Hội thảo khoa học: Nhìn lại 50 năm phong trào Phật giáo ở Miền Nam (1963 – 2013)

Đoàn Chủ tịch điều hành Hội thảo “Nhìn lại 50 năm phong trào Phật giáo ở Miền Nam (1963 - 2013)

Hơn 50 tham luận gửi tới Hội thảo đã tập trung đề cập đến các vấn đề: phong trào chấn hưng Phật giáo đầu thế kỷ XX đến phong trào đấu tranh của Phật giáo miền Nam Việt Nam năm 1963; bối cảnh lịch sử, nhân vật, văn học... trong phong trào Phật giáo miền Nam Việt Nam năm 1963; ý nghĩa, vai trò và bài học lịch sử phong trào Phật giáo miền Nam năm 1963; đồng hành cùng dân tộc, đạo pháp và chủ nghĩa xã hội của Phật giáo trong sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam hiện nay. Hội thảo không chỉ tiếp tục tìm kiếm, làm sáng tỏ cội nguồn, bối cảnh lịch sử, nhân vật, sự kiện, ý nghĩa, vai trò và bài học lịch sử, mà còn là cuộc hành hương tinh thần đặc biệt để trở về, để lắng nghe và cảm nhận bằng trái tim những âm thanh vang vọng, ngọn lửa hào khí sôi sục, bừng sáng từ phong trào vì quyền sống tự do, bình đẳng trong Phật giáo và trong tiến trình lịch sử đất nước của dân tộc Việt Nam.

Với những tư liệu mới, cách tiếp cận trên nhiều phương diện khác nhau, các học giả, nhà nghiên cứu, giảng viên trong nước và quốc tế không chỉ mang đến Hội thảo cái nhìn tổng quan, những nhận thức sống động, mà còn là những trải nghiệm, cảm xúc mới mẻ về một giai đoạn hào hùng của Phật giáo Việt Nam. Cụ thể như tham luận Phong trào đấu tranh của Phật giáo miền Nam Việt Nam năm 1963 - nhìn từ hồ sơ lưu trữ Bộ Ngoại giao Mỹ; Cộng đồng quốc tế với Phong trào Phật giáo miền Nam Việt Nam năm 1963; Cuộc đấu tranh của Phật giáo miền Nam chống Mỹ - Diệm và xu hướng nhập thế trong bối cảnh hiện nay; Vai trò của quần chúng nhân dân trong phong trào Phật giáo miền Nam năm 1963; Tác động của phong trào đấu tranh Phật giáo ở miền Nam Việt Nam năm 1963 đến quan hệ Mỹ - Diệm...

Các đại biểu tham dự Hội thảo

Bên cạnh kết quả nghiên cứu của hơn 50 tham luận gửi tới Hội thảo, các nhà khoa học, nghiên cứu đều khẳng định: phong trào Phật giáo năm 1963 ở miền Nam Việt Nam đã góp phần làm cho chính quyền Ngô Đình Diệm suy yếu và bị lật đổ. Chính vì thế, Phật giáo Việt Nam đã thoát khỏi một cơn pháp nạn, tiếp tục phát huy truyền thống tinh thần nhập thế hành đạo cứu đời, hòa mình vào làn sóng đấu tranh chung của dân tộc trong cuộc cách mạng dân tộc dân chủ ở miền Nam Việt Nam cho đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, đất nước bước vào thời kỳ mới.

Đánh giá về ý nghĩa của Hội thảo này, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Công Lý, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, Hội thảo đã góp phần rút ra nhiều ý nghĩa, bài học bổ ích, để từ đó định hướng Phật giáo luôn đồng hành cùng dân tộc, đạo pháp và chủ nghĩa xã hội trong sự nghiệp đổi mới và hội nhập quốc tế hiện nay của nước ta.

Phát biểu tại Hội thảo, Hoà thượng, Tiến sĩ Thích Trí Quảng, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, nhấn mạnh: Phong trào Phật giáo 1963, đỉnh cao là ngọn lửa thiêng của Bồ tát Thích Quảng Đức vị pháp thiêu thân, đấu tranh đòi hoà bình, công bằng xã hội và bình đẳng tôn giáo, phản đối chế độ độc tài Ngô Đình Diệm dùng vũ lực đàn áp, khủng bố Phật giáo đồ, đã làm nên một mốc son chói lọi trong lịch sử Phật giáo Việt Nam cận đại, cảnh tỉnh và soi sáng thế gian lầm lạc, đồng thời khẳng định vị trí không thể thay thế của Phật giáo trong lòng đất nước và dân tộc Việt Nam./.