1- Thời gian qua, Gia Phú đã phối hợp với các cơ quan chức năng của huyện, tỉnh thực hiện khá tốt công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư cho một bộ phận không nhỏ dân cư trong xã để xây dựng các công trình công cộng. Trong đó, có những công trình trọng điểm, như: 1. Dự án kéo dài đường Trần Hưng Đạo đoạn từ bến xe trung tâm thành phố đến thôn Tiến Cường nối với quốc lộ 4E. Thực hiện dự án này, xã Gia Phú phải chuyển 4,5ha đất ở nông thôn, đất nông nghiệp của 69 hộ dân, di chuyển chỗ ở 26 hộ thuộc thôn Tiến Cường, cấp 54 suất tái định cư cho người dân trong thôn; 2. Dự án xây dựng cầu vượt suối Bo trên quốc lộ 4E, Gia Phú phải chuyển 4,2ha đất ở, đất nông nghiệp, ảnh hưởng đến 67 hộ dân, 38 hộ phải di chuyển, cấp 56 suất tái định cư cho người dân hai bên đầu cầu.

Số dân phải di dời và bị ảnh hưởng từ hai dự án nêu trên đều là những hộ đã sinh sống lâu đời trên mảnh đất này. Một số hộ dân là người bản địa, còn lại phần lớn từ các tỉnh miền xuôi lên khai hoang từ những năm 60 của thế kỷ trước. Mấy chục năm khai phá, xây dựng cơ nghiệp, nay phải di dời để nhường đất xây dựng công trình công cộng, vẫn biết đây là việc làm có ý nghĩa kinh tế, chính trị to lớn, song là câu chuyện không dễ đối với người dân nơi đây.

Để dân đồng thuận, phối hợp thực hiện các dự án, Đảng ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể của xã, thôn đã tích cực vào cuộc. Ngoài các cuộc họp ở xã, thôn, cán bộ trực tiếp đến từng gia đình tuyên truyền, vận động, giải thích để dân đồng thuận, phối hợp tốt với các cơ quan chức năng thực hiện bàn giao đất, di dời nhà cửa, chuồng trại, gia súc, gia cầm đến nơi ở mới,… tạo điều kiện để thực hiện dự án. Cả hai dự án nêu trên không có trường hợp nào chính quyền phải thực hiện cưỡng chế. Đây là kết quả của sự tập trung lãnh đạo của cấp ủy, sự vào cuộc tích cực của hệ thống chính trị cơ sở.

2- Sự kiện xảy ra vào đầu tháng 6-2017 tại thôn Tiến Cường đã minh chứng: khi Đảng tập trung lãnh đạo, việc khó mấy cũng thành công. Câu chuyện xảy ra từ ngày 03 đến giữa tháng 6-2017, khi cán bộ mời dân đến họp để nghe Sở Xây dựng xin ý kiến về chủ trương xây dựng một dự án mới trên địa bàn thôn Tiến Cường, người dân ngỡ là công bố quy hoạch dự án nên ngay lập tức từ đêm ngày 3 đến ngày 05-6-2017, nhiều hộ trong thôn đã dựng mấy chục ngôi nhà trên đất ở nông thôn, đất nông nghiệp và đất chưa được cấp quyền sử dụng với dụng ý để nhận bồi thường, hỗ trợ và nhận đất tái định cư khi dự án chính thức được triển khai.

Theo thống kê của Ủy ban Nhân dân xã, chỉ trong 3 ngày đã có 36/50 hộ trong thôn xây dựng 82 công trình, chủ yếu là nhà khung thép lợp tôn, nhà khung gỗ, nhà xây bằng gạch bê-tông và một số chuồng gia súc xây kiên cố. Trong đó có 61 công trình xây dựng trên đất nông nghiệp, một số công trình xây dựng trên đất ở nông thôn. Đặc biệt, có 9 công trình xây dựng trên đất chưa được cấp quyền sử dụng. Công trình nhỏ có diện tích khoảng 25m², công trình lớn lên tới hàng trăm mét vuông. Một số hộ xây 5 - 6 công trình, cá biệt có hộ xây tới 8 nhà trái phép trên đất nông nghiệp. Đây là sự kiện hy hữu, phức tạp, diễn ra trong khoảng thời gian ngắn, gây xáo động cuộc sống ở vùng quê bán thành thị, bán nông thôn này.

Trước tình hình đó, Huyện ủy Bảo Thắng, Đảng ủy xã Gia Phú tập trung lãnh đạo khắc phục hậu quả, ổn định tình hình. Huyện ủy thành lập tổ công tác do đồng chí Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng Nhân dân huyện làm tổ trưởng, tham gia đoàn có đồng chí Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện, trưởng các ban đảng huyện ủy, trưởng các phòng thuộc Ủy ban nhân dân huyện. Xã Gia Phú huy động toàn bộ cán bộ, công chức xã, cán bộ Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể tham gia tuyên truyền, vận động, thuyết phục người dân. Đồng chí Bí thư, Phó Bí thư thường trực Huyện ủy thường xuyên cập nhật tình hình và có ý kiến chỉ đạo kịp thời.

Với các biện pháp cơ bản, như: tổ chức ngay 2 cuộc đối thoại với dân để nắm chắc tình hình cũng như tâm tư, nguyện vọng của người dân; các tổ công tác chia thành nhiều nhóm đến các hộ dân kiên trì tuyên truyền về Luật Đất đai, Luật Xây dựng và các văn bản liên quan; kiên trì bám dân, thuyết phục liên tục cả ngày lẫn tối để người dân nhận thức được việc làm của mình là trái pháp luật, tự nguyện tháo dỡ công trình xây dựng trái phép.

Đồng chí Phạm Văn Xuân - Phó Bí thư Đảng ủy xã Gia Phú - cho biết: ngoài các biện pháp nêu trên, cán bộ còn tận dụng tất cả các yếu tố tình cảm, tâm lý để tuyên truyền, giải thích với dân. Chẳng hạn, gia đình có con em là đối tượng kết nạp đảng thì tuyên truyền, đề nghị các bậc cha mẹ tạo điều kiện để con em họ phấn đấu thông qua hành động gia đình tự tháo dỡ công trình xây dựng trái phép.

Mặt khác, các cơ quan chức năng tổ chức giải quyết ngay những bức xúc của dân, như: hướng dẫn việc kê khai tách hộ, tách đất ở, đất nông nghiệp theo quy định của pháp luật; huyện Bảo Thắng ứng trước tiền nhà đầu tư còn nợ dân một số khoản theo thỏa thuận khi thực hiện dự án kéo dài đường Trần Hưng Đạo… Khi có một số hộ chấp nhận tháo dỡ công trình xây dựng trái phép thì tuyên dương công khai trên hệ thống loa truyền thanh để tạo hiệu ứng lan truyền. Xã huy động hơn 500 lượt đoàn viên, thanh niên, công an viên, hội viên Hội Cựu chiến binh, hội viên Hội Nông dân tham gia giúp dân tháo dỡ các công trình xây dựng trái phép. Kết quả sau 10 ngày (từ ngày 04 đến ngày 14-6-2017), các tổ công tác đã thuyết phục được toàn bộ 36 hộ dân chấp nhận tháo dỡ công trình xây dựng trái phép, không có hộ nào phải cưỡng chế, tình hình tại thôn Tiến Cường ổn định trở lại. Đây là vụ việc hết sức phức tạp, song do sự tập trung lãnh đạo, chỉ đạo của Huyện ủy, Đảng ủy xã nên đã giải quyết xong trong thời gian ngắn.

Đồng chí Phạm Thị Nhật - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân xã- tâm sự: vụ việc xảy ra quá nhanh, quy mô vi phạm lớn, ban đầu Đảng ủy hết sức lo lắng, quá trình giải quyết gặp không ít khó khăn. Song, được sự chỉ đạo trực tiếp của Huyện ủy, sự giúp sức của tổ công tác của huyện và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị cơ sở nên dù vụ việc rất phức tạp, nhưng được giải quyết nhanh gọn. Qua vụ việc này rút ra bài học cho bản thân cũng như quá trình lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ xã, trong đó bài học hết sức quý giá là: Đảng bộ luôn nắm chắc tình hình dân cư, khi có vụ việc gì xảy ra phải tăng cường bám dân để tuyên truyền, giải quyết thấu tình, đạt lý; phải có sự lãnh đạo tập trung của cấp ủy, sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị; sử dụng đồng thời nhiều biện pháp một cách linh hoạt để tác động đến tư tưởng, tình cảm người dân; và cuối cùng là phải luôn quan tâm giải quyết kịp thời những bức xúc của dân. Qua sự việc, các đồng chí cán bộ chủ chốt của cơ sở thấy vững vàng hơn, tự tin hơn, thể hiện được bản lĩnh của người cán bộ trong lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị ở địa phương.

Kinh nghiệm xử lý vụ việc nêu trên không chỉ của Đảng bộ xã Gia Phú, mà cũng là kinh nghiệm của Huyện ủy Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai, là minh chứng khẳng định sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng - nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam nói chung, ở mỗi địa phương, cơ quan, đơn vị nói riêng. Đây là bài học cần được nêu lên để các địa phương khác cùng tham khảo./.