Tổ chức thực hiện các nghị quyết đồng bộ, toàn diện

Nhận thức rõ việc tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là vấn đề cơ bản, cấp bách hiện nay, từ năm 2013, Tỉnh ủy Lai Châu đã tiến hành lãnh đạo, chỉ đạo rà soát, sắp xếp tổ chức bộ máy, cán bộ của các cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh; thành lập tổ công tác của tỉnh và tổ rà soát của các cơ quan, đơn vị, địa phương để thực hiện chủ trương sáp nhập, giải thể một số đầu mối trực thuộc các cơ quan trong tỉnh, khắc phục tình trạng chồng chéo, trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ, sắp xếp, kiện toàn đội ngũ cán bộ gắn với tinh giản biên chế.

Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25-10-2017, “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” và Nghị quyết số 19- NQ/TW, ngày 25-10-2017, “Về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập”, ngày 23-11-2017, Tỉnh ủy Lai Châu đã ban hành Kế hoạch số 116-KH/TU để lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức nghiên cứu, học tập, quán triệt nghị quyết; Kế hoạch số 122-KH/TU, ngày 22-01-2018, về thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW; Chương trình hành động số 24-CTr/TU, ngày 22-01-2018, thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW; đồng thời, xác định rõ những nhiệm vụ quan trọng cần thực hiện theo lộ trình và thực hiện thường xuyên; nhiệm vụ cụ thể cho các cấp ủy trực thuộc và các cơ quan tham mưu giúp việc Tỉnh ủy. Theo đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo, xây dựng và quản lý tổ chức bộ máy, biên chế của hệ thống chính trị; quyết định số lượng biên chế tối thiểu, số lượng lãnh đạo cấp phó tối đa của từng cơ quan, đơn vị, tổ chức trực thuộc tỉnh và cấp phó tối đa của từng tổ chức bên trong các cơ quan, đơn vị trên cơ sở quy định khung của Trung ương. Các cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo cơ quan, đơn vị theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng kế hoạch cụ thể để thực hiện có hiệu quả nghị quyết và kế hoạch của Tỉnh ủy.

Tỉnh tập trung rà soát, sắp xếp, kiện toàn, giảm đầu mối trực thuộc các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội, cơ quan, đơn vị từ tỉnh đến cơ sở và cơ cấu bên trong của từng tổ chức trực thuộc. Các sở, ban, ngành và tương đương rà soát, sắp xếp lại các tổ chức bên trong theo hướng tinh gọn đầu mối; kiên quyết cắt giảm số lượng các tổ chức trùng lắp chức năng, nhiệm vụ; sắp xếp lại phòng, chi cục, trung tâm, ban quản lý dự án và đơn vị sự nghiệp trực thuộc; sáp nhập, sắp xếp, giảm số lượng các ban chỉ đạo tỉnh. Thực hiện thí điểm mô hình về kiêm nhiệm một số chức danh lãnh đạo, quản lý theo hướng dẫn của Trung ương phù hợp với đặc điểm, tình hình của địa phương, cơ quan, đơn vị.

Tỉnh chưa hợp nhất Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Văn phòng Hội đồng nhân dân, Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh thành một văn phòng tham mưu giúp việc chung và đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính theo hướng dân chủ, công khai, minh bạch, chuyên nghiệp. Tỉnh đang tiến hành nghiên cứu thành lập trung tâm phục vụ hành chính công, thực hiện cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông”, bảo đảm tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Để việc tinh giản biên chế theo lộ trình, cần xác định rõ vị trí việc làm, tiêu chuẩn từng chức danh cán bộ, công chức cấp xã. Nghiên cứu, rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách liên quan đến cán bộ, công chức, viên chức và xây dựng đội ngũ. Quy định thực hiện khoán kinh phí đối với một số hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, thống nhất việc khoán kinh phí chi phụ cấp theo định mức cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, bản, tổ dân phố. Rà soát, sửa đổi, bổ sung quy định và thực hiện đổi mới việc phân bổ ngân sách chi thường xuyên đối với các địa phương, cơ quan, đơn vị. Từng bước sắp xếp, kiện toàn, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã; sáp nhập các bản, tổ dân phố chưa đủ tiêu chuẩn theo quy định bảo đảm phù hợp với thực tiễn của tỉnh. Xây dựng kế hoạch hoạt động của các hội quần chúng theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản, tự bảo đảm kinh phí hoạt động và tuân thủ pháp luật, Nhà nước chỉ cấp kinh phí để thực hiện các nhiệm vụ do cấp ủy và chính quyền giao.

Thực hiện chủ trương Trưởng Ban Tuyên giáo đồng thời là Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng chính trị cấp huyện; Trưởng Ban Dân vận đồng thời là Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc ở thành phố Lai Châu, huyện Tân Uyên và các huyện còn lại khi có đủ điều kiện. Duy trì tính bền vững của các chi bộ bản, tổ dân phố, nhất là ở những nơi còn ít đảng viên. Đẩy mạnh xây dựng tổ chức đảng và phát triển đảng viên trong các doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp ngoài nhà nước. Xây dựng, thực hiện kế hoạch khắc phục trưởng bản, tổ trưởng dân phố không phải là đảng viên.

Tỉnh xác định tinh giản biên chế theo đúng mục tiêu đã đề ra (đến năm 2021 giảm tối thiểu 10% biên chế so với năm 2015); cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; giảm số người phục vụ trong từng cơ quan, đơn vị, tổ chức, nhất là khối văn phòng. Bảo đảm chính sách đối với những cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuộc diện phải sắp xếp, cơ cấu lại và tinh giản biên chế. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ, xây dựng chính quyền điện tử, sử dụng hiệu quả hạ tầng công nghệ thông tin, góp phần tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế và nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý, điều hành.

Để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ đó, Đảng bộ tỉnh Lai Châu chú trọng, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng và công tác dân vận, tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động của từng cấp, từng ngành, mỗi cán bộ, công chức, viên chức của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận trong xã hội. Cảnh giác, chủ động có biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh hiệu quả với hoạt động của các thế lực thù địch và phần tử xấu lợi dụng việc sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế để xuyên tạc, chống phá, chia rẽ nội bộ. Qua đó, tiến hành tổ chức sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm, chỉ ra những hạn chế, bất cập để khắc phục; phát hiện những mô hình mới, cách làm hay, hiệu quả để phổ biến, nhân rộng. Tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát việc thực hiện Nghị quyết Trung ương, kế hoạch của Tỉnh ủy; phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu trong thực hiện mục tiêu tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế và xử lý nghiêm những trường hợp lợi dụng việc sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế để tham nhũng, tiêu cực.

Kết quả đạt được sau hơn một năm triển khai thực hiện

Tỉnh Lai Châu đã rà soát, sắp xếp giảm đầu mối trực thuộc các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội và cơ cấu bên trong các tổ chức trực thuộc; sắp xếp lại các tổ chức hoạt động không hiệu quả, các tổ chức có chức năng, nhiệm vụ tương đồng. Sáp nhập 7 đơn vị làm nhiệm vụ y tế dự phòng cấp tỉnh thành Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát dịch bệnh; sáp nhập 3 Trường Trung cấp Y, Trường Trung cấp nghề Dân tộc nội trú, Trường Cao đẳng Cộng đồng tỉnh thành một đầu mối đào tạo nghề công lập; trạm chăn nuôi và thú y, trạm trồng trọt và bảo vệ thực vật, trạm khuyến nông cấp huyện thành trung tâm dịch vụ nông nghiệp trực thuộc ủy ban nhân dân cấp huyện; 3 trung tâm xúc tiến trực thuộc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Công Thương thành Trung tâm Xúc tiến đầu tư, Thương mại và Du lịch trực thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư; 3 trung tâm thuộc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh (Trung tâm Văn hóa, Trung tâm Phát hành phim và Chiếu bóng, Đoàn Nghệ thuật tỉnh) thành một Trung tâm; các đơn vị sự nghiệp khoa học công nghệ thành một đơn vị. Giải thể Trung tâm Khuyến nông trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phòng Biên tập Cổng thông tin điện tử, Trung tâm Phát hành sách - văn hoá phẩm trực thuộc Sở Thông tin và Truyền thông. Sáp nhập Trung tâm Phát triển quỹ đất với Trung tâm Kỹ thuật tài nguyên và Môi trường, tổ chức lại Văn phòng Đăng ký đất đai trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường trên cơ sở sáp nhập Văn phòng Đăng ký đất đai, Trung tâm công nghệ thông tin tài nguyên và môi trường với Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất các huyện, thành phố; sáp nhập các phòng chuyên môn thuộc một số sở, ban, ngành, đoàn thể, như cơ quan Tỉnh đoàn, Sở Nội vụ, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Sở Tư pháp, Sở Công Thương, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Thông tin và Truyền thông. Sáp nhập các trường mầm non, trường phổ thông để mỗi xã chỉ có một trường mầm non, một trường tiểu học, một trường trung học cơ sở.

Đến nay, toàn tỉnh đã sắp xếp, tinh giản được 131 tổ chức, trong đó có 30 phòng, đơn vị thuộc sở, ngành; 36 tổ chức trực thuộc chi cục, trung tâm; 02 đơn vị thuộc huyện; 56 trường học, 7 văn phòng đăng ký đất đai trực thuộc Phòng Tài nguyên huyện, thành phố. Sắp xếp, giảm 116 cán bộ lãnh đạo (trong đó có 70 cán bộ cấp trưởng, 46 cấp phó). Lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thành việc sắp xếp tổ chức bộ máy các cơ quan tham mưu, giúp việc Tỉnh ủy theo Quy định số 04-QĐ/TW, ngày 25-7-2018, của Ban Bí thư trong tháng 12 - 2018, các tổ chức bộ máy mới đi vào hoạt động từ tháng 1 - 2019.

Thực hiện chủ trương nhất thể hóa một số chức danh lãnh đạo, trong quý III - 2018, tỉnh đã thực hiện xong việc bố trí trưởng ban tuyên giáo đồng thời là giám đốc trung tâm bồi dưỡng chính trị ở 8/8 huyện, thành phố; thực hiện thí điểm trưởng ban dân vận đồng thời là chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc ở đảng bộ thành phố Lai Châu, tiếp tục triển khai và hoàn thành vào thời điểm đại hội Mặt trận Tổ quốc cấp huyện năm 2019; thực hiện trưởng ban tổ chức huyện uỷ kiêm trưởng phòng nội vụ ở huyện Nậm Nhùn; chủ nhiệm ủy ban kiểm tra huyện uỷ kiêm chánh thanh tra ở huyện Tam Đường.

Tiếp tục thực hiện Phó Bí thư Tỉnh ủy đồng thời là Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh. Đến nay có 5/8 huyện, thành phố, thường trực cấp ủy đồng thời là chủ tịch hội đồng nhân dân; 47 xã, phường, thị trấn thường trực cấp ủy đồng thời là chủ tịch hội đồng nhân dân (trong đó 20 bí thư cấp uỷ là chủ tịch hội đồng nhân dân); có 01 xã thực hiện bí thư đảng ủy đồng thời là chủ tịch ủy ban nhân dân xã.

Ban Thường vụ Tỉnh uỷ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các huyện, thành phố rà soát các đơn vị hành chính cấp xã chưa đạt 50% tiêu chí theo quy định về quy mô dân số, diện tích; các thôn, bản, tổ dân phố chưa đủ tiêu chuẩn theo quy định, xây dựng đề án hợp nhất theo lộ trình bảo đảm quy định, phù hợp với tình hình thực tiễn của tỉnh. Năm 2018, đã sáp nhập, tinh giảm 29 bản, khu phố ở 5 huyện: Tam Đường, Tân Uyên, Than Uyên, Phong Thổ, Mường Tè. Theo lộ trình đến năm 2020, toàn tỉnh giảm khoảng trên 200 thôn, bản, tổ dân phố.

Đối với việc sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy gắn với tinh giản biên chế, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã xây dựng chủ trương về kế hoạch sử dụng biên chế của hệ thống chính trị đến năm 2021, trong đó xác định rõ số lượng biên chế phải tinh giản từng năm. Theo kế hoạch đến năm 2021, toàn tỉnh giảm 2.277 biên chế, đạt 10,37% so với biên chế được Trung ương giao năm 2015. Đến nay đã thực hiện giảm 1.049 biên chế, đạt 4,78% so với biên chế năm 2015.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành và triển khai thực hiện Chương trình hành động số 26-CTr/TU, ngày 31-5-2018, về xây dựng và nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức đảng, đoàn thể chính trị xã hội trong các doanh nghiệp tư nhân. Các đảng bộ trực thuộc Đảng bộ tỉnh xây dựng kế hoạch cụ thể và triển khai thực hiện theo lộ trình khắc phục trưởng thôn, bản, tổ dân phố không phải là đảng viên. Sửa đổi, bổ sung quy định về phân cấp quản lý cán bộ và bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử; ban hành quy định về luân chuyển cán bộ, quy định về kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng hằng năm đối với tổ chức đảng, đảng viên và tập thể, cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp…, nhằm tăng cường tính khách quan, công khai, minh bạch, công tâm, phát huy dân chủ, đề cao trách nhiệm cá nhân người đứng đầu trong lựa chọn cán bộ lãnh đạo, quản lý bảo đảm chất lượng, có cơ cấu hợp lý.

Với tinh thần quyết tâm cao, nỗ lực lớn cùng với sự đồng thuận của toàn xã hội trong việc tiến hành triển khai việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, trong quá trình thực hiện trên địa bàn tỉnh còn gặp một số khó khăn, vướng mắc, như Lai Châu là tỉnh miền núi cao, địa hình hiểm trở chia cắt phức tạp, dân số không tập trung, nhiều dân tộc, phong tục, tập quán khác nhau, giao thông đi lại không thuận lợi, khó khăn cho việc thực hiện chủ trương sắp xếp, tổ chức lại đơn vị cấp xã, bản theo quy định (Lai Châu có 108 xã, phường, thị trấn, 1.169 thôn, bản, tổ dân phố, diện tích tự nhiên của một số xã, bản rất rộng, có 29 xã rộng trên 100km2, 7 xã rộng trên 200km2, 3 xã rộng trên 300km2, 1 xã rộng trên 500km2). Trình độ dân trí ở một số xã không đồng đều, năng lực cán bộ ở một số nơi còn hạn chế, khó khăn trong bố trí một số chức danh kiêm nhiệm; việc hướng dẫn giải quyết chế độ chính sách đối với đội ngũ những người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn và ở thôn, bản, tổ dân phố còn lại sau thực hiện việc sáp nhập còn nhiều vướng mắc, kinh phí thực hiện chính sách tinh giản biên chế đối với cán bộ, công chức, viên chức còn lại sau sáp nhập ở các địa phương, đơn vị đang là những vấn đề đặt ra trong quá trình tổ chức thực hiện.

Một số nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới

Rút kinh nghiệm sau hơn một năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, Nghị quyết số 19-NQ/TW, để tiếp tục thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của tỉnh tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Tỉnh uỷ Lai Châu xác định một số nhiệm vụ, giải pháp thực hiện trong thời gian tới:

Một là, nắm vững các quan điểm chỉ đạo của Đảng về những vấn đề cơ bản mà Nghị quyết đề ra. Các cấp ủy, tổ chức đảng cần tiếp tục tập trung làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về đổi mới, sắp xếp tổ chức, bộ máy, tinh giản biên chế để tạo sự thống nhất cao trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội và quyền làm chủ của nhân dân. Trong quá trình tiến hành đổi mới, sắp xếp, bảo đảm sự đồng bộ giữa sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của Đảng với phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của địa phương, các cấp, các ngành. Quyết tâm, quyết liệt trong thực hiện một cơ quan đảm nhiệm nhiều việc, một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì và chịu trách nhiệm chính, gắn việc cơ cấu lại với yêu cầu nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; giảm tỷ lệ người phục vụ, nhất là khối văn phòng,…

Hai là, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy và lãnh đạo các cơ quan, đơn vị trong thực hiện mục tiêu tinh gọn tổ chức bộ máy và tinh giản biên chế. Tiếp tục phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của từng cấp, ngành, địa phương trong tỉnh; tuân thủ nguyên tắc, không chủ quan, hoặc trông chờ, ỷ lại.

Ba là, bám sát kế hoạch đã đề ra, triển khai thực hiện đồng bộ các nhóm nhiệm vụ theo lộ trình, có bước đi phù hợp, làm đến đâu chắc đến đó, dứt điểm từng ngành, từng cơ quan; quyết liệt, hiệu quả những việc đã có chủ trương, đã rõ, bảo đảm có đủ điều kiện. Sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn nhưng phải nâng cao hiệu lực, hiệu quả, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức một cách phù hợp, không tinh giản bộ máy một cách cứng nhắc, máy móc. Chủ động, kịp thời điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ một số cơ quan, đơn vị cho phù hợp sau khi sáp nhập, để bảo đảm không ảnh hưởng đến thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị.

Bốn là, quản lý chặt chẽ việc sử dụng biên chế của các cơ quan, đơn vị. Hoàn thành việc xác định vị trí việc làm để bố trí số biên chế hợp lý cho từng địa phương, cơ quan, đơn vị. Xem xét thực trạng biên chế hiện có gắn với sắp xếp lại tổ chức, số người nghỉ theo tinh giản, nghỉ hưu từ nay đến năm 2021 phải giảm 10%, từ đó từng cơ quan phải sắp xếp lại trong nội bộ theo đề án vị trí việc làm, số còn thiếu mới đề nghị cho tuyển dụng. Quan tâm tạo nguồn cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ người dân tộc thiểu số; thực hiện tốt chính sách đối với những cán bộ, công chức, viên chức trong quá trình sắp xếp, cơ cấu lại tổ chức bộ máy.

Năm là, chủ động và có các giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh có hiệu quả với hoạt động của các thế lực thù địch, phần tử xấu lợi dụng việc sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế để xuyên tạc, chống phá, chia rẽ nội bộ.

Sáu là, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc sắp xếp tổ chức bộ máy gắn với tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Biểu dương, khen thưởng kịp thời những tổ chức, cá nhân thực hiện có hiệu quả; kiểm điểm xem xét trách nhiệm những tổ chức, cá nhân, nhất là người đứng đầu không thực hiện hoặc thực hiện không đúng quy định, không đạt mục tiêu tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế.

Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là nhiệm vụ cấp bách, có ý nghĩa quan trọng hàng đầu trong công tác xây dựng Đảng. Những kết quả sau hơn một năm triển khai thực hiện tạo động lực rất quan trọng để tỉnh Lai Châu tiếp tục triển khai thành công kế hoạch, chương trình đã đề ra. Bên cạnh các nhiệm vụ đề ra phải bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ, liên thông, kết hợp hài hòa giữa kế thừa, ổn định với đổi mới, phát triển, đáp ứng yêu cầu cả trước mắt lẫn lâu dài, đòi hỏi sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, tinh thần trách nhiệm cao của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và sự đồng thuận, ủng hộ của nhân dân các dân tộc trong tỉnh./.