Nhận thức chung về vị trí, vai trò của tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ đảng viên

Sự cần thiết xây dựng tổ chức cơ sở đảng

Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam được thông qua tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định: “Tổ chức cơ sở đảng (chi bộ cơ sở, đảng bộ cơ sở) là nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị ở cơ sở”⁽¹⁾. Quan điểm về vị trí, vai trò của tổ chức đảng cơ sở, được C. Mác và Ph. Ăng-ghen đưa vào điều 5 Điều lệ “Liên đoàn những người cộng sản” năm 1847 - Đảng cộng sản đầu tiên trên thế giới. Hai ông nêu rõ, để thực hiện sứ mệnh, mục tiêu của mình, Đảng cần đến một hệ thống tổ chức rộng khắp, chặt chẽ, đủ sức mạnh để tập hợp, dẫn dắt phong trào cách mạng. C. Mác viết: “Về cơ cấu, Liên đoàn gồm chi bộ, khu bộ, tổng khu bộ, Ban Chấp hành Trung ương và đại hội”⁽²⁾. Theo đó, hệ thống tổ chức của Đảng được thiết lập từ Trung ương đến địa phương với thứ bậc và thẩm quyền rõ ràng. Chi bộ (tổ chức cơ sở nền tảng của Liên đoàn): Được lập ở các địa phương, các thành phố, khu vực có đông công nhân; quy định chặt chẽ về hệ thống tổ chức của Đảng, là cơ sở bảo đảm cho Đảng tồn tại, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả.

Trên cơ sở những luận điểm cơ bản C. Mác, Ph. Ăng-ghen về Đảng và xây dựng tổ chức đảng được tổng kết từ thực tiễn của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế trước sự tấn công liên tục của kẻ thù, V.I. Lê-nin đã tiếp tục đấu tranh bảo vệ tư tưởng của C. Mác, Ph. Ăng-ghen và phát triển hoàn thiện, xây dựng thành học thuyết về đảng kiểu mới của giai cấp công nhân. Theo V.I. Lê-nin, việc xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở đảng trở thành hạt nhân chính trị lãnh đạo thực hiện đường lối của Đảng ở cơ sở; nơi trực tiếp giáo dục, rèn luyện, quản lý đội ngũ cán bộ, đảng viên; liên hệ chặt chẽ với quần chúng và lãnh đạo quần chúng thực hiện lý tưởng của Đảng, là công việc thường xuyên, liên tục. Trong tác phẩm Làm gì? V.I. Lê-nin dạy rằng, để sự nghiệp cách mạng thành công “đòi hỏi phải có cho toàn nước Nga một tổ chức thống nhất gồm những người cách mạng, một tổ chức có khả năng đảm nhiệm việc lãnh đạo các tổ chức nghiệp đoàn của công nhân trong phạm vi toàn Nga”⁽³⁾. Đặc biệt, khi đề cập đến việc thành lập tổ chức đảng ở các công xưởng, nhà máy, các địa phương, V.I. Lê-nin chỉ rõ: “Ở tất cả các tổ chức, các hội, các hiệp hội, không trừ một loại nào... phải tổ chức những tiểu tổ hay những chi bộ Cộng sản... những chi bộ ấy liên hệ chặt chẽ với nhau và với Trung ương Đảng”⁽⁴⁾. Người yêu cầu, sau khi thành lập, các chi bộ phải thực hiện cổ động, tuyên truyền,... thích nghi với mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, với mọi tầng lớp quần chúng lao động; giáo dục đội tiên phong của giai cấp vô sản đủ sức nắm chính quyền và dẫn dắt toàn dân tiến lên chủ nghĩa xã hội; qua thực tiễn ở cơ sở để kiểm nghiệm chủ trương, đường lối và bổ sung, phát triển đường lối của Đảng, nhiệm vụ chính trị của các tổ chức đảng.

Vận dụng sáng tạo quan điểm, tư tưởng của chủ nghĩa Mác - Lê-nin về xây dựng Đảng và trong thực tiễn sáng lập, rèn luyện Đảng ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Để lãnh đạo cách mạng, Đảng phải mạnh. Đảng mạnh là do chi bộ tốt. Chi bộ tốt là do các đảng viên đều tốt”⁽⁵⁾. Qua thực tiễn lãnh đạo cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy rằng: “Chi bộ là nền móng của Đảng, chi bộ tốt thì mọi việc sẽ tốt”⁽⁶⁾; Người viết: “Muốn làm nhà cho tốt thì phải xây dựng nền cho vững, muốn thực hiện kế hoạch tốt phải chăm lo củng cố chi bộ”⁽⁷⁾. Các chi bộ, đảng bộ cơ sở là “tổ chức cơ bản của Đảng”; là hạt nhân chính trị ở cơ sở; là “dây chuyền” để Đảng liên hệ với nhân dân. Tổ chức cơ sở đảng là nơi tiến hành các hoạt động giáo dục, rèn luyện đảng viên, phân công công việc cho đảng viên, kiểm tra và quản lý đảng viên; là nơi đào tạo, rèn luyện cán bộ của Đảng. Điều đó cho thấy, chi bộ, đảng bộ cơ sở có vai trò rất quan trọng là nơi trực tiếp nắm bắt tâm tư nguyện vọng của nhân dân phản ánh với Đảng, để Đảng đề ra đường lối, chính sách đúng đắn, hợp lòng dân, định hướng hoạt động và uốn nắn những lệch lạc của các tổ chức, đoàn thể ở cơ sở.

Hoạt động của chi bộ, đảng bộ cơ sở có ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín, thanh danh của Đảng trong nhân dân. Người chỉ rõ, chi bộ tốt thì “kinh qua chi bộ mà Đảng càng được dân tin, dân phục, dân yêu”⁽⁸⁾. Tổ chức cơ sở đảng thực hiện đưa đường lối, chính sách của Đảng vào nhân dân, tuyên truyền, giáo dục cho nhân dân hiểu và lãnh đạo nhân dân thực hiện. Tổ chức cơ sở đảng còn là nơi kiểm nghiệm, khẳng định sự đúng đắn của đường lối, chính sách của Đảng, đóng góp cho Đảng những sáng kiến, kinh nghiệm để Đảng bổ sung, hoàn chỉnh đường lối, chính sách và đề ra chủ trương, chính sách mới. Chất lượng của chi bộ, đảng bộ cơ sở là một trong những yếu tố quyết định năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Thực tế cho thấy, chỗ nào chi bộ tốt công việc trôi chảy, chỗ nào chi bộ kém, công việc xộc xệch”⁽⁹⁾; như vậy, muốn thực hiện tốt đường lối của Đảng phải chăm lo củng cố chi bộ. Chi bộ tốt thì mọi chủ trương, chính sách của Đảng mới được thi hành tốt, mọi công việc sẽ tiến bộ không ngừng; nếu chi bộ yếu kém thì các chủ trương, đường lối của Đảng không đi được vào cuộc sống.

Quán triệt quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của tổ chức cơ sở đảng trong quá trình xây dựng Đảng và lãnh đạo cách mạng, Đảng ta đã bổ sung, phát triển những điểm mới, nhất quán khẳng định trong các văn kiện của Đảng qua các kỳ đại hội: Sự vững mạnh của các tổ chức cơ sở đảng là điều kiện bảo đảm cho sự vững mạnh của toàn Đảng. Đảng ta chỉ rõ nhiệm vụ, xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên là trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng. Trong công cuộc đổi mới, Đảng tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò to lớn của tổ chức cơ sở đảng: “Những thành tựu đã đạt được, những tiềm năng được khai thác, những kinh nghiệm có giá trị đều bắt nguồn từ sự nỗ lực phấn đấu của quần chúng ở cơ sở mà hạt nhân là tổ chức đảng. Nhưng mặt khác sự yếu kém của nhiều tổ chức cơ sở đảng đã hạn chế những thành tựu của cách mạng”⁽¹⁰⁾.

Sự cần thiết xây dựng đội ngũ đảng viên

Cùng với công tác xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở đảng, việc nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên là một trong những nhiệm vụ đặc biệt quan trọng đối với tổ chức cơ sở đảng và vai trò lãnh đạo của Đảng. Ngay từ khi chính đảng của giai cấp vô sản ra đời, khi nói về con người của tổ chức đảng, di sản lý luận về Đảng và xây dựng Đảng của C. Mác và Ph. Ăng-ghen đã chỉ ra rằng, do yêu cầu lãnh đạo, tổ chức phong trào của đảng cộng sản, mà việc xây dựng tổ chức đảng phải chọn được những người tiên phong để xứng đáng với vai trò tiên phong của Đảng. Các ông yêu cầu, họ phải tiên phong trong hành động và tiên phong về lý luận. C. Mác viết: “Về mặt thực tiễn, những người cộng sản là bộ phận kiên quyết nhất trong các đảng công nhân ở tất cả các nước, là bộ phận luôn luôn thúc đẩy phong trào tiến lên; về mặt lý luận, họ hơn bộ phận còn lại của giai cấp vô sản ở chỗ là họ hiểu rõ những điều kiện, tiến trình và kết quả chung của phong trào vô sản”⁽¹¹⁾. Điều này cho thấy, năng lực, tính tiên phong của đảng viên là điều kiện bảo đảm tính tiên phong của Đảng; muốn vậy thì khâu kết nạp người vào Đảng phải được đặc biệt chú trọng.

C. Mác, Ph. Ăng-ghen chỉ rõ, muốn trở thành hội viên của Liên đoàn, những người cộng sản phải có: “a. Lối sống và hoạt động phù hợp với mục đích ấy; b. Nghị lực cách mạng và nhiệt tình trong công tác tuyên truyền; c. Thừa nhận chủ nghĩa cộng sản; d. Không tham gia vào mọi tổ chức - tổ chức chính trị hoặc tổ chức dân tộc - chống cộng sản và có nghĩa vụ báo cáo với cơ quan lãnh đạo hữu quan về việc mình tham gia một tổ chức nào đó; e. Phục tùng các nghị quyết của Liên đoàn; f. Giữ bí mật mọi công việc của Liên đoàn; g. Được một chi bộ nhất trí kết nạp. Ai không còn đủ những điều kiện ấy sẽ bị khai trừ”⁽¹²⁾.

Kế thừa, phát triển tư tưởng của C. Mác, Ph. Ăng-ghen về xây dựng đội ngũ đảng viên của Đảng và hoàn thiện học thuyết về đảng kiểu mới của giai cấp công nhân trong điều kiện mới, V.I. Lê-nin đã chỉ ra rằng, chất lượng đội ngũ đảng viên là nhân tố quan trọng tạo nên sức mạnh của Đảng. Trong tác phẩm “Nhà nước của công nhân và Tuần lễ Đảng”, lãnh tụ V.I. Lê-nin yêu cầu cần “quan tâm đến việc nâng cao chất lượng đảng viên, đến việc thanh trừ “bọn luồn lọt vào Đảng” ra khỏi hàng ngũ mình, chứ không phải là quan tâm làm tăng thêm số lượng đảng viên”⁽¹³⁾; các chi bộ phải giáo dục đội tiên phong của giai cấp vô sản để họ đủ sức làm thầy, làm người dẫn đường, làm lãnh tụ của tất cả những người lao động.

Quán triệt, phát triển sáng tạo những luận điểm của chủ nghĩa Mác - Lê-nin về chất lượng đội ngũ đảng viên của tổ chức cơ sở đảng, sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ tầm quan trọng của đảng viên. Người viết: “Mỗi đảng viên tốt, mỗi chi bộ tốt là Đảng được mạnh thêm một phần; đảng viên kém, chi bộ kém là những khâu yếu của Đảng”⁽¹⁴⁾; “Đảng mạnh là do các chi bộ mạnh. Chi bộ mạnh là do các đảng viên hăng hái và gương mẫu”⁽¹⁵⁾. Đảng viên là người đóng góp trí tuệ, sáng kiến góp phần xây dựng, hoàn thiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, nhiệm vụ chính trị của tổ chức cơ sở đảng và trực tiếp thực hiện. Trong quá trình thực hiện, đảng viên là người trực tiếp góp phần quyết định đưa đường đường lối, chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng vào cuộc sống.

Đồng thời, đội ngũ đảng viên còn góp phần kiểm nghiệm, khẳng định tính đúng đắn, phát hiện những điều chưa hợp lý trong đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, nhiệm vụ chính trị của tổ chức cơ sở đảng để cấp có thẩm quyền bổ sung, làm cho đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng đúng đắn hơn, để cấp ủy cơ sở sửa chữa, điều chỉnh nhiệm vụ chính trị của cơ sở hoàn chỉnh hơn. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Mọi công việc đều do đảng viên làm. Mọi nghị quyết Đảng đều do đảng viên chấp hành… Mọi khẩu hiệu, mọi kế hoạch của Đảng đều do đảng viên cố gắng thực hiện”⁽¹⁵⁾. Người dạy rằng, nếu không có đảng viên thì lý tưởng cộng sản cao đẹp, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, nhiệm vụ chính trị đúng đắn của tổ chức cơ sở đảng sẽ không trở thành hiện thực. Mặt khác, đường lối, chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng, nhiệm vụ chính trị đúng đắn của tổ chức cơ sở đảng là yếu tố rất quan trọng để đảng viên thực hiện đạt kết quả tốt, đảng viên trưởng thành, tiến bộ.

Đảng viên là “cầu nối” giữa Đảng với nhân dân, điều này được Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Đảng viên là “sợi dây chuyền để liên hệ Đảng với quần chúng”⁽¹⁷⁾. Đảng viên là người đưa đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng vào quần chúng, trực tiếp tổ chức, giáo dục và lãnh đạo quần chúng thực hiện. Họ là người duy trì và tăng cường mối quan hệ giữa Đảng với quần chúng. Người viết: “Mọi chính sách của Đảng đều do đảng viên mà thấu đến quần chúng”⁽¹⁸⁾; “Mỗi đảng viên là một người thay mặt cho Đảng trước quần chúng, để giải thích chính sách của Đảng và của Chính phủ cho quần chúng hiểu rõ và vui lòng thi hành”⁽¹⁹⁾. Một mặt, được Đảng tổ chức, giáo dục và đưa vào phong trào cách mạng, quần chúng sẽ trưởng thành, mối quan hệ giữa đảng viên và quần chúng ngày càng được tăng cường. Mặt khác, phong trào cách mạng của quần chúng là môi trường tốt nhất để giáo dục, rèn luyện đảng viên và sàng lọc đội ngũ đảng viên. Qua phong trào cách mạng của quần chúng, những đảng viên suy thoái, không đủ tư cách đảng viên, không đáp ứng được yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của tổ chức cơ sở đảng và yêu cầu của cách mạng sẽ bị đưa ra khỏi Đảng.

Nhận thức sâu sắc và bổ sung, phát triển quan điểm lý luận của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh về vị trí, vai trò của đảng viên, trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn coi trọng xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên của tổ chức cơ sở đảng. Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XI đã khẳng định: "Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam là chiến sĩ cách mạng trong đội tiên phong của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và dân tộc Việt Nam⁽²⁰⁾. Điều quy định này cho thấy, Đảng là một cơ thể thống nhất, có tổ chức chặt chẽ, mỗi đảng viên là những “tế bào” tạo thành các tổ chức cơ sở đảng và tạo nên Đảng; năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của từng tổ chức cơ sở đảng được quyết định chủ yếu bởi chất lượng của đội ngũ đảng viên của tổ chức cơ sở đảng; chất lượng của từng đảng viên và đội ngũ đảng viên là nhân tố quyết định đến năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu và uy tín, thanh danh của Đảng trước nhân dân.

Công tác xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên hiện nay

Xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên có đủ phẩm chất và năng lực, đáp ứng các yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong từng giai đoạn là nhiệm vụ thường xuyên của Đảng. Trong những năm qua, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành nhiều chủ trương, nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo việc rà soát sửa đổi, bổ sung chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, mối quan hệ công tác của các loại hình tổ chức cơ sở đảng, bảo đảm phù hợp với tiến trình đổi mới, sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên; phát huy tính tiên phong, gương mẫu, trọng dân, gần dân, tin dân, hiểu dân, học dân của cán bộ, đảng viên; tăng cường hơn nữa mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, củng cố và không ngừng nâng cao niềm tin của nhân dân đối với Đảng là nhiệm vụ cơ bản của công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị, góp phần năng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng.

Thực hiện các nghị quyết, kết luận, chỉ thị của Trung ương, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp đã tập trung chỉ đạo cụ thể hóa, tổ chức thực hiện đạt kết quả nổi bật: Tổ chức cơ sở đảng tiếp tục được củng cố, kiện toàn và bổ sung chức năng, nhiệm vụ, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng ở cơ sở và gắn với xây dựng tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cấp ủy viên, bí thư cấp ủy cơ sở được quan tâm; chất lượng sinh hoạt đảng, công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, quản lý đảng viên, đánh giá, xếp loại tổ chức cơ sở đảng được coi trọng, bảo đảm khách quan, toàn diện. Nhiều tổ chức cơ sở đảng đã giữ vững và phát huy vai trò hạt nhân chính trị ở cơ sở; lãnh đạo cán bộ, đảng viên, nhân dân thực hiện có hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và sự chỉ đạo của cấp ủy cấp trên; thực hiện có kết quả nhiệm vụ chính trị và công tác chuyên môn của từng địa phương, cơ quan, đơn vị. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng được nâng lên, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi những biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Đội ngũ đảng viên tăng thêm về số lượng và chất lượng, trình độ, kiến thức các mặt được nâng lên, thể hiện rõ bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định lý tưởng cách mạng trước những diễn biến phức tạp của tình hình trong nước và thế giới. Nhiều cấp ủy viên, cán bộ, đảng viên được rèn luyện, thử thách, trưởng thành qua thực tiễn công tác; thực hiện tốt vai trò, vị trí, nhiệm vụ của người đảng viên, gương mẫu thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; chấp hành nghiêm túc các nguyên tắc trong tổ chức và sinh hoạt đảng; hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, trong đó nhiều đảng viên trẻ được đào tạo cơ bản, có đủ phẩm chất và năng lực, từng bước thích ứng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ mới.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, “chất lượng, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của một số tổ chức cơ sở đảng còn hạn chế, chậm đổi mới phương thức lãnh đạo; chưa kịp thời sửa đổi, bổ sung quy chế làm việc; thực hiện chưa nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ; chất lượng sinh hoạt chi bộ, đảng bộ cơ sở, sinh hoạt cấp ủy, tinh thần tự phê bình và phê bình, công tác đánh giá, xếp loại còn hạn chế; chưa thể hiện rõ vai trò lãnh đạo của Đảng trong giải quyết những khó khăn, bức xúc của nhân dân ở cơ sở”⁽²¹⁾; không ít tổ chức cơ sở đảng chưa thực sự phát huy hết vai trò là nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị ở cơ sở, cầu nối giữa Ðảng với nhân dân, cũng như bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng ở cơ sở. Mô hình tổ chức ở một số loại hình tổ chức cơ sở đảng còn bất cập, chậm được kiện toàn, sắp xếp. Xây dựng tổ chức cơ sở đảng khu vực ngoài nhà nước, nhất là doanh nghiệp tư nhân còn hạn chế, tỷ lệ có tổ chức đảng, đảng viên thấp, vai trò lãnh đạo mờ nhạt, lúng túng cả về nội dung và phương thức hoạt động. Một bộ phận đảng viên năng lực, trình độ, trách nhiệm chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, chưa làm tròn trách nhiệm của mình trước Đảng, Tổ quốc và nhân dân; một số đảng viên phai nhạt lý tưởng cách mạng, thiếu bản lĩnh chính trị; suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”, vi phạm nguyên tắc, kỷ luật đảng, vi phạm pháp luật, ảnh hưởng đến năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, làm suy giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.

Hiện nay, trước những khó khăn, thách thức do tình hình chính trị, an ninh thế giới và khu vực có những biến đổi nhanh chóng, phức tạp, khó lường; mặt trái của nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế; sự chống phá quyết liệt, ngày càng tinh vi của các thế lực thù địch đối với Đảng, Nhà nước; tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, đã ảnh hưởng tiêu cực đến các lĩnh vực của đời sống xã hội. Trong bối cảnh đó, chúng ta cần tiếp tục khẳng định vai trò, ý nghĩa quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; nhất là các cấp ủy, tổ chức đảng phải thường xuyên tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh; nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên của tổ chức cơ sở đảng để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng mới, coi đây là nhiệm vụ then chốt, có ý nghĩa sống còn đối với Đảng.

Một số giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao hơn nữa chất lượng đội ngũ đảng viên trong tình hình mới

Để khắc phục những hạn chế, yếu kém nêu trên, “Tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị ở cơ sở trong sạch, vững mạnh, tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng”⁽²²⁾; trong thời gian tới, các cấp ủy, tổ chức đảng và cả hệ thống chính trị cần thực hiện tốt một số nội dung chủ yếu sau:

Một là, củng cố, kiện toàn mô hình tổ chức cơ sở đảng gắn với việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy, nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên. Quán triệt sâu sắc quan điểm chỉ đạo, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp của Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII, về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Tiếp tục rà soát, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ của các loại hình tổ chức cơ sở đảng; sửa đổi, bổ sung và thực hiện nghiêm túc quy chế làm việc của cấp ủy.

Hai là, đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận chính trị cho đội ngũ đảng viên. Chủ động nắm tình hình, diễn biến tư tưởng, kịp thời định hướng cho đảng viên trước những vấn đề phát sinh; tăng cường trách nhiệm của đảng viên trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác những quan điểm sai trái, thù địch. Đẩy mạnh giáo dục đạo đức cách mạng, nâng cao ý thức tu dưỡng, rèn luyện về bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, “tự soi”, “tự sửa”, đề cao danh dự, lòng tự trọng của đảng viên. Phát huy vai trò của cơ quan thông tấn, báo chí trong công tác thông tin, tuyên truyền, giới thiệu tấm gương đảng viên tiêu biểu, xuất sắc.

Ba là, đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng. Đây là giải pháp rất quan trọng, bảo đảm việc tổ chức thực hiện thắng lợi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị của cấp trên và của đảng bộ, cấp ủy cơ sở. Tập trung vào việc nâng cao chất lượng ban hành, tổ chức thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, kế hoạch công tác hằng năm của cấp ủy, coi đây là một trọng tâm của đổi mới phương thức lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng.

Bốn là, tập trung củng cố, nâng cao chất lượng đội ngũ cấp ủy viên, bí thư cấp ủy ở cơ sở. Đây là nhân tố then chốt nhất của việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của tổ chức cơ sở đảng trong những năm tới. Chú trọng việc rà soát, bổ sung quy hoạch, chuẩn bị tốt nhân sự cấp ủy cơ sở nhiệm kỳ tiếp theo. Xây dựng và thực hiện chương trình, kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo, quản lý, nghiệp vụ công tác đảng cho cấp ủy viên, bí thư cấp ủy.

Năm là, tăng cường công tác quản lý đảng viên; kịp thời rà soát, sàng lọc, đưa ra khỏi Đảng những đảng viên không còn đủ tư cách. Tiếp tục đổi mới công tác đánh giá, xếp loại chất lượng đảng viên; sửa đổi, bổ sung, quy định chặt chẽ việc sinh hoạt đảng.

Sáu là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, hướng dẫn các doanh nghiệp trong việc thực hiện các văn bản của Trung ương về phát triển tổ chức đảng, đoàn thể trong doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước. Kịp thời sơ kết, tổng kết để rút kinh nghiệm từ những mô hình hay, cách làm sáng tạo, những điển hình tiên tiến, hiệu quả và nhân rộng mô hình “chi bộ bốn tốt”.

Quán triệt, thực hiện tốt các nội dung, giải pháp nêu trên có ý nghĩa quan trọng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong tình hình mới, là điều kiện tiên quyết để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, bảo đảm cho mọi hoạt động ở cơ sở tuân thủ và thực hiện thắng lợi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa./.

----------------------------------

(1) Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2016, tr. 35
(2) C. Mác và Ph. Ăng-ghen: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2004, t. 4, tr. 614 - 615
(3) V.I. Lê-nin: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2005, t. 6, tr.193
(4) V.I. Lê-nin: Toàn tập, Sđd, t. 41, tr. 232
(5) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t.15, tr. 113
(6) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 15, tr. 278
(7) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 10, tr. 266
(8) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 10, tr. 278
(9) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 13, tr. 25
(10) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI, Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1987, tr. 141
(11) C. Mác và Ph. Ăng-ghen: Toàn tập, Sđd, t. 4, tr. 614 - 615
(12) C. Mác và Ph. Ăng-ghen: Toàn tập, Sđd, t. 4, tr. 614 - 615
(13) V.I. Lê-nin: Toàn tập, Sđd, t. 39, tr. 255
(14) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 10, tr. 166
(15) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.10, tr. 270
(16) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 7, tr. 235 - 236
(17) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 8, tr. 288
(18) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 7, tr. 235
(19) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 6, tr. 189
(20) Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam, Sđd, tr. 7
(21) Văn kiện Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2022, tr. 156 - 157
(22) Văn kiện Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Sđd, tr. 161