Thông điệp liên bang 2019: Khẳng định quyết tâm mang lại cuộc sống thịnh vượng cho người dân Nga

Tổng thống Nga V. Putin đọc Thông điệp Liên bang 2019. Ảnh: TTXVN

Với các vấn đề đối nội, về kinh tế, Tổng thống V. Putin đặt mục tiêu nước Nga cần tiến lên phía trước, tăng tốc độ phát triển. Theo ông, người dân Nga trong năm 2019 cần phải cảm thấy cuộc sống cải thiện nhờ việc thực hiện các dự án quốc gia và dựa trên đánh giá của người dân, đến đầu năm 2020 sẽ tổng kết việc thực hiện các dự án quốc gia và đánh giá kết quả hoạt động của chính quyền tất cả các cấp. Tổng thống V. Putin cho rằng, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao là biện pháp duy nhất để chiến thắng đói nghèo ở Nga. Nền kinh tế Nga đến năm 2020 cần tăng 6% - 7%; tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư và luật pháp; tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho đầu tư trong lĩnh vực khởi nghiệp công nghệ cao; loại bỏ những cản trở tự do kinh doanh. Đến năm 2025, Nga phải lọt vào danh sách các nước hàng đầu trên thế giới về công nghệ gen và thông tin.

Về các vấn đề xã hội, Tổng thống V. Putin đề nghị giảm thuế bất động sản đối với gia đình nhiều con và các gia đình có từ 3 con trở lên sẽ nhận được hỗ trợ bổ sung từ ngân sách liên bang. Theo ông, Chính phủ và Ngân hàng trung ương cần đề ra chương trình hỗ trợ xây dựng nhà ở cá nhân, cần tạo điều kiện để các gia đình không chỉ mua nhà ở xây sẵn mà còn xây nhà trên mảnh đất của mình. Trong giai đoạn 2023 - 2024, Nga sẽ phục hồi việc tăng dân số tự nhiên. Hiện nước Nga đang trong giai đoạn dân số học phức tạp với tỷ lệ sinh giảm.

Về văn hóa, giáo dục, Tổng thống V. Putin yêu cầu các trường học Nga cần chuyển sang điều kiện học tập hiện đại trong vòng 2 năm tới; đưa mạng internet tốc độ cao vào tất cả các trường học của Nga trước cuối năm 2021. Về y tế, Tổng thống V. Putin giao nhiệm vụ đến cuối năm 2020, người dân cần được tiếp cận với dịch vụ y tế tại tất cả các khu vực trên đất nước. Số hóa trong lĩnh vực y tế cũng cần được thực hiện trong vòng 3 năm.

Trong thông điệp liên bang 2019, Tổng thống V. Putin cũng nhấn mạnh, Nga đã tạo ra sự đột phá về kỹ thuật trong lĩnh vực quốc phòng. Thành tựu tàu lượn siêu thanh được phóng thành công là một trong số nhiều thành tựu trong ngành công nghệ quốc phòng Nga. Đề cập tới các khí tài quân sự mà Nga sở hữu, Tổng thống V. Putin cho biết, tàu ngầm hạt nhân không người lái đầu tiên Posedon của Nga (mà NATO gọi là Kanyon) sẽ đi vào hoạt động vào mùa Xuân này. Ngoài ra, theo Tổng thống V. Putin, Hải quân Nga sẽ tiếp nhận 7 tàu ngầm đa năng mới sớm hơn kế hoạch 2 - 3 năm, đúng theo chương trình vũ khí quốc gia nhằm mục đích bảo vệ lợi ích quốc gia của Nga.

Về những trọng tâm đối ngoại, trong Thông điệp liên bang 2019, Tổng thống V. Putin dành một phần nội dung để nói đến Mỹ liên quan tới Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF). Tổng thống V. Putin khẳng định, Nga muốn có quan hệ hữu nghị với Mỹ và mọi hành động của Nga chỉ mang tính phòng thủ. Mặc dù thừa nhận INF đã lỗi thời nhưng Tổng thống V. Putin cho rằng, Mỹ đã sử dụng những cáo buộc bịa đặt đối với Nga để rút khỏi hiệp ước này. Tổng thống V. Putin khẳng định, Nga sẽ không tìm kiếm xung đột và không khơi mào triển khai các tên lửa tầm trung nhằm đáp trả việc Mỹ rút khỏi INF, song Tổng thống V. Putin cũng tuyên bố sẽ đáp trả tương xứng trước bất kỳ việc triển khai tên lửa này tại châu Âu, bằng cách không chỉ nhắm tới những nước bố trí các tên lửa này mà ngay cả Mỹ. Ngoài ra, liên quan tới quan hệ của Nga với các nước khác, Tổng thống V. Putin khẳng định Nga sẽ tiếp tục chính sách hoàn toàn cởi mở, cùng lúc bảo đảm chủ quyền, độc lập quốc gia.

Saudi Arabia tăng cường quan hệ với các nước châu Á

Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman. Ảnh: TTXVN

Thái tử Saudi Arabia, Mohammed bin Salman thực hiện chuyến công du tới 3 quốc gia lớn của châu Á là Pakistan, Ấn Độ và Trung Quốc từ ngày 17 đến 22-02. Chuyến công du là cơ hội để lấy lại “danh tiếng” và vị thế không chỉ cho riêng người kế thừa ngôi vị của Saudi Arabia mà còn cho cả quốc gia vùng Vịnh này sau những rắc rối liên quan tới cái chết của nhà báo Saudi Arabia Jamal Khashoggi tại Thổ Nhĩ Kỳ năm 2018.

Tại chặng dừng chân đầu tiên ở Pakistan, Thái tử Mohammed bin Salman ký 7 thỏa thuận và bản ghi nhớ đầu tư trị giá 20 tỷ USD với Pakistan. Hầu hết các thỏa thuận này có liên quan đến các dự án năng lượng, dầu mỏ. Theo Thái tử Mohammed bin Salman, con số 20 tỷ USD chỉ là sự khởi đầu cho một quan hệ kinh tế giúp gắn kết hai quốc gia đồng minh Hồi giáo thêm chặt chẽ hơn. Về phần mình, Thủ tướng Pakistan I. Khan cảm ơn sự ủng hộ của Saudi Arabia, khẳng định quan hệ giữa hai nước giờ đây đã lên một “tầm mức chưa từng có”.

Tại Ấn Độ, Thủ tướng Ấn Độ N. Modi và Thái tử Mohammed Bin Salman cam kết hợp tác để ngăn chặn khủng bố và cực đoan. Thái tử Saudi Arabia cũng nhấn mạnh, Riyadh sẽ hỗ trợ New Delhi trong nhiều lĩnh vực, bao gồm thông qua chia sẻ thông tin tình báo; mong muốn mở rộng hợp tác thương mại với Ấn Độ. Thái tử Saudi Arabia hy vọng giá trị thương mại giữa hai nước sẽ đạt hơn 100 tỷ USD trong 2 năm tới. Về phía Ấn Độ, Thủ tướng N. Modi nhấn mạnh Saudi Arabia là một trong những đối tác chiến lược quan trọng nhất của Ấn Độ và một nguồn quan trọng bảo đảm an ninh năng lượng của New Delhi. Thủ tướng N. Modi hoan nghênh đầu tư của quốc gia vùng Vịnh này vào cơ sở hạ tầng của Ấn Độ.

Trong chặng dừng chân cuối cùng là Trung Quốc, Thái tử Mohammed bin Salman có cuộc hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Ủy viên Quốc vụ kiêm Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị. Tại cuộc hội đàm, Thái tử Mohammed bin Salman bày tỏ hy vọng Trung Quốc có thể đóng vai trò lớn hơn trong các vấn đề Trung Đông. Thái tử Saudi Arabia nhấn mạnh Saudi Arabia sẵn sàng cùng Trung Quốc nỗ lực thúc đẩy hòa bình, an ninh và thịnh vượng toàn cầu và khu vực. Về phần mình, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định Trung Quốc là một thị trường xuất khẩu dầu mỏ đáng tin cậy và ổn định và hai nước nên tăng cường hợp tác. Hai bên cam kết tăng cường sự kết nối giữa Tầm nhìn Saudi 2030 và Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Bắc Kinh cũng như thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược toàn diện song phương.

Chuyến công du châu Á lần này được xem là hoạt động đối ngoại lớn nhất của Thái tử Saudi Arabia Bin Salman kể từ khi ông tham dự Hội nghị thượng đỉnh Nhóm Các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) tại Argentina hồi tháng 12-2018. Theo nhận định của các chuyên gia trong bối cảnh Saudi Arabia đang gặp nhiều khó khăn do rạn nứt quan hệ với các đối tác phương Tây liên quan tới cái chết của nhà báo Khashoggi, chuyến công du là cơ hội để Saudi Arabia chứng tỏ với phương Tây rằng, cường quốc vùng Vịnh này vẫn có các đồng minh tại khu vực châu Á. Một mục đích khác trong chuyến công du châu Á lần này là thúc đẩy kinh tế. Bên cạnh các dự án hợp tác đầu tư “đầy hứa hẹn” với Trung Quốc, quốc gia có nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, Saudi Arabia dường như đang muốn trung hòa mối quan hệ, giảm sự lệ thuộc vào Mỹ.

Giai đoạn hợp tác mới giữa Anh và Liên minh châu Phi

Ảnh minh họa. Ảnh: TTXVN

Ngày 21-02, Anh ký đối tác chiến lược mới với Liên minh châu Phi (AU) nhằm đẩy mạnh mối quan hệ giữa Anh với châu lục này. Đây được coi là bước tiến quan trọng trong quan hệ giữa Anh với Lục địa đen.

Phát biểu trước lễ ký đối tác chiến lược tại trụ sở Ủy ban Liên minh châu Phi tại Addis Ababa (Ethiopia), Quốc vụ khanh phụ trách vấn đề châu Phi ông H. Baldwin khẳng định, lập trường của Anh ủng hộ các nhà quan sát viên quốc tế thực thi nhiệm vụ bảo đảm các cuộc bầu cử tự do và công bằng diễn tại Nigeria và Senegal vào ngày 24-02 tới đây. Với tư cách là đối tác chiến lược với các nước châu Phi, Anh tiếp tục giúp đỡ nâng cao năng lực của người dân tại châu lục thông qua các dự án. Đối tác chiến lược mới này sẽ đẩy mạnh hợp tác về an ninh và kinh tế, cùng nhau hướng tới xử lý vấn đề biến đổi khí hậu.

Số tiền trị giá 30 triệu bảng mà Anh cam kết đầu tư vào châu Phi sẽ được thực hiện trong thời gian 3 năm, và một phần ngân sách sẽ được dùng để đào tạo cho những người tham gia công việc gìn giữ hòa bình tại Kenya, giúp giai đoạn đàm phán tiếp theo cho khu vực tự do thương mại châu Phi cũng như hỗ trợ các quan sát viên quốc tế đến giám sát các hoạt động bầu cử tại các nước trong châu lục.

Trong số 53 nước thành viên khối Thịnh vượng chung mà Anh là đầu tàu, có nhiều quốc gia châu Phi đông dân và tiềm năng kinh tế mạnh như Nam Phi, Nigeria, Kenya, Ai Cập, Ghana… Mặc dù trao đổi thương mại với các nước thuộc khối Thịnh vượng chung trên chỉ chiếm 9% tỷ trọng thương mại nước ngoài của Anh, song thị phần này được dự báo có thể tăng đáng kể trong thời gian tới, sau khi London thực thi các chính sách về tự do hóa thị trường, giảm thuế quan và hàng rào phi thuế quan.

Anh là thị trường xuất khẩu lớn nhất của hầu hết các quốc gia châu Phi thuộc khối Thịnh vượng chung. Khi tiến trình Brexit diễn ra khó khăn, thậm chí có thể Anh sẽ không có thỏa thuận có lợi, nhiều nước châu Phi muốn tiếp cận thị trường Anh cũng sẽ không được hưởng các ưu đãi như trước. Nam Phi, Nigeria, Ai Cập, hay Mauritius, những nước có khoảng từ 25% đến 30% lượng hàng xuất khẩu vào EU là tới thị trường Anh, dự báo sẽ phải chịu những tác động nặng nề. Tuy nhiên, London luôn khẳng định sẽ bảo vệ các nền công nghiệp châu Phi mới nổi bằng chính sách thương mại mới thời hậu Brexit, trong đó, những hiệp định thương mại song phương với các nước châu Phi có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế “xứ sở sương mù”.

Trong khi đó, với một thị trường 1,2 tỷ dân, GDP 2.500 tỷ USD, việc các nước châu Phi thành lập Khu vực thương mại tự do châu Phi (AFCFTA) đã mở ra nhiều cơ hội hợp tác lớn để thúc đẩy thương mại nội khối. Chính sách loại bỏ thuế nhập khẩu, vốn được cho là có thể thúc đẩy hoạt động thương mại ở châu Phi cũng sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nước ngoài hoạt động thuận lợi trong khu vực. Giới chuyên gia nhận định, sau khi ký đối tác chiến lược mới với AU, London sẽ tận dụng tối đa các cơ hội này.

Bên cạnh yếu tố kinh tế, tham vọng của London đối với châu Phi đã được Thủ tướng Anh khẳng định: “Một châu Phi ổn định, bảo đảm công ăn việc làm và phát triển là lợi ích chung của toàn thế giới bởi vì xung đột, triển vọng việc làm không mấy sáng sủa và bất ổn kinh tế sẽ tiếp tục dẫn đến tình trạng di cư và các chuyến hành trình nguy hiểm đến châu Âu”. Với những ý nghĩa chiến lược, việc Anh ký đối tác chiến lược mới với AU cho thấy một giai đoạn mới về hợp tác giữa Anh với châu Phi. Đó là quan hệ đối tác bình đẳng, sâu sắc và thực chất hơn, đem lại lợi ích cho cả đôi bên.

Iran - Trung Quốc thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược toàn diện

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị. Ảnh: TTXVN

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif và Chủ tịch Quốc hội Ali Larijanif đã có chuyến thăm Trung Quốc ngày 19-02. Trong bối cảnh khu vực Trung Đông nói riêng và thế giới nói chung đang trải qua những thay đổi lớn, chuyến thăm lần này nhằm khẳng định quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Trung Quốc và Iran, đồng thời cho thấy nỗ lực duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran sau khi Mỹ quyết định rút khỏi thỏa thuận này.

Trong cuộc hội đàm với người đồng cấp Iran Mohammad Javad Zarif tại Bắc Kinh, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tuyên bố Trung Quốc muốn làm “sâu sắc hơn lòng tin chiến lược” với Iran. Về phần mình, Ngoại trưởng Iran Zarif khẳng định mối quan hệ với Trung Quốc rất quý giá đối với Iran. Tehran coi mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với cường quốc châu Á này là một trong những mối quan hệ quan trọng nhất của nước này. Kết thúc hội đàm Ngoại trưởng Iran Zarif và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị khẳng định quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước, đồng thời cam kết nỗ lực duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran sau khi Mỹ quyết định rút khỏi thỏa thuận này và tái áp đặt trừng phạt đối với Iran.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, Ủy viên trưởng Ủy ban thường vụ Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc (Quốc hội) Trung Quốc Lật Chiến Thư đã có cuộc hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Iran Ali Larijani, trong đó đã kêu gọi hai nước hợp tác mạnh mẽ hơn nữa để thúc đẩy các mối quan hệ song phương. Tại cuộc hội đàm, ông Lật Chiến Thư kêu gọi hai bên cần có quan điểm mang tính chiến lược và lâu dài trong các mối quan hệ song phương, không ngừng thúc đẩy sự tin cậy chính trị đôi bên, tăng cường liên lạc và điều phối, đồng thời hỗ trợ lẫn nhau trong các vấn đề liên quan đến lợi ích cốt lõi của mỗi bên. Ngoài ra, ông Lật Chiến Thư cũng nhấn mạnh cần tăng cường hợp tác an ninh chống khủng bố và hợp tác cùng có lợi trong khuôn khổ sáng kiến “Vành đai và Con đường”. Về phần mình, Chủ tịch Quốc hội Iran Larijani cho biết, Iran và Trung Quốc có quan hệ “gần gũi và mật thiết” trong nhiều lĩnh vực, hai bên đều đã ủng hộ lẫn nhau trên trường quốc tế.

Chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Iran Zarif và Chủ tịch Quốc hội nước này Larijani diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa Iran và Mỹ gia tăng căng thẳng sau khi Tổng thống Mỹ D. Trump vào tháng 5-2018 quyết định rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân ký hồi tháng 7-2015 giữa Iran và Nhóm P5+1; tái áp đặt trừng phạt đối với nước Cộng hòa Hồi giáo này. Các chuyên gia phân tích nhận định, với những lợi ích cả trước mắt và lâu dài về kinh tế, chính trị khi duy trì quan hệ với Iran đã khiến Bắc Kinh không do dự đứng về phía quốc gia Trung Đông này. Việc Trung Quốc và Iran tiếp tục khẳng định quan hệ đối tác chiến lược toàn diện cũng như cam kết nỗ lực duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran trong chuyến thăm Trung Quốc lần này của Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cho thấy mối thâm giao bền vững giữa hai nước.

EU nỗ lực khẳng định vai trò trong các vấn đề quốc tế

Đại diện cấp cao EU về chính sách an ninh và đối ngoại F. Mogherini. Ảnh: TTXVN

Ngày 18-02, Hội nghị Hội đồng đối ngoại Liên minh châu Âu (EU) nhằm thảo luận về tình hình hiện tại và xem xét các vấn đề cấp bách trong chương trình nghị sự quốc tế, đã được tổ chức tại Brussels (Bỉ). Diễn ra trong bối cảnh EU trải qua năm 2018 với nhiều biến động, làm gia tăng sự hoài nghi về những giá trị là nền tảng của liên minh, Hội nghị là cơ hội để EU khẳng định vai trò quan trọng trong các vấn đề quốc tế.

Tại cuộc họp Hội đồng đối ngoại EU ngày 18-02, Đại diện cấp cao EU về chính sách an ninh và đối ngoại F. Mogherini cùng bộ trưởng ngoại giao các quốc gia thành viên tập trung thảo luận về tình hình hiện tại và xem xét các vấn đề cấp bách trong chương trình nghị sự quốc tế, đặc biệt là về tình hình Ukraine, cuộc nội chiến tại Syria, cuộc khủng hoảng chính trị tại Venezuela và vấn đề hỗ trợ khu vực vùng Sừng châu Phi.

Về tình hình Ukraine, trong bối cảnh xung đột tại miền Đông Ukraine chưa được giải quyết và tình hình kinh tế quốc gia này đang rất khó khăn, EU khẳng định quyết tâm tăng cường quan hệ với Kiev thông qua sự hậu thuẫn cả về chính trị, tài chính và kinh tế cho nước này. Các bộ trưởng Ngoại giao EU cũng đã đặt mục tiêu can dự tích cực hơn trong vấn đề Ukraine, khi nước này sắp tiến hành cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 3 và bầu quốc hội vào tháng 10 tới.

Tình hình ở Syria, đặc biệt là những diễn biến mới nhất trên địa bàn cũng được các bộ trưởng đưa ra thảo luận. EU tập trung vào cách thức hỗ trợ Đặc phái viên mới của Liên hợp quốc tại Syria G. Pedersen trong nỗ lực tìm kiếm một giải pháp đàm phán lâu dài, bền vững cho cuộc xung đột Syria. Tại hội nghị, các bộ trưởng Ngoại giao EU đã bày tỏ quan điểm ủng hộ đầy đủ và liên tục những nỗ lực của đặc phái viên Liên hợp quốc cho tiến trình hòa bình tại Syria. Các bộ trưởng ngoại giao cũng đã thảo luận việc chuẩn bị cho Hội nghị về “Hỗ trợ tương lai cho Syria và khu vực” lần thứ ba sẽ diễn ra từ ngày 12 đến 14-3 tại Brussels.

Thể hiện vai trò của EU trong vấn đề hỗ trợ khu vực Sừng châu Phi cũng là chủ đề chính của cuộc họp lần này. Đại diện cấp cao EU F. Mogherini đã cung cấp thông tin về tình hình khu vực Sừng châu Phi sau chuyến thăm của bà tới khu vực này từ ngày 09 đến 11-02. Theo bà F. Mogherini, các nhà lãnh đạo đang vượt qua những căng thẳng cũ và mở ra một kỷ nguyên hợp tác mới, đòi hỏi sự tham gia của tất cả các quốc gia trong khu vực, để xây dựng hòa bình và thịnh vượng ở vùng Sừng châu Phi.

Bên cạnh các vấn đề quốc tế “nóng”, các diễn biến mới nhất ở Venezuela và tiến triển của tình hình sau cuộc họp đầu tiên của Nhóm liên lạc quốc tế tại Montevideo, Urugoay, trong đó có sự tham dự của nhiều nước EU, cũng nằm trong chương trình nghị sự của Hội đồng đối ngoại EU lần này./.