm, hướng dẫn cơ sở trên tất cả các lĩnh vực, với tinh thần huyện nắm đến thôn bản, xã nắm đến hộ gia đình. Huy động sức mạnh tổng lực của cả hệ thống chính trị vào việc hướng dẫn, tổ chức nhân dân thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng mà Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp đã đề ra, trong đó có Nghị quyết đại hội Đảng bộ huyện Bạch Thông lần thứ XII. Từng bước góp phần nâng cao nhận thức của cấp ủy và từng cấp ủy viên, thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của tổ chức cơ sở đảng theo quy định của Ban Bí thư về vai trò lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy. Khắc phục bệnh quan liêu, xa dân, củng cố mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với dân; góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, chất lượng, hiệu quả công tác của các tổ chức đoàn thể ở thôn bản, tổ dân phố. Từ chất lượng cấp ủy, chất lượng cán bộ chủ chốt tất yếu sẽ lan tỏa, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong từng tổ chức cơ sở đảng và nhân dân toàn huyện.

Để đạt được các mục tiêu trên, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Bạch Thông cũng chỉ rõ một số nhiệm vụ và giải pháp chính:

- Thống nhất về nguyên tắc, chặt chẽ về tổ chức, phân công cụ thể các đồng chí trong ban chấp hành đảng bộ, cán bộ chủ chốt các cơ quan ban, ngành, đoàn thể từ huyện đến các xã, thị trấn phải thực hiện tốt phương châm huyện nắm và hiểu đến thôn, bản, xã nắm và hiểu đến hộ, và xác định đó cũng là nhiệm vụ chính trị được giao.

- Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất của Đảng và chính quyền các cấp trong việc tổ chức thăm, nắm, hướng dẫn cơ sở. Thông qua các kênh, Ban Thường vụ Huyện ủy thường xuyên cung cấp đầy đủ thông tin, chủ trương, chính sách và cập nhật những diễn biến của địa phương tạo nên sự thống nhất nhận thức và hành động trong đội ngũ cán bộ công chức toàn huyện. Bí thư đảng ủy xã, thị trấn chịu trách nhiệm trước Huyện ủy trong việc phân công cán bộ, đảng viên thăm, nắm, giúp đỡ các hộ gia đình trong từng thôn, bản. Các chi bộ thôn bản, tổ dân phố gắn nhiệm vụ nắm từng hộ với việc nâng cao hiệu quả lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng.

- Nâng cao chất lượng thăm, nắm, hướng dẫn cơ sở một cách thiết thực. Cán bộ cấp ủy và chính quyền huyện cũng như xã được phân công phụ trách địa bàn phải dành thời gian thích đáng tới cơ sở nắm tình hình, dự sinh hoạt của các tổ chức trong hệ thống chính trị cơ sở, giải đáp, giúp đỡ, tháo gỡ những vướng mắc nảy sinh, đồng thời phổ biến, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị, chủ trương của cấp trên. Cấp ủy và chính quyền các cấp lấy việc hoàn thành nhiệm vụ nắm và hướng dẫn cơ sở làm tiêu chí quan trọng đánh giá, phân loại tổ chức cơ sở đảng, đảng viên và bình xét thi đua hằng năm. Đưa chế độ thông tin, báo cáo trở thành nền nếp, dân chủ để “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, đồng thời tạo được kênh thông tin từ dân lên xã, huyện một cách trực tiếp, nhanh nhất, chính xác nhất.

- Từng cấp ủy viên và người đứng đầu cấp ủy phải nhận thức đầy đủ và sâu sắc chức năng, nhiệm vụ của chi, đảng bộ lãnh đạo thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị ở cơ sở theo quy định của Ban Bí thư đối với mỗi loại hình tổ chức cơ sở đảng và nhiệm vụ của mỗi cấp ủy viên được phân công. Muốn vậy, trước hết mỗi cán bộ phải tích cực tự học tập, nghiên cứu để nâng cao toàn diện trình độ của mình ngang tầm với yêu cầu công việc trong điều kiện hiện nay. Gương mẫu, đi đầu trong thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nói đi đôi với làm, có phong cách chỉ đạo cụ thể, sâu sát thực tiễn, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Đồng thời, Huyện ủy thường xuyên mở các lớp bồi dưỡng tri thức, kỹ năng, nghiệp vụ cho cấp ủy viên và bí thư cấp ủy cơ sở.

- Tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, công tác cán bộ và nâng cao năng lực công tác của các cấp ủy, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể. Bộ máy tinh gọn phải gắn với cách làm việc khoa học, hiệu quả, có như vậy mới dành nhiều thời gian cho cơ sở mà công việc chuyên môn không ách tắc. Các cấp ủy, cơ quan, ban, ngành phải có kế hoạch, chương trình nắm và hướng dẫn cơ sở theo địa bàn được phân công.

- Đổi mới phương pháp lãnh đạo của cấp ủy, gắn với hiệu quả thực hiện nhiệm vụ chính trị trên cơ sở giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng, vừa phát huy tốt hơn vai trò quản lý, điều hành của chính quyền, nâng cao hơn chất lượng hoạt động của các đoàn thể, của cán bộ công chức và các tầng lớp nhân dân trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị ở cơ sở. Nội dung sinh hoạt cấp ủy định kỳ phải kiểm điểm sâu sắc các nhiệm vụ đã quyết nghị, từng cấp ủy viên thể hiện chính kiến của mình trong đánh giá, nhận định tình hình, phân tích nguyên nhân, xây dựng phương hướng nhiệm vụ tiếp theo sát với thực tế. Nghị quyết phải ngắn gọn, cụ thể, dễ hiểu, giải pháp phù hợp với mục tiêu, nhiệm vụ. Chính quyền và tổ chức đoàn thể các cấp phải có chương trình triển khai thực hiện bằng sức mạnh của cả hệ thống chính trị cơ sở.

Bước phát triển mới

Bám sát mục tiêu xác định, nắm vững nhiệm vụ đặt ra, sáng tạo có nguyên tắc trong từng giải pháp khi tổ chức thực hiện hai nghị quyết trên, tình hình cơ sở ở Bạch Thông đã có những chuyển biến tích cực.

Thứ nhất, hầu hết các cấp ủy viên và người đứng đầu cấp ủy cơ sở trong toàn Đảng bộ huyện Bạch Thông đã nắm vững vai trò, vị trí, chức năng, nhiệm vụ của tổ chức cơ sở đảng và từng chức danh trong tổ chức cơ sở đảng. Điều này được thể hiện qua hoạt động một cách đồng bộ, nhịp nhàng và khoa học hơn của cả hệ thống chính trị cơ sở trong việc thực hiện nghị quyết của Đảng bộ các cấp về phát triển kinh tế xã hội địa phương trong thời gian qua.

Thứ hai, do được trực tiếp gắn bó với cán bộ cấp huyện qua mọi việc nên cán bộ chủ chốt, đảng viên cơ sở tiếp thu những tri thức mới về phương pháp, cách thức khi giải quyết những vấn đề đặt ra từ cơ sở. Khi nguồn lực lãnh đạo chuyển biến tích cực về chất, vai trò hạt nhân lãnh đạo được phát huy, tất yếu tạo nên phong trào cách mạng rộng lớn có tổ chức, có hiệu quả thiết thực. Qua thời gian thực hiện quyết liệt hai nghị quyết trên của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện, các tổ chức đảng, hệ thống chính trị ở cơ sở và nhân dân Bạch Thông đã cơ bản hoàn thành kế hoạch và các chỉ tiêu kinh tế - xã hội sau 2 năm rưỡi thực hiện nghị quyết đại hội đảng các cấp.

Thứ ba, thông tin hai chiều từ trên xuống và từ cơ sở lên được thông suốt, cập nhật, trong phạm vi toàn huyện. Vì vậy, những chủ trương mới từ trên xuống, những nảy sinh, vướng mắc, khó khăn từ cơ sở, những tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, đảng viên, nhân dân đều được cấp ủy và cán bộ chủ chốt các cấp cùng nhận thức, cùng bàn bạc dân chủ với nhân dân để tìm ra lời giải đúng, kịp thời. Mối quan hệ Đảng - dân được tăng cường gắn bó chặt chẽ từ cơ sở. Sự đồng thuận này là nguyên nhân cơ bản tạo nên nguồn lực tổng hợp của địa phương cùng xây dựng quê hương. Do đó, trong những năm qua ở Bạch Thông không có điểm nóng, không có tình trạng theo đạo trái phép, không có vấn đề phức tạp nổi cộm ảnh hưởng tới lòng tin của nhân dân đối với Đảng ở các cấp.

Thứ tư, tăng cường hướng về cơ sở góp phần quan trọng vào việc củng cố, nâng cao chất lượng tổ chức đảng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở. Đây là vấn đề mấu chốt nhằm tới của hai nghị quyết nói trên của Đảng bộ Bạch Thông.

Thời gian thực hiện chưa dài, song do tính đúng đắn và giải quyết trúng vấn đề, Đảng bộ và nhân dân huyện Bạch Thông đang chứng kiến bước phát triển mới về chất trong nguồn lực lãnh đạo của huyện - nhân tố quan trọng hàng đầu đưa Bạch Thông phát triển từng bước vững chắc./.