Triển khai học tập nghị quyết của Đảng - Một số vấn đề đặt ra

Nghị quyết của Đảng là những định hướng chính trị phù hợp với thực tiễn trong từng giai đoạn cách mạng nhằm bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Không chỉ có vậy, nghị quyết của Đảng còn là cơ sở vững chắc để cả hệ thống chính trị, cán bộ, đảng viên và nhân dân tổ chức thực hiện, đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống. Do đó, nếu không chú ý đến việc học tập, triển khai nghị quyết của Đảng thì không thể tạo sự đồng thuận, nhất trí giữa nhận thức và hành động của hệ thống chính trị; của cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân. Chính vì lẽ đó mà sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lưu ý cần phải làm cho nghị quyết của Đảng thấm nhuần vào trong cán bộ, đảng viên và nhân dân là toàn Đảng, toàn dân phải hiểu rất sâu sắc, cặn kẽ những nội dung trong nghị quyết của Đảng. Triển khai, học tập nghị quyết là một việc khó khăn vì các nghị quyết thường có tính khái quát, trí tuệ, khoa học, lý luận cao; các quyết sách đều mang tầm chiến lược nhưng thời gian nghiên cứu, học tập chỉ vài ba ngày, đối tượng theo học đa dạng và có sự khác biệt nhau về trình độ lý luận chính trị, văn hóa... Vậy làm thế nào để triển khai nghị quyết một cách có hiệu quả là một bài toán khó.

Thực tế, việc triển khai học tập nghị quyết của Đảng trong thời gian qua đã đạt được một số thành công nhất định. Đa số các nghị quyết của Đảng, đặc biệt là các nghị quyết của Trung ương đã được phổ biến một cách rộng rãi đến đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân; công tác tổ chức triển khai khá bài bản; nhiều nơi đã có đội ngũ báo cáo viên giỏi; đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức nhìn chung có trình độ lý luận chính trị ngày càng cao nên đã nắm bắt tốt nội dung, tinh thần nghị quyết khi học tập.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề đặt ra về công tác triển khai học tập nghị quyết của Đảng:

Một là, công tác triển khai học tập nghị quyết thường mang tính khuôn mẫu, thiếu sáng tạo. Cán bộ lãnh đạo các cấp được phổ biến nghị quyết từ cấp trên và về phổ biến lại cho những cán bộ, đảng viên cấp dưới và nhân dân. Có thông báo rõ ràng thời gian, địa điểm cho cán bộ, đảng viên và được phát cả tài liệu học tập (các văn kiện hội nghị của Đảng). Sau đó, việc học tập nghị quyết được tiến hành tập trung tại một địa điểm cụ thể, và thông thường có đội ngũ báo cáo viên đã được chọn lọc để phổ biến những nội dung quan trọng của nghị quyết tới đông đảo đảng viên, nhân dân và sau đó báo cáo viên giải đáp một số thắc mắc của người học nghị quyết. Cách thức triển khai học tập nghị quyết như trên còn không ít những hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả thực sự của việc học tập nghị quyết của Đảng, như: số lượng học viên đông, trình độ đa dạng; cơ sở vật chất phục vụ việc học tập chưa bảo đảm, nhiều nơi chỉ có chỗ ngồi, không có bàn nên khó ghi chép.

Hai là, việc học tập chủ yếu mới dừng ở khâu báo cáo nghị quyết mang tính một chiều của báo cáo viên tới đảng viên, nhân dân mà chưa thực sự chú ý đến việc thảo luận, trao đổi giữa báo cáo viên và người nghe; nội dung báo cáo cũng thường nặng tính lý thuyết mà ít vận dụng, liên hệ với tình hình thực tiễn của đất nước, địa phương để cho đảng viên và nhân dân hiểu rõ.

Ba là, thời gian học tập nghị quyết ngắn lại bị rút bớt so với quy định, thường chỉ có 1 buổi; không tổ chức học bù cho những đảng viên vắng mặt; chưa chú ý đúng mức đến việc kiểm tra hiệu quả học tập nghị quyết của đảng viên hay nói cách khác là mức độ nhận thức của đảng viên sau khi học nghị quyết đến đâu. Điều đó đã làm ảnh hưởng rất lớn chất lượng học tập nghị quyết.

Bốn là, việc triển khai học tập nghị quyết ở nhiều nơi vẫn còn mang tính hình thức, qua loa, chiếu lệ mà chưa thực sự chú ý đến chất lượng thực sự.

Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác triển khai học tập nghị quyết của Đảng

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác triển khai học tập nghị quyết của Đảng cần có giải pháp phù hợp nhằm đổi mới công tác triển khai học tập nghị quyết của Đảng trong thời gian tới.

Thứ nhất, nâng cao ý thức học tập và tăng cường tính tự học của đảng viên, nhân dân trong quá trình triển khai học tập nghị quyết

Ý thức học tập nghị quyết của Đảng ở một số cán bộ, đảng viên chưa cao, còn hiện tượng tham gia học tập theo kiểu ghi tên điểm danh, đến học nghị quyết để hoàn thành nghĩa vụ đảng viên mà chưa thực sự quan tâm đến nội dung của nghị quyết. Khi người học còn thiếu ý thức học tập thì chắc chắn hiệu quả học tập sẽ không cao. Bởi lẽ, nội dung truyền đạt dù có phong phú, hấp dẫn bao nhiêu nhưng người học không tích cực tiếp thu thì sẽ không thể đạt chất lượng. Chính vì vậy, việc nâng cao ý thức học tập nghị quyết của đảng viên và nhân dân là giải pháp quan trọng đầu tiên để nâng cao chất lượng triển khai học tập nghị quyết nói chung và tăng cường tính tự học của đảng viên và nhân dân nói riêng.

Trước mắt, cần tập trung vào các giải pháp có tính chất bắt buộc để nâng cao tinh thần học tập của đảng viên, như quản lý chặt chẽ việc học tập nghị quyết của đảng viên từ việc giờ giấc đến sĩ số. Cơ quan tổ chức lớp học có nhiệm vụ theo dõi, quản lý sự hiện diện của cán bộ, đảng viên học tập nghị quyết. Nếu đồng chí nào vắng mặt thì đều bị phê bình trước tập thể và bắt buộc sẽ phải tham dự học lại lớp sau…

Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp mang tính tình thế, bởi lẽ có nhiều cán bộ, đảng viên dự đầy đủ các buổi học tập nghị quyết của Đảng từ đầu đến cuối nhưng vẫn không hiểu rõ nội dung nghị quyết của Đảng. Vì nếu người học không chịu tiếp thu, thiếu vận động, suy nghĩ, tư duy thì dẫn tới việc học cũng không hiệu quả. Do đó, nâng cao tính tự học, tinh thần chủ động, sáng tạo trong học tập, nghiên cứu nghị quyết của Đảng trong đảng viên và nhân dân là giải pháp có tính căn cơ cần hướng tới. Hơn nữa, việc tự học cũng ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng của buổi triển khai học tập nghị quyết của Đảng. Nếu đảng viên và nhân dân, trước khi tham dự các buổi triển khai nghị quyết mà chưa đọc nghị quyết, chưa nắm được những nội dung cốt lõi của nghị quyết thì sẽ gặp khó khăn trong quá trình tiếp thu những nội dung nghị quyết mà báo cáo viên truyền đạt. Vì vậy, việc nghiên cứu nghị quyết trước khi tổ chức buổi triển khai học tập nghị quyết là rất quan trọng.

Thứ hai, tăng cường sự trao đổi, thảo luận trong quá trình học tập nghị quyết

Sự trao đổi, thảo luận trong quá trình học tập nghị quyết thời gian qua không được chú trọng, thậm chí nhiều nơi tổ chức học tập nghị quyết chỉ báo cáo nội dung nghị quyết mà bỏ qua việc trao đổi, thảo luận giữa các đảng viên với nhau cũng như giữa đảng viên, nhân dân và báo cáo viên. Điều này có nguyên nhân là do chất lượng đội ngũ báo cáo viên chưa cao cả về trình độ lý luận cũng như thực tiễn, dẫn đến chưa đủ tự tin để tiến hành trao đổi, thảo luận. Hơn nữa, đảng viên và nhân dân cũng chưa nghiên cứu sâu sắc nghị quyết trước khi triển khai học tập nghị quyết nên cũng không đưa ra được những nội dung lý luận, thực tiễn vướng mắc để trao đổi, thảo luận. Việc thiếu trao đổi, thảo luận trong quá trình học tập đã ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng học tập. Bởi lẽ chỉ có cách tăng cường các hình thức trao đổi, thảo luận nhóm... thì những nội dung cơ bản của nghị quyết mới ăn sâu, tạo sự chuyển biến, thống nhất về tư tưởng và hành động của cán bộ, đảng viên, rồi từ đó từng bước lan tỏa đến quần chúng nhân dân.

Việc trao đổi, thảo luận để hiểu sâu sắc thêm nội dung của nghị quyết hay những vấn đề thực tiễn đang đặt ra đòi hỏi sự làm việc tích cực của cả đội ngũ báo cáo viên và đảng viên, nhân dân.

Thứ ba, cần nâng cao chất lượng, trình độ của đội ngũ báo cáo viên. Nếu người báo cáo viên không đủ năng lực, trình độ truyền đạt những vấn đề thực tiễn làm phong phú, sâu sắc thêm nội dung nghị quyết, không đủ sức dẫn dắt, gợi mở những vấn đề mà đảng viên, nhân dân quan tâm, không hiểu sâu sắc, thấu đáo những nội dung của nghị quyết thì sẽ không đủ tri thức, bản lĩnh, tự tin để chủ động đề xuất các vấn đề trao đổi, thảo luận nhằm làm cho nội dung của nghị quyết thật sự thấm sâu, thấm nhuần trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Thứ tư, phải quan tâm đến công tác kiểm tra, đánh giá hiệu quả học tập nghị quyết của đảng viên, nhân dân

Nếu chúng ta chỉ tiến hành triển khai học tập nghị quyết mà không kiểm tra, đánh giá hiệu quả học tập thì sẽ không chỉ ra được những hạn chế để tìm cách khắc phục. Vì vậy, khâu đánh giá hiệu quả học tập nghị quyết trong đảng viên và nhân dân là giải pháp quan trọng. Mục đích chung của việc triển khai nghị quyết đối với tổ chức đảng, tổ chức đoàn thể là giúp cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu rõ ý nghĩa, tầm quan trọng, những điểm mới và nội dung cơ bản, chủ trương, giải pháp lớn nêu trong các nghị quyết; hướng tới xây dựng chương trình hành động để triển khai thực hiện nghị quyết. Chương trình hành động phải bám sát những quan điểm, tư tưởng chỉ đạo nêu trong nghị quyết và phải thực sự thiết thực, phù hợp với yêu cầu và điều kiện cụ thể của từng địa phương, đơn vị. Nếu muốn kiểm tra hiệu quả học tập của nghị quyết trước hết, các cấp cần kiểm tra các giải pháp, chương trình hành động thực hiện nghị quyết của mỗi đảng viên, nhân dân hoặc tổ chức đảng, đoàn thể. Vì vậy, sau mỗi đợt triển khai học nghị quyết, mỗi cán bộ, đảng viên, nhân dân cũng như các tổ chức đảng, đoàn thể phải xây dựng được chương trình hành động riêng của mình để thực hiện nghị quyết. Việc đánh giá chương trình này với bài thu hoạch là cơ sở để đánh giá chất lượng của báo cáo viên cũng như hiệu quả học tập nghị quyết của cán bộ, đảng viên, nhân dân.

Thứ năm, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, giảm chi phí trong quá trình triển khai học tập nghị quyết

Ứng dụng công nghệ thông tin là giải pháp để giảm chi phí trong quá trình học tập nghị quyết và nâng cao chất lượng học tập. Tuy nhiên, đây là giải pháp đòi hỏi phải có lộ trình, bước đi phù hợp với từng địa phương, đơn vị. Với những đơn vị đã có đủ phương tiện vật chất thì có thể tiến hành triển khai học tập nghị quyết trực tuyến. Cán bộ có thể ở tại cơ quan, đơn vị mình mà vẫn có thể tham gia học tập nghị quyết và vẫn có sự trao đổi, thảo luận. Đặc biệt, hình thức này các cán bộ, đảng viên có thể tiếp thu trực tiếp nghị quyết do các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy báo cáo, những người có trình độ, năng lực, thực tiễn, bảo đảm nghị quyết được phổ biến có sức hấp dẫn, thuyết phục.

Thứ sáu, tìm kiếm nhiều hình thức đa dạng, sáng tạo trong việc học tập nghị quyết

Việc học tập nghị quyết một cách tập trung có ưu điểm là trong thời gian ngắn có thể phổ biến đến nhiều người. Tuy nhiên, bên cạnh hình thức học tập này, chúng ta cần tìm kiếm nhiều hình thức học tập nghị quyết khác, như đẩy mạnh công tác tuyên truyền nghị quyết trên các phương tiện thông tin đại chúng. Yêu cầu đặt ra là các cơ quan thông tin đại chúng khi tuyên truyền nội dung nghị quyết cần thật cô đọng, rõ ràng và tuyên truyền thường xuyên, liên tục.

Ngoài việc tuyên truyền, học tập nghị quyết trên các phương tiện thông tin đại chúng, các tổ chức đảng cần có những hình thức học tập sáng tạo khác, như: mỗi một chi bộ phân công người làm tuyên truyền viên, có nhiệm vụ nghiên cứu nghị quyết và sẵn sàng cùng trao đổi với đảng viên, nhân dân thuộc chi bộ mình để giúp mọi người hiểu sâu sắc nghị quyết.

Như vậy có thể thấy, việc triển khai nghị quyết là một khâu quan trọng để đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống. Tuy nhiên, đây là một công việc rất khó khăn như đã phân tích ở trên. Vì vậy, những giải pháp đề xuất trên hy vọng sẽ là những gợi mở ban đầu làm cho nghị quyết của Đảng thực sự thấm nhuần trong toàn Đảng, toàn dân trở thành hiện thực như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng mong đợi./.